PIT: gdy przestaje działać spółka jawna przekształcona z komandytowej

Z przepisów jasno wynika, że środki pieniężne otrzymane przez wspólnika spółki niebędącej osobą prawną z tytułu jej likwidacji nie są podstawą do obliczenia daniny. Fiskus jednak uważa, że powinny być opodatkowane.

Publikacja: 07.05.2014 07:40

PIT: gdy przestaje działać spółka jawna przekształcona z komandytowej

Foto: www.sxc.hu

Czy byli akcjonariusze spółki komandytowo-akcyjnej przekształconej w spółkę jawną przed 1 stycznia 2014 r. muszą zapłacić PIT od przychodów uzyskanych w związku z likwidacją takiej spółki? – pyta czytelnik.

Nie. Pieniądze otrzymane przez byłego akcjonariusza spółki komandytowo-akcyjnej przekształconej w spółkę jawną przed 1 stycznia 2014 r. ?z tytułu likwidacji tej spółki nie powinny być uznawane za przychód podlegający opodatkowaniu PIT.

Ustawa z 8 listopada 2013 r. ?o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy ?o podatku tonażowym (DzU ?z 2013 r., poz. 1387) wprowadziła istotne zmiany w opodatkowaniu spółek komandytowo-akcyjnych i ich akcjonariuszy oraz komplementariuszy. Zmiany te obowiązują od 1 stycznia 2014 r.

Status zupełnie inny

I tak, według definicji zawartej w art. 5a pkt 26 i pkt 28 lit. c ustawy o PIT, spółka komandytowo-akcyjna traktowana jest tak samo jak spółki kapitałowe (spółka z o.o. czy spółka akcyjna). Przed zmianą przepisów były one traktowane tak jak inne spółki niemające osobowości prawnej (m.in. spółka jawna i spółka komandytowa).

Zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4 lit. c ustawy o PIT, za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się dywidendy i inne przychody ?z tytułu udziału w zyskach osób prawnych, których podstawą uzyskania są udziały (akcje), ?w tym również podział majątku likwidowanej spółki komandytowo-akcyjnej. Ponadto, według ?art. 24 ust. 5 pkt 3 ustawy o PIT, dochodem (przychodem) z udziału w zyskach osób prawnych jest dochód (przychód) faktycznie uzyskany z tego udziału, w tym także wartość majątku otrzymanego w związku z likwidacją spółki komandytowo-akcyjnej. ?A zatem przychód z podziału majątku likwidowanej spółki komandytowo-akcyjnej ustawodawca traktuje jako dywidendę.

Jest preferencja

Zwolniona od podatku jest jednak wartość majątku otrzymanego w związku z likwidacją tej spółki, ?w części stanowiącej koszt nabycia lub objęcia w niej akcji (art. 21 ?ust. 1 pkt 50a ustawy o PIT). Od nadwyżki należy pobrać 19-proc. zryczałtowany podatek na podstawie art. 30a ust. 1 pkt 4 ustawy. Podatek ten obowiązana jest pobrać spółka komandytowo-akcyjna jako płatnik (art. 41 ust. 4e ustawy o PIT). Ma ona obowiązek przekazać go do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrano podatek – na rachunek urzędu skarbowego, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy dla spółki (art. 42 ust. 1 ustawy). Spółka musi go również wykazać ?w deklaracji rocznej o zryczałtowanym podatku dochodowym PIT-8AR składanej do końca stycznia roku następującego po roku podatkowym (art. 42 ust. 1a ustawy ?o PIT).

To są zasady opodatkowania przychodu z likwidacji spółki komandytowo-akcyjnej od 1 stycznia 2014 r. Od tego dnia opodatkowana jest również wartość niepodzielonych zysków w spółce komandytowo-akcyjnej w przypadku jej przekształcenia w spółkę jawną lub komandytową. Przychód z tego tytułu określa się na dzień przekształcenia (art. 24 ust. 5 pkt 8 ustawy o PIT).

Do 31 grudnia 2013 r. przepisy nie przewidywały jednak opodatkowania takiego przekształcenia. Spółka komandytowo-akcyjna była wówczas traktowana dla celów podatkowych na podobnych zasadach jak spółka jawna czy komandytowa.

Wyłączenie

Zgodnie z art. 14 ust. 3 pkt 10 ustawy o PIT, do przychodów nie zalicza się środków pieniężnych otrzymanych przez wspólnika spółek niebędących osobami prawnymi z tytułu ich likwidacji. Do przychodów nie zalicza się również przychodów z odpłatnego zbycia składników majątku otrzymanych w związku z tą likwidacją, jeżeli od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpiła likwidacja do dnia ich odpłatnego zbycia, upłynęło sześć lat i odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej (art. 14 ust. 3 pkt 12 lit. b ustawy ?o PIT). A zatem w przypadku likwidacji spółki jawnej przychód może powstać dopiero w momencie odpłatnego zbycia składników majątku otrzymanych w związku z tą likwidacją w powyżej wskazanych okolicznościach. Innych przypadków możliwości powstania przychodu z tego tytułu przepisy nie przewidują.

Dlaczego uchwała ?budzi wątpliwości

Przypomnijmy, że w świetle uchwały NSA z 20 maja 2013 r. ?(II FPS 6/12), przychód akcjonariusza z tytułu udziału w spółce komandytowo-akcyjnej staje się przychodem należnym w dniu wypłaty dywidendy i w wysokości przyznanej mu dywidendy, która jest jednocześnie podstawą opodatkowania podatkiem dochodowym).

Orzeczenie to powoduje wątpliwości, czy niewypłacone dywidendy z tej spółki, po jej przekształceniu w spółkę jawną czy komandytową przed 1 stycznia 2014 r., należy opodatkować w przypadku likwidacji tej przekształconej spółki.

Trzeba tu jednak podkreślić, że przysporzenia z tytułu likwidacji i dywidendy pochodzą z odrębnych tytułów. Zgodnie z art. 146 ?§ 1 i 2 pkt 2 kodeksu spółek handlowych, podział zysku za rok obrotowy w części przypadającej akcjonariuszom wymaga uchwały walnego zgromadzenia oraz zgody wszystkich komplementariuszy. Skoro nie było takiej uchwały, to dywidenda nie była przyznana. Co za tym idzie – nie mogła być wypłacona. Nie ma zatem podstaw do jej opodatkowania, w przypadku gdy spółka komandytowo-akcyjna została przed 1 styczna 2014 r. przekształcona w spółkę jawną czy komandytową. Otrzymane środki pieniężne z likwidacji tej spółki nie są – w całości – przychodem, który należałoby opodatkować. W konsekwencji pieniądze otrzymane przez byłego akcjonariusza spółki komandytowo-akcyjnej przekształconej w spółkę jawną przed 1 stycznia 2014 r. z tytułu likwidacji tej spółki nie będą, moim zdaniem, stanowiły dla niego przychodu podlegającego opodatkowaniu PIT.

Co na to skarbówka

Organy podatkowe wydają się jednak stać na stanowisku, że interpretacja art. 14 ust. 3 pkt 10 ustawy o PIT powinna być przeprowadzana z uwzględnieniem wykładni celowościowej. I tak, ?z interpretacji Izby Skarbowej ?w Poznaniu z 31 grudnia 2013 r. (ILPB1/415-1388/13-2/AA) wynika, że otrzymane w związku z likwidacją lub rozwiązaniem spółki komandytowej (powstałej z przekształcenia spółki komandytowo-akcyjnej) środki pieniężne wygenerowane przez spółkę komandytowo-akcyjną, aby mogłyby być neutralne podatkowo, powinny być wypłacone w formie dywidendy i opodatkowane podatkiem dochodowym.

Podobne stanowisko zajęła Izba Skarbowa w Katowicach w interpretacji z 5 marca 2014 r. (IBPBI/1/415-1220/13/JS). Dotyczyła ona skutków podatkowych otrzymania środków pieniężnych wskutek likwidacji spółki jawnej, powstałej z przekształcenia spółki komandytowo-akcyjnej (w której wnioskodawca posiadał status akcjonariusza). Przy czym do przekształcenia doszło przed 1 stycznia 2014 r. Katowicka IS uznała, że ?„w momencie likwidacji spółki jawnej (powstałej z przekształcenia spółki komandytowo-akcyjnej, ?w której Wnioskodawca był akcjonariuszem), otrzymane przez niego środki pieniężne wypracowane przez spółkę komandytowo-akcyjną, co do których nie została podjęta uchwała o podziale zysku i wypłacie dywidendy, stanowić będą przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej, albowiem środki te jako dotychczas nieopodatkowane nie korzystają z wyłączenia z przychodów na podstawie art. 14 ust. 3 pkt 10 ww. ustawy. Przyjęcie koncepcji Wnioskodawcy spowodowałoby bowiem, że środki pieniężne otrzymane w wyniku likwidacji spółki jawnej (powstałej ?z przekształcenia spółki komandytowo-akcyjnej), wypracowane ?w toku działalności spółki komandytowo-akcyjnej, co do których nie powstał w ogóle obowiązek ich opodatkowania podatkiem dochodowym, nigdy po Jego stronie nie zostałyby w istocie opodatkowane".

W interpretacji tej organ powołał się na wyroki:

- ?WSA w Olsztynie z 11 kwietnia ?2013 r. (I SA/Ol 130/13),

- ?WSA w Gdańsku z 22 maja 2013 r. ?(I SA/Gd 387/13) i z 2 lipca 2013 r. (I SA/Gd 479/13 oraz I SA/Gd 481/13),

- ?WSA w Poznaniu z 28 listopada 2013 r. (I SA/Po 598/13).

Sądy krytykują

Takie stanowisko spotyka się jednak z krytyczną oceną innych składów sędziowskich. Przykładowo w wyroku WSA w Gdańsku ?z 7 stycznia 2014 r. (I SA/Gd 12/14, orzeczenie nieprawomocne) czytamy, że wykładnia językowa art. 14 ust. 3 pkt 10 ustawy o PIT prowadzi do jednoznacznego i niebudzącego wątpliwości wniosku: przepis ten znajduje zastosowanie do wszystkich wspólników spółek niebędących osobami prawnymi, otrzymujących środki z tytułu likwidacji takich spółek. Z treści tego przepisu nie można w żaden sposób wyprowadzić konkluzji ?o wyłączeniu dawnych akcjonariuszy spółek komandytowo-akcyjnych, teraz zaś wspólników spółek jawnych przekształconych ze spółek komandytowo-akcyjnych, z zakresu jego działania i nałożeniu na nich obowiązku zaliczania do przychodu otrzymanych środków pieniężnych.

Z kolei w wyroku WSA w Warszawie z 13 listopada 2013 r. (III SA/Wa 1413/13, orzeczenie nieprawomocne) uznano, że „(...) Niewątpliwie zastosowanie przepisu art. 14 ust. 3 pkt 10 u.p.d.f. może prowadzić do braku opodatkowania dochodu wspólnika spółki jawnej, dawniej akcjonariusza w spółce komandytowo-akcyjnej, w sytuacji zatrzymania zysku w tej spółce, zarówno na poziomie poprzednio istniejącej spółki komandytowo-akcyjnej (brak uchwały o podziale zysku), jak i w chwili likwidacji spółki jawnej i wypłaty środków pieniężnych pochodzących z zysku wypracowanego poprzednio przez spółkę komandytowo-akcyjną".

Czy byli akcjonariusze spółki komandytowo-akcyjnej przekształconej w spółkę jawną przed 1 stycznia 2014 r. muszą zapłacić PIT od przychodów uzyskanych w związku z likwidacją takiej spółki? – pyta czytelnik.

Nie. Pieniądze otrzymane przez byłego akcjonariusza spółki komandytowo-akcyjnej przekształconej w spółkę jawną przed 1 stycznia 2014 r. ?z tytułu likwidacji tej spółki nie powinny być uznawane za przychód podlegający opodatkowaniu PIT.

Pozostało 95% artykułu
Prawo karne
CBA zatrzymało znanego adwokata. Za rządów PiS reprezentował Polskę
Spadki i darowizny
Poświadczenie nabycia spadku u notariusza: koszty i zalety
Podatki
Składka zdrowotna na ryczałcie bez ograniczeń. Rząd zdradza szczegóły
Ustrój i kompetencje
Kiedy można wyłączyć grunty z produkcji rolnej
Sądy i trybunały
Sejm rozpoczął prace nad reformą TK. Dwie partie chcą odrzucenia projektów