W jaki sposób księgować podatek od nieruchomości w księgach rachunkowych

Kierownik jednostki, mając na uwadze poziom istotności, podejmuje decyzję o sposobie ujęcia w ewidencji księgowej daniny od gruntów, budynków i budowli.

Publikacja: 20.05.2015 06:30

- Spółka z o.o. otrzymała decyzję informującą o wysokości podatku od nieruchomości za 2015 r. Jak ująć podatek od nieruchomości w księgach rachunkowych? W jaki sposób zaliczyć go do kosztów podatkowych? – pyta czytelniczka.

Zasady ustalania i uiszczania podatku od nieruchomości regulują przepisy ustawy z 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (tekst jedn. DzU z 2014 r, poz. 849 ze zm.). Opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości podlegają grunty, budynki lub ich części, budowle lub ich części związane z prowadzeniem działalności gospodarczej. Z obowiązku tego zwolnione są co prawda użytki rolne, grunty zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych lub lasy, ale preferencja nie dotyczy tego rodzaju nieruchomości zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej.

Właściciele i użytkownicy

Podatnikami podatku od nieruchomości są osoby fizyczne, osoby prawne, jednostki organizacyjne, w tym spółki nieposiadające osobowości prawnej, będące:

- właścicielami nieruchomości lub obiektów budowlanych,

- posiadaczami samoistnymi nieruchomości lub obiektów budowlanych,

- użytkownikami wieczystymi gruntów,

- posiadaczami nieruchomości lub ich części albo obiektów budowlanych lub ich części, stanowiących własność Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego, jeżeli posiadanie wynika z wymienionych w ustawie źródeł.

Osoby prawne, które są podatnikami podatku od nieruchomości, do 31 stycznia danego roku składają deklarację na podatek od nieruchomości. Kolejnym etapem jest wydanie przez organ podatkowy decyzji określającej wysokość zobowiązania. Jeśli zaistnieją okoliczności uzasadniające powstanie albo wygaśnięcie obowiązku podatkowego lub zdarzenia powodujące zmianę wysokości opodatkowania, to podatnik – osoba prawna ma 14 dni na skorygowanie deklaracji. Do składania informacji i deklaracji na podatek od nieruchomości zobowiązani są również podatnicy, którzy są zwolnieni z podatku (m.in. uczelnie, szkoły, placówki, zakłady kształcenia i placówki doskonalenia nauczycieli oraz jednostki naukowe).

Wysokość stawek podatku określa rada gminy w uchwale. Jeśli rada nie uchwali nowych stawek do końca roku, to w kolejnym roku obowiązują dotychczasowe stawki.

Obowiązek podatkowy z reguły powstaje od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym zaistniały okoliczności uzasadniające jego powstanie.

Nadrzędne zasady

Podmioty prowadzące księgi rachunkowe korzystają przy ewidencji zdarzeń gospodarczych z nadrzędnych zasad rachunkowości określonych w ustawie o rachunkowości (uor). Zasada memoriału nakazuje ująć w księgach rachunkowych jednostki wszystkie osiągnięte, przypadające na jej rzecz przychody i obciążające ją koszty związane z tymi przychodami dotyczące danego roku obrotowego, niezależnie od terminu ich zapłaty. Zatem podatek od nieruchomości za 2015 r. wynikający z decyzji organu spółka musi ująć w księgach tego roku. Ponieważ podatek dotyczy całego roku zakładam, że spółka może mieć wątpliwości, czy całą jego kwotę zaksięgować w kosztach jednorazowo, czy rozliczać ją w czasie.

Przy ewidencji podatku od nieruchomości należy uwzględnić zasadę współmierności określoną w art. 6 ust. 2 uor, w myśl której dla zapewnienia współmierności przychodów i związanych z nimi kosztów do aktywów lub pasywów danego okresu sprawozdawczego (przeważnie miesiąca) powinny zostać zaliczone koszty lub przychody dotyczące przyszłych okresów oraz przypadające na ten okres koszty, które jeszcze nie zostały poniesione. To sugerowałoby, że spółka powinna wykazać kwotę podatku w rozliczeniach międzyokresowych i odpisywać w koszty co miesiąc ustaloną w proporcji kwotę.

Należy jednak pamiętać, że na podstawie art. 4 ust. 4 uor jednostki – w ramach przyjętych zasad (polityki) rachunkowości – mogą stosować uproszczenia. Ważne jest, aby uproszczenia te nie zniekształcały jasnego i rzetelnego obrazu sytuacji majątkowej i finansowej jednostki oraz jej wyniku finansowego. Zastosowanie uproszczenia pozwalałoby spółce na jednorazowe zaksięgowanie w koszty całej kwoty podatku od nieruchomości wynikającej z decyzji.

Uwaga! Ostateczną decyzję o sposobie ujęcia podatku od nieruchomości w księgach rachunkowych podejmuje kierownik jednostki, mając na uwadze poziom istotności, który powinien być określony w polityce rachunkowości.

Jeżeli, zdaniem kierownika jednostki, kwota podatku od nieruchomości jest nieistotna i jej jednorazowe odniesienie w koszty nie wpłynie negatywnie na rzetelność obrazu finansowego firmy, to można to zrobić w miesiącu otrzymania decyzji. Natomiast w sytuacji, gdy kwota podatku od nieruchomości znacząco wpływa na wynik finansowy bieżącego okresu (miesiąca), wskazane jest – zgodnie z art. 39 uor – rozliczać ją poprzez czynne rozliczenia międzyokresowe kosztów.

W rozliczeniach CIT

Dla celów podatkowych podatek od nieruchomości jest kosztem pośrednim. Zgodnie z art. 15 ust. 4d i 4e ustawy o CIT koszty uzyskania przychodów, inne niż koszty bezpośrednio związane z przychodami, są potrącalne w dacie ich poniesienia, czyli w dniu, na który zaksięgowano koszt w księgach rachunkowych.

Jeżeli dla celów bilansowych podatek od nieruchomości za rok 2015 będzie rozliczany w czasie za pomocą konta „Czynne rozliczenia międzyokresowe kosztów", a w koszty na odpowiednie konta zespołu 4 lub 5 zostanie zaksięgowany w wysokości 1/12 w każdym miesiącu roku 2015, to do kosztów podatkowych danego miesiąca analogicznie zostanie zaliczona 1/12 kwoty podatku. Jeśli jednostka zaksięguje wartość podatku od nieruchomości za cały rok 2015 jednorazowo w koszty bieżącej działalności operacyjnej, to dla celów podatkowych zaliczy go w koszty również w pełnej wysokości w tym samym miesiącu.

Przykład

W styczniu 2015 r. spółka z o.o. otrzymała decyzję o wysokości podatku od nieruchomości, którego roczna kwota wynosi 18 000 zł.

Polityka rachunkowości jednostki wskazuje, że ewidencja kosztów prowadzona jest na kontach zespołu 4 i 5, a podatek od nieruchomości rozliczany jest za pośrednictwem konta „Czynne rozliczenia międzyokresowe kosztów".

Pierwszą ratę podatku w wysokości 1 500 zł (tj. 18 000 zł / 12 m-cy) opłacono przelewem na rachunek organu podatkowego w styczniu 2015 r.

Ewidencja księgowa

1. Księgowanie kwoty podatku od nieruchomości do rozliczenia w czasie

Wn „Czynne rozliczenia międzyokresowe kosztów"

18 000

Ma „Rozrachunki publicznoprawne"

18 000

2. Księgowanie w koszty działalności operacyjnej tej części rozliczeń międzyokresowych kosztów, która dotyczy bieżącego miesiąca

(a) Wn „Podatki i opłaty" 1 500

Ma „Czynne rozliczenia międzyokresowe kosztów"

1 500

księgowanie równoległe

(b) Wn konto zespołu 5 1 500

Ma „Rozliczenie kosztów" 1 500

3. Zapłata podatku za styczeń 2015 r.

Wn „Rachunek bankowy" 1 500

Ma „Rozrachunki publicznoprawne" 1 500

Autor jest księgowym w Grupie ECA

- Spółka z o.o. otrzymała decyzję informującą o wysokości podatku od nieruchomości za 2015 r. Jak ująć podatek od nieruchomości w księgach rachunkowych? W jaki sposób zaliczyć go do kosztów podatkowych? – pyta czytelniczka.

Zasady ustalania i uiszczania podatku od nieruchomości regulują przepisy ustawy z 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (tekst jedn. DzU z 2014 r, poz. 849 ze zm.). Opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości podlegają grunty, budynki lub ich części, budowle lub ich części związane z prowadzeniem działalności gospodarczej. Z obowiązku tego zwolnione są co prawda użytki rolne, grunty zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych lub lasy, ale preferencja nie dotyczy tego rodzaju nieruchomości zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej.

Pozostało 88% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Kup teraz
Praca, Emerytury i renty
Płaca minimalna jeszcze wyższa. Minister pracy zapowiada rewolucję
Prawo dla Ciebie
Nowe prawo dla dronów: znikają loty "rekreacyjne i sportowe"
Prawo karne
Przeszukanie u posła Mejzy. Policja znalazła nieujawniony gabinet
Sądy i trybunały
Trybunał Konstytucyjny na drodze do naprawy. Pakiet Bodnara oceniają prawnicy
Mundurowi
Kwalifikacja wojskowa 2024. Kobiety i 60-latkowie staną przed komisjami