Wnioskodawca spytał o kwalifikację dla celów VAT transakcji sprzedaży żurawia oraz usług montażu w zależności od warunków transakcji. Dwa pierwsze pytania dotyczyły sytuacji, gdy transport przyporządkowany jest dostawie między wnioskodawcą a pośrednikiem (wariant I), a pośrednik ma stałe miejsce prowadzenia działalności i jest zarejestrowany na potrzeby VAT w innym niż Polska kraju UE lub poza UE. Wnioskodawca chciał ustalić czy w takiej sytuacji dochodzi odpowiednio do wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów lub do eksportu. Z kolei, celem trzeciego pytania było ustalenie czy w przypadku sprzedaży pomiędzy wnioskodawcą a pośrednikiem, w sytuacji, w której pośrednik ma stałe miejsce prowadzenia działalności i jest zarejestrowany dla celów VAT w innym niż Polska kraju UE lub poza UE, a transport przyporządkowany zostanie dostawie między pośrednikiem a klientem, dochodzi do dostawy krajowej opodatkowanej w Polsce (wariant II).
Organ potwierdził prawidłowość stanowiska spółki jedynie w zakresie odpowiedzi na trzecie pytanie. Jednocześnie potwierdził także, że świadczenie wnioskodawcy stanowi kompleksową dostawę towaru. Nie jest natomiast dostawą towaru z montażem w rozumieniu art. 22 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT. Tego typu transakcja podlega więc opodatkowaniu według reżimu właściwego dla transakcji łańcuchowych, a nie według reguł właściwych dla dostawy towarów z montażem. Montaż nie jest dokonywany w miejscu docelowym, a jedynie poprzedza dostawę wykonaną przez wnioskodawcę, więc stanowi niejako etap produkcji gotowego żurawia samochodowego. Końcowo organ zwrócił uwagę, że prawidłowość ustalenia miejsca świadczenia transakcji zależy od miejsca, do którego docelowo towar zostanie przez pośrednika dostarczony klientowi, a nie – jak wskazał wnioskodawca – od miejsca gdzie pośrednik wykonuje działalność czy jest zarejestrowany.
Aleksandra Bogumił konsultant w dziale podatków pośrednich EY
Komentowana interpretacja stanowi ciekawe studium w zakresie zdefiniowania pojęcia dostawy towarów z montażem. W większości przypadków podatnicy skupiają się na charakterze samego montażu, tj. jego istotności i funkcjonalności, podczas gdy komentowana interpretacja wskazuje na inny element, tj. moment wykonania montażu. Przedmiotem opodatkowania VAT jest m.in. odpłatna dostawa towarów. Opodatkowanie tej czynności jest uwarunkowane prawidłowym określeniem miejsca jej świadczenia. Ma to kluczowe znaczenie, gdyż determinuje także zastosowanie odpowiednich reguł, właściwych dla opodatkowania danej czynności Wskazać przy tym należy, że zadaniem organu w przedmiotowej interpretacji było również ustalenie, czy świadczenie wnioskodawcy w postaci dostawy towaru oraz usługi montażu (odkupionej uprzednio od usługodawcy) stanowi świadczenie kompleksowe. W przypadku odmiennej kwalifikacji, należałoby w sposób rozdzielny ustalić miejsce opodatkowania dla każdej czynności, tj. odrębnie dla dostawy towaru i dla usługi. Pomocne w zakresie ustalenia istnienia świadczenia kompleksowego jest orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, który nakazuje zbadać, czy określone świadczenie powinno być traktowane jako odrębne i niezależne oraz czy z ekonomicznego punktu widzenia możliwe jest ich podzielenie w taki sposób, aby nie miało ono charakteru sztucznego. W niniejszej sprawy istotne było także ustalenie czy elementem dominującym, przeważającym jest dostawa towarów, czy świadczenie usług. Organ przychylił się do stanowiska wnioskodawcy, że świadczenie wnioskodawcy stanowi w istocie dostawę towarów, która niejako uzupełniana jest usługą montażu. Jedna z podstawowych zasad stosowanych w zakresie ustalania miejsca świadczenia przy dostawie towarów przewiduje, że dla towarów wysyłanych lub transportowanych przez dokonującego dostawy, nabywcę lub osobę trzecią, miejscem dostawy jest miejsce, w którym towary te znajdują się w momencie rozpoczęcia wysyłki lub transportu do nabywcy. Odpowiednie reguły stosuje się również w przypadku transakcji łańcuchowych, tj. przy dostawie między kilkoma podmiotami, gdy transport towaru następuje bezpośrednio od pierwszego do ostatniego podmiotu, natomiast dostawę rozpoznaje każdy kolejny podmiot w łańcuchu. Z taką sytuacją mamy do czynienia w przedmiotowej interpretacji i również taki sposób jej rozliczenia potwierdził organ podatkowy. Inaczej sytuacja przedstawia się, gdy razem z dostawą ma miejsce montaż lub instalacja towaru. Wtedy istotne jest miejsce, w którym towary są instalowane lub montowane. Organ przesądził jednak, że w przedmiotowej sprawie charakter montażu nie powinien skutkować zastosowaniem wskazanej reguły. Organ potwierdził więc, że dostawa towaru, będącego uprzednio (tj. przed dostawą) przedmiotem usługi montażu, nie powinna zostać opodatkowana według reguł właściwych dla dostawy z montażem w rozumieniu art. 22 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT. Dla organu decydujące jest więc nie to czy towar podlega montażowi/instalacji, lecz moment jego wykonania. Podatkowe traktowanie wskazanej dostawy mogłoby się jednak znacząco odmienić, gdyby towar montowany był w kraju docelowym, tj. w miejscu zakończenia transportu. Stąd, można śmiało potwierdzić, że montaż przed dokonaniem dostawy wyklucza możliwość zastosowania reguły wynikającej z art. 22 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT.
Współautorem komentarza jest Mateusz Machalski, menedżer w dziale podatków pośrednich EY
