Swap walutowo-procentowy – Currency Interest Rate Swap (CIRS) jest umową prawną pomiędzy dwiema stronami, które zobowiązują się do wymiany serii płatności odsetkowych, naliczanych od uzgodnionej kwoty nominalnej w dwóch różnych walutach i dla ustalonego okresu. CIRS służy zapewnieniu korzystniejszego finansowania lub zwrotu z inwestycji poprzez zabezpieczenie ryzyka stóp procentowych i ryzyka walutowego jednocześnie. W warunkach zwiększonej zmienności stóp procentowych jednej waluty CIRS umożliwia zamianę natury zobowiązania na korzystniejszą.
Przykład
Spółka, która ma wpływy z przychodów w walucie polskiej, uzyskała pięcioletni kredyt w banku A za granicą na kwotę 10 mln euro. Oprocentowanie kredytu wynosi 1M Libor dla euro plus 1 proc. marży. W celu wyeliminowania ryzyka walutowego, spółka zawiera z bankiem B transakcję swap CIRS. Wartość transakcji wynosi 43 mln zł (kurs euro/zł = 4,30). W wyniku transakcji spółka płaci do banku B odsetki w złotych według stałej stopy procentowej oraz jednocześnie otrzymuje z banku B odsetki zmienne w euro, które przekazuje do banku A. Na skutek tej operacji spółka ogranicza ryzyko zmiany stopy procentowej oraz zabezpiecza ryzyko walutowe związane z wpłatnościami odsetkowymi denominowanymi w walucie obcej. Strony umowy zobowiązały się do wzajemnych płatności odsetkowych od kwoty 43 mln zł oraz 10 mln euro. W ostatnim dniu trwania swapa (po pięciu latach) następuje zwrotna wymiana kapitałów, spółka oddaje 43 mln zł do banku B i otrzymuje w zamian 10 mln euro, które wpłaca do banku A.
W dniu zakończenia transakcji, spółka wymienia kwotę kredytu według kursu euro/zł z dnia podpisania umowy, ponieważ wyrównanie różnicy w oprocentowaniu pomiędzy euro i złotym nastąpiło przez wzajemną wymianę odsetek z dwóch walut przez pięć lat.
Opodatkowanie kontraktów
Z ekonomicznego punktu widzenia każda transakcja typu swap może zostać zastąpiona portfelem odpowiednio dobranych kontraktów forward. Dlatego konsekwencje podatkowe tego kontraktu są analogiczne jak w przypadku kontraktu NDF (rozliczenie nierzeczywiste – tylko odsetkami: spółka otrzymuje odsetki stałe, w zamian płaci do banku odsetki wynikające ze zmiennego oprocentowania).
Zgodnie z ustawą o CIT, dla określenia przychodów i kosztów uzyskania przychodów oraz momentu ich wystąpienia, zastosowanie mają ogólne zasady określenia momentu wystąpienia przychodów i kosztów uzyskania przychodów. Przychód należny wystąpi u stron kontraktu w terminach wymagalności poszczególnych płatności lub wcześniej, jeżeli płatność nastąpiła wcześniej (tj. w dniu otrzymania świadczenia, art. 12 ust. 3 ustawy o CIT).
