Ceny transferowe: W dokumentacji lokalnej trzeba uwzględnić analizę porównawczą

Od 1 stycznia 2017 r. obowiązują znowelizowane przepisy w zakresie cen transferowych. Na ich podstawie firmy, których przychody lub koszty przekroczą w poprzednim roku podatkowym równowartość 10 mln euro, muszą w dokumentacji lokalnej uwzględnić analizę porównawczą.

Publikacja: 08.05.2017 05:20

Magdalena Dymkowska

Magdalena Dymkowska

Foto: materiały prasowe

Ustawodawca wprawdzie zawęził od 1 stycznia br. krąg podatników zobowiązanych do przygotowywania lokalnej dokumentacji cen transferowych, jednocześnie jednak rozszerzył zakres informacji, które powinny się w niej znaleźć. I tak, dodatkowy obowiązek, jakim jest uwzględnienie analizy porównawczej w dokumentacji lokalnej, dotyczy podmiotów, których przychody lub koszty przekroczą w roku poprzedzającym dany rok podatkowy równowartość 10 mln euro.

Ustaleniu rynkowego przedziału wynagrodzenia

Analiza porównawcza polega na ustaleniu rynkowego przedziału wynagrodzenia podmiotu powiązanego na podstawie porównania:

(i) cen stosowanych przez podmioty niezależne, lub

(ii) rentowności osiąganych przez podmioty niezależne w porównywalnych transakcjach.

W efekcie, podstawą do przeprowadzenia analiz porównawczych mogą być zarówno dane wewnętrzne posiadane przez spółkę (jeżeli realizuje ona porównywalne transakcje z podmiotami powiązanymi oraz niepowiązanymi), jak i zewnętrzne (np. dane pochodzące ze specjalistycznych baz danych). Wynikiem analizy porównawczej jest przedział cen lub rentowności wyznaczony na podstawie wyselekcjonowanych danych rynkowych.

Przede wszystkim dane polskich podmiotów

Na mocy nowych przepisów analiza porównawcza, w ramach której badana jest rentowność, powinna obejmować dane podmiotów z siedzibą w Polsce. W przypadku braku takich danych w finalnej próbie danych porównawczych, prawdopodobnie będzie możliwe włączenie do analizy danych zagranicznych. Wskazane jednak jest, aby zebrać argumenty świadczące o braku możliwości uwzględnienia w analizie wyłącznie polskich podmiotów. Wydaje się, że przy spełnieniu odpowiednich zasad przeprowadzenia, takie analizy powinny być akceptowane. Istotną kwestią jest upewnienie się, czy zasięg geograficzny analizy obejmuje rynek polski oraz czy polskie podmioty znajdują się w próbie spółek zaakceptowanych.

W projekcie rozporządzenia Ministra Rozwoju i Finansów z 2 listopada 2016 r. w sprawie informacji zawartych w dokumentacji podatkowej w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych (dalej: projekt rozporządzenia) zostały wskazane elementy, które powinny zostać uwzględnione w analizie porównawczej. Zakres tych informacji najbardziej ewoluował w porównaniu do poprzedniego projektu rozporządzenia z lipca 2015 r. Jest to równocześnie obszar, co do którego podatnicy mają najwięcej wątpliwości i do którego zgłoszono wiele uwag podczas konsultacji społecznych.

Istotne założenia wraz z uzasadnieniem

Jednym z wymogów ustawodawcy wskazanym w projekcie rozporządzenia jest przedstawienie w analizie porównawczej istotnych założeń, będących podstawą do jej przeprowadzenia wraz z uzasadnieniem. Analiza porównawcza powinna opisywać cechy charakterystyczne dóbr, usług lub innych świadczeń, będących przedmiotem porównywalnych transakcji lub zdarzeń (np. cechy fizyczne dóbr, ich jakość, formę, a w przypadku dóbr niematerialnych czas trwania, stopień ochrony i przewidywane korzyści).

Dodatkowe informacje

W projekcie rozporządzenia ustawodawca rekomenduje zawarcie dodatkowych informacji odnoszących się do m.in. warunków istniejących na porównywalnych rynkach oraz ich wpływu na wartość rynkową transakcji. Równie ważne jest wskazanie przyczyn zastosowania danych porównawczych wieloletnich lub pochodzących z jednego roku, dotyczących sytuacji gospodarczej w branży, w której podatnik prowadzi działalność. Kolejnym elementem analizy porównawczej jest także opisanie stosowanych informacji lub wskaźników finansowych wykorzystywanych w metodzie kalkulacji dochodów wraz z opisem ewentualnego wykorzystania miar statystycznych oraz określenie punktu lub przedziału rynkowego. Ustawodawca wymaga także, aby wskazać powody, dla których warunki transakcji lub innego zdarzenia nie różnią się od warunków, które ustaliłyby między sobą niezależne podmioty.

Nie zawsze się da

Brak możliwości przeprowadzenia analizy porównawczej (np. z uwagi na unikatowy charakter transakcji) został również przewidziany przez nowe przepisy. Dokumentacja lokalna będzie wówczas musiała opisać czynniki porównywalności, czyli cechy transakcji między podmiotami powiązanymi, które uniemożliwiają zidentyfikowanie odpowiednich transakcji porównywalnych na rynku. W takim przypadku podatnik powinien uwzględnić w dokumentacji opis zgodności warunków transakcji oraz innych zdarzeń ustalonych z podmiotami powiązanymi z warunkami, które ustaliłyby między sobą podmioty niezależne. Powinien zatem w inny sposób niż przez analizę uzasadnić, że warunki ustalone w tych transakcjach są rynkowe.

W świetle nowych przepisów przedstawienie przez podatników, których przychody lub koszty przekroczyły w roku poprzedzającym dany rok podatkowy równowartość 10 mln euro, niekompletnej dokumentacji, a zatem takiej, która nie obejmuje nowego elementu, jakim jest analiza porównawcza, nie będzie chronić podatnika przed zastosowaniem sankcyjnej 50-proc. stawki podatkowej.

Wciąż nierozwiane wątpliwości

W związku z wprowadzeniem nowych przepisów pojawiło się wiele pytań, na które często nie ma jednoznacznych odpowiedzi w obowiązujących przepisach czy wyjaśnieniach Ministerstwa Rozwoju i Finansów, a zakres wymaganych informacji często jest dużo bardziej szczegółowy niż w tych obowiązujących do końca 2016 r.

Zgodnie z projektem rozporządzenia podatnik powinien przedstawić założenia będące podstawą analizy wraz z wyjaśnieniem powodów tego wyboru. Ustawodawca wskazuje elementy jakie powinny być uwzględnione w przedmiotowym opisie. Większość podatników uważa, że przeprowadzenie analizy porównawczej transakcji powinno dawać im swobodę w zakresie danych dowodowych, które używane są do kalkulacji ceny w ramach transakcji z podmiotem powiązanym. Podanie tak szczegółowych danych przez podatnika jest bowiem praktycznie niewykonalne, gdyż nie posiada on tak detalicznych informacji w zakresie transakcji zewnętrznych. Ponadto podatnicy podnoszą, że wskazanie tak szczegółowych danych, jako elementu obligatoryjnego, niezależnie od zastosowanej metody wydaje się być niezasadne i oznacza całkowite przeniesienie ciężaru dowodu z administracji podatkowej na podatnika. Obecnie czekamy na opublikowanie finalnej wersji rozporządzenia, które zgodnie z zapowiedziami ma uwzględniać część propozycji zgłoszonych podczas konsultacji społecznych, w tym zakres wymaganych informacji ma zostać ograniczony.

Ewa Tomczyk jest starszym konsultantem w Zespole Cen Transferowych w MDDP

Zdaniem autorki

Magdalena Dymkowska, menedżer w Zespole Cen Transferowych w MDDP

Już teraz warto się zacząć przygotowywać do nowych wymogów

Nowe obowiązki z zakresu cen transferowych, w tym w szczególności raportowanie większej ilości bardziej szczegółowych danych, a także dodanie analizy porównawczej jako obowiązkowego elementu dokumentacji dla dużych podatników, są kluczowym wyzwaniem, z którym podatnicy będą musieli zmierzyć się od 2017 roku.

Analiza porównawcza to jeden z trudniejszych obszarów dla podatników, w szczególności gdy się weźmie pod uwagę często występujące trudności w znalezieniu transakcji czy podmiotów porównywalnych, poziom skomplikowania analizy finansowej oraz czasochłonność i koszty całego procesu wyszukiwania. Wydaje się, że sporządzenie analizy porównawczej będzie niejednokrotnie wymagało wsparcia ze strony doradców zewnętrznych. W szczególności należy pamiętać, że w przypadkach, gdy podatnik ma obowiązek zawarcia analizy porównawczej w dokumentacji, brak tego elementu spowoduje niekompletność dokumentacji, a co za tym idzie, nie ochroni przed zastosowaniem przez urząd sankcyjnej 50-proc. stawki podatku. Do tej pory analiza porównawcza była dodatkowym zabezpieczeniem i dowodem w postępowaniach kontrolnych.

Podatnicy liczą na to, że w niedługim czasie pojawią się finalne wersje rozporządzenia. Jest to o tyle istotne, że większość podatników będzie zobowiązana do przygotowania pierwszych dokumentacji lokalnych w nowym formacie do 31 marca 2018 roku. Local File powinien zawierać wiele nowych i bardziej szczegółowych elementów, w związku z czym przygotowanie kompletnej dokumentacji będzie wymagało dużo pracy, a przygotowania do spełnienia nowych wymogów należy rozpocząć jak najszybciej. Dlatego cieszy fakt, że Ministerstwo Rozwoju i Finansów uruchomiło nową stronę poświęconą tematyce cen transferowych, w ramach portalu finanse.mf.gov.pl. Liczymy, że komunikaty i wyjaśnienia zamieszczane na stronie rozwieją wątpliwości podatników dotyczące interpretacji nowych przepisów.

Podstawa prawna: Projekt rozporządzenia Ministra Rozwoju i Finansów z 2 listopada 2016 r. w sprawie informacji zawartych w dokumentacji podatkowej w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych Ustawa z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn. Dz.U. z 2016 r. poz. 1888 ze zm.)

Ustawodawca wprawdzie zawęził od 1 stycznia br. krąg podatników zobowiązanych do przygotowywania lokalnej dokumentacji cen transferowych, jednocześnie jednak rozszerzył zakres informacji, które powinny się w niej znaleźć. I tak, dodatkowy obowiązek, jakim jest uwzględnienie analizy porównawczej w dokumentacji lokalnej, dotyczy podmiotów, których przychody lub koszty przekroczą w roku poprzedzającym dany rok podatkowy równowartość 10 mln euro.

Ustaleniu rynkowego przedziału wynagrodzenia

Pozostało 95% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Prawo karne
CBA zatrzymało znanego adwokata. Za rządów PiS reprezentował Polskę
Spadki i darowizny
Poświadczenie nabycia spadku u notariusza: koszty i zalety
Podatki
Składka zdrowotna na ryczałcie bez ograniczeń. Rząd zdradza szczegóły
Ustrój i kompetencje
Kiedy można wyłączyć grunty z produkcji rolnej
Sądy i trybunały
Sejm rozpoczął prace nad reformą TK. Dwie partie chcą odrzucenia projektów