Gra FIFA: Bitwa o licencje

Związek trwał blisko trzydzieści lat. Pierwsza edycja gry, jeszcze pod szyldem FIFA International Soccer, trafiła na sklepowe półki tuż przed Bożym Narodzeniem w 1993 roku i dawała użytkownikom możliwość rozegrania meczu jedną z 48 drużyn w dwuwymiarowej rzeczywistości. Pudełko, które zawierało dyskietkę z grą, ozdobił Piotr Świerczewski walczący o piłkę z Anglikiem Davidem Plattem.



Dziś seria, której kolejne edycje sygnowane są numerem oznaczającym nadchodzący rok, to jedna z najpotężniejszych franczyz na rynku gier komputerowych. Firma Electronic Arts (EA), działająca pod marką EA Sports, zarabia dzięki niej miliardy dolarów. Każde wydanie, którego premierze towarzyszy potężna kampania z udziałem największych gwiazd - okładkę ozdabiali już Argentyńczyk Leo Messi, Portugalczyk Cristiano Ronaldo czy Francuz Kylian Mbappe - błyskawicznie trafia na szczyt listy przebojów.



Licznik bije w imponującym tempie. Firma w ubiegłym roku chwaliła się, że od momentu debiutu serii sprzedała już 235 mln kopii gry. Wyżej na liście gier-franczyz stoją tylko serie wśród użytkowników legendarne: Mario, Tetris, Call of Duty, Pokemon i Grand Thief Auto. Podobnie wyglądają notowania Minecrafta. FIFA na liście wyprzedza takie globalne hity, jak The Sims czy Need for Speed.



Teraz gra będzie musiała zmienić szyld. Dwuletnie negocjacje dotyczące przedłużenia umowy, na mocy której Światowa Federacja Piłkarska (FIFA) użycza swojej nazwy i zarabia - według informacji „New York Timesa” - 150 mln dolarów rocznie, zakończyły się fiaskiem. Mogliśmy to wyczytać już dwa tygodnie temu między wierszami oświadczenia, które wydał dyrektor wykonawczy EA Sports Cam Weber, chwaląc się jednocześnie doskonałymi wynikami nowej edycji gry, którą w ciągu kilku dni od premiery pobrało 9 mln ludzi.



Zlatan walczy o twarz



Rozmowy, jak to w życiu, rozbiły się o pieniądze. FIFA domagała się podobno podwojenia zaoferowanej przez EA Sports kwoty miliarda dolarów za czteroletni kontrakt. To oznacza, że tegoroczne wydanie może być ostatnim lub przedostatnim pod obecną nazwą, bo kontrakt między producentem gier i światową federacją wygasa w przyszłym roku po mundialu w Katarze.



Władze EA Sports planują rzeczywistość, w jakiej przyjdzie im funkcjonować po wygaśnięciu umowy. Podobno już jakiś czas temu zdążyły zarejestrować nazwę „EA Sports F.C.” w europejskim i brytyjskim urzędzie patentowym. Firma odnowiła też porozumienie z FIFPro, czyli Międzynarodową Federacją Piłkarzy Zawodowych zrzeszającą ok. zrzeszająca ok. 60 tys. zawodników, które daje jej prawo do używania wizerunku sportowców w grze, choć niektórzy zainteresowani coraz mocniej przeciwko temu protestują.

Szwed Zlatan Ibrahimović, który sam kiedyś pojawił się na okładce jednej z edycji, przed ubrał maskę poszkodowanego. „Kto dał EA Sports prawo do używania mojego nazwiska i twarzy? FIFPro? Nie wydaje mi się, abym był jej członkiem, a jeżeli jestem, to nieświadomie, przez jakiś dziwny manewr. Nie pozwolę FIFA albo FIFPro, aby używały mnie do zarabiania” - pisał na Twitterze.



Niektórzy koledzy z boiska, jak Walijczyk Gareth Bale, komentowali jego wpis i podawali dalej. Głos na łamach mediów zabrał w tej sprawie także agent Ibrahimovicia Mino Raiola, którego wielu uznało później za głównego prowodyra zamieszania. - Piłkarze nie są marionetkami, tylko żywymi istotami. Czyżbyśmy mieli do czynienia ze współczesnym niewolnictwem? Zlatan nie atakuje EA Sports, tylko system. Chce wolności dla piłkarzy. Oni są grą, teatry buduje się przecież dla aktorów - zapowiadał na łamach „The Telegraph”.



EA Sports wypisała się z przepychanki tłumacząc, że to konflikt pomiędzy agentami i FIFPro. FIFPro odpowiedziała z kolei, że jest organizacją non-profit, która uzyskała prawa do wizerunku zawodników od związków piłkarzy w 60 krajach, a następnie udostępniła je producentom z branży gier. Spór żył w mediach przez kilka tygodni i zgasł. Niewykluczone, że teraz powróci ze zdwojoną siłą.



Ryzykowna gra



Marka „FIFA” w świecie gier komputerowych to gigant. Wiedzą o tym władze EA Sports i liczą zapewne, że nawet konieczność zmiany szyldu nie będzie miała znaczącego wpływu na wielkość sprzedaży, bo konkurencja właściwie wymarła. eFootball Pro Evolution, rozwijana od 1995 roku przez japońskie Konami, jeszcze na początku XXI wieku była dla potężnej franczyzy godnym rywalem. Obie produkcje były aktorami najwspanialszej rywalizacji w dziejach piłkarskich gier komputerowych, ale dziś to przeszłość. Japończycy zostali daleko w tyle.