Ratunek dla serca i życie na wygnaniu
Pobyt w więzieniu odbił się na stanie zdrowia Benigna Aquino. W marcu 1980 r. polityk doznał pierwszego ataku serca. Na przełomie kwietnia i maja doszło do kolejnego ataku. Badania wykazały zatkane arterie i potrzebę wykonania szybkiej operacji serca. Aquino nie chciał słyszeć o zabiegu w żadnym z filipińskich centrów kardiologicznych. W obawie o swoje życie zapowiedział, że w grę wchodzi jedynie operacja w Stanach Zjednoczonych albo pewna śmierć po powrocie do celi. 8 maja 1980 r. senatora odwiedziła Imelda Marcos i zaproponowała mu błyskawiczny wyjazd do USA na operację, jeżeli spełni postawione przez nią warunki: po zabiegu i rekonwalescencji wróci na Filipiny, a w USA nie będzie oczerniał prezydenta Marcosa. Wszystko było już dopięte na ostatni guzik. Zaufani generałowie Marcosa przygotowali dla Aquina i jego rodziny paszporty, wizy i bilety lotnicze. Zaledwie kilka godzin po rozmowie z Imeldą Marcos Benigno Aquino wraz z rodziną znalazł się na pokładzie samolotu lecącego z Manili do Stanów Zjednoczonych. Żona prezydenta usłyszała zapewnienie, że senator wróci, a za oceanem nie rozpocznie nagonki na Marcosa.
Operacja, którą przeprowadzono w jednym ze szpitali w Dallas, przebiegła bez komplikacji i Aquino szybko zaczął wracać do zdrowia. Kontaktując się ze współpracownikami prezydenta Marcosa, potwierdził powrót do ojczyzny zgodnie z zapewnieniem złożonym pierwszej damie. Usłyszał wtedy, że prezydent woli, aby znacznie przedłużył swoją rekonwalescencję. Co kryło się za tym stwierdzeniem? Nic innego jak obawa Marcosa przed powrotem do kraju jego najbardziej zaciekłego wroga. Aquino zrozumiał, że w praktyce został skazany na wygnanie. Przez trzy lata mieszkał wraz z rodziną w Bostonie. Uznał, że w świetle nowych faktów jego porozumienie z Imledą Marcos stało się nieważne. W czasie pobytu w Bostonie napisał i wydał dwie książki, w których nie pozostawiał na Marcosie suchej nitki. Oprócz tego organizował wykłady, uświadamiając opinii publicznej zagrożenia płynące z dyktatorskich praktyk prezydenta Filipin. Marcos nie pozostawał mu dłużny. Kiedy na przełomie 1981 i 1982 r. w Manili doszło do serii ataków bombowych, prezydent oskarżył o nie wygnanego senatora i jego zwolenników. Samego Aquino nazwał „szalonym zamachowcem". Senator stanowczo zaprzeczał, jakoby miał związek z wydarzeniami, które rozegrały się w Manili. W swoich wystąpieniach używał jednak stwierdzeń, które na Marcosa mogły podziałać jak czerwona płachta na byka. Nakłanianie prezydenta do umiarkowania i wysłuchania głosu sumienia miało zapobiec użyciu siły przez przeciwników dyktatury Marcosa. Ze względu na przemianę duchową, jaką Aquino przeszedł w Bostonie, apelował do wszystkich Filipińczyków, aby porzucili myśl o rozwiązaniach siłowych i pokojowymi metodami zmusili prezydenta do przywrócenia demokracji. Aquino coraz częściej wspominał o powrocie na Filipiny. Kiedy na początku 1983 r. sytuacja na Filipinach zaczęła się zaogniać, a Marcos musiał walczyć nie tylko z opozycją, ale także z chorobą (toczeń gruźliczy), Aquino wiedział, że to najlepszy moment, by wrócić do kraju i stanąć w obronie demokracji.
Wiedział o niebezpieczeństwie, jakie czyha na niego po powrocie, ale nie zamierzał chować głowy w piasek. Mimo przestróg przyjaciół zdecydował się na przyjazd do Manili. Wiedząc o ogromnej determinacji Ninoya, Marcos wykonał pierwszy krok. Aby zamknąć rodzinie Aquino drogę powrotu ze Stanów Zjednoczonych, anulowano wystawione w 1980 r. paszporty. Aquino nie chciał dać za wygraną i postanowił przyjechać sam, wykorzystując paszport na nazwisko Marcial Bonifacio. Nie zdecydował się na bezpośredni lot ze Stanów Zjednoczonych, tylko na podróż przez Tajwan, z którym Manila miała napięte stosunki dyplomatyczne. Marcos do samego końca próbował zapobiec przylotowi Aquino. Zaznaczył, że każda linia lotnicza, która przewiezie go do Manili, musi się liczyć z nałożeniem sankcji. Będzie musiała również z powrotem zabrać polityka do USA.
Dramat na lotnisku w Manili
Obserwując przepychanki na linii Aquino–Marcos, można było spodziewać się tragedii. Sam Ninoy przeczuwał, że ktoś może próbować pozbawić go życia zaraz po przylocie. Dla ochrony założył kamizelkę kuloodporną. Jego obstawę oprócz prywatnych ochroniarzy stanowiło kilku zagranicznych dziennikarzy. Filipińczyk myślał, że w ten sposób będzie bezpieczny. Podczas ostatniego wywiadu, jakiego udzielił na pokładzie samolotu, uprzedził dziennikarzy o grożącym mu niebezpieczeństwie. Prosił, aby przedstawiciele prasy mieli przygotowane kamery, bo jeżeli ktoś zaatakuje, to wszystko wydarzy się błyskawicznie. Powiedział: „W ciągu 3–4 minut może być po wszystkim".
Dramat, który rozegrał się tuż po wylądowaniu na lotnisku w Manili, był jak spełnienie sennego koszmaru. 21 sierpnia 1983 r. Benigno Aquino w towarzystwie własnych ochroniarzy oraz dziennikarzy wysiadł z samolotu. Bezpieczeństwo na terenie portu lotniczego miały mu zapewnić wysłane przez Marcosa oddziały rządowe. Gdy opuszczał samolot, którym przyleciał z Tajwanu, otrzymał śmiertelny postrzał w głowę. Świat obiegły fotografie martwego Aquino leżącego na płycie lotniska. Domniemany sprawca zabójstwa Ronaldo Galman został zastrzelony przez siły rządowe. Przeciwnicy Marcosa błyskawicznie wysunęli oskarżenia pod adresem prezydenta. W Galmanie widziano jedynie kozła ofiarnego, który miał odwrócić uwagę od agentów służb specjalnych działających na polecenie prezydenta. Chcąc odsunąć od siebie jakiekolwiek podejrzenia, Marcos przekonywał, że wystawił do ochrony Aquino ponad 2 tys. żołnierzy, którzy znajdowali się na lotnisku i w jego pobliżu. Według jednej z najpopularniejszych hipotez zabójcą Aquina był jeden z żołnierzy eskortujących senatora. W ogólnym zamieszaniu po przylocie samolotu miał on oddać śmiertelny strzał.
Gdy doszło do zabójstwa, Marcos leżał w łóżku złożony chorobą, ale nie musiało to wcale stanowić przeszkody w wydaniu ostatecznego rozkazu. Osoby próbujące bronić prezydenta przed oskarżeniami zwracały wszak uwagę na zły stan jego zdrowia, który miał uniemożliwić podejmowanie jakichkolwiek decyzji. Kiedy Marcos odzyskał siły, powołał specjalną komisję mającą zbadać okoliczności zabójstwa Aquino. W stan oskarżenia postawiono 26 oficerów filipińskiej armii, zdaniem komisji powiązanych ze spiskiem, który doprowadził do śmierci Ninoya. Grupie oficerów miał przewodniczyć generał Fabian Vera, zwierzchnik sił zbrojnych, znany z niechęci do Aquina. Wkrótce potem Vera został uniewinniony wraz z resztą oskarżonych. Całą winą za niezapewnienie bezpieczeństwa senatorowi obarczono kilku żołnierzy, którzy odpowiadali za osobistą ochronę Ninoya na płycie lotniska. Zostali skazani na karę dożywotniego pozbawienia wolności. Dopiero na początku XXI wieku w sprawie nieszczęsnych żołnierzy wniesiono apelację. Było to możliwe dzięki pojawieniu się wzmianki, że rozkaz zabicia Benigna Aquino wydał Eduardo Cojuangco, bliski znajomy Marcosa oraz... kuzyn żony Aquina.
