Śladami kresowej historii

Zułowo, Kopciowo, Dyneburg, Rygę, Wilno, Kiejdany – te miejsca odwiedzili laureaci konkursu „Sprzączki i guziki z orzełkiem ze rdzy…”

Aktualizacja: 16.09.2018 14:27 Publikacja: 16.09.2018 11:10

Grupa kilkudziesięciu uczniów z całej Polski odwiedziła polskie miejsca pamięci na Kresach. Uroczyste wręczenie dyplomów im oraz ich opiekunom zostało zorganizowane w gimnazjum z językiem polskim w miejscowości Żejmenos w Podbrodziu w rejonie święciańskim.

Uczniowie odwiedzili m.in. Kopciowo na Litwie gdzie znajduje się grób hrabianki, bohaterki powstania listopadowego – kapitan wojska polskiego Emilii Plater, a także miejsce gdzie znajdował się dwór w którym zmarła. Obejrzeli zabytki Wilna m.in. Tuskulanum – miejsce zbrodni sowieckich, cmentarz na Rossie, Ostrą Bramę, tzw. celę Konrada umieszczoną w III części „Dziadów" przez Adama Mickiewicza.

W lesie koło wsi Raubiszki odwiedzili zaś naukowców IPN, którzy poszukują zbiorowej mogiły żołnierzy AK. Poszukiwania na Wileńszczyźnie prowadzi m.in. naczelnik Wydziału Kresowego Biura Poszukiwań i Identyfikacji IPN dr Leon Popek oraz dr Dominika Siemińska, wspiera ich grupa wolontariuszy związanych ze Stowarzyszeniem Odra – Niemen. Celem prowadzonych działań przez IPN jest odnalezienie mogiły zbiorowej żołnierzy AK z Oddziału Samoobrony Ziemi Wileńskiej nr 4, dowodzonego przez ppor. Sergiusza Zyndrama-Kościałkowskiego ps Fakir. Polegli oni 4 lutego 1945 r. w walce z sowiecką bezpieką w Raubiszkach.

Odwiedzili też Zułowo – miejsce narodzin Józefa Piłsudskiego. Do dzisiaj zachowały się jedynie fundamenty dworu w którym mieszkał przyszły marszałek, teraz miejscem tym opiekuje się Związek Polaków na Litwie. W pobliskim niewielkim drewnianym kościółku PW św. Kazimierza we wsi Powiewiórki uczestniczyli w nabożeństwie. W tym samym miejscu Piłsudski został ochrzczony.

Uczcili też pamięć spoczywających żołnierzy na polskim cmentarzu wojennym w Duksztach z wojny bolszewickiej 1919–1920 r. Na Łotwie zwiedzili Dyneburg – miasto wyzwolony przez Wojsko Polskie z rąk bolszewickich w styczniu 1920 r., gdzie do dzisiaj znajduje się kwatera wojenna w której spoczywa 327 Polaków. Uczniowie byli w twierdzy dyneburskiej.

Wyprawa edukacyjna dotarła także na pole bitwy pod Kircholmem koło Rygi z września 1605 r., gdzie polscy żołnierze zwyciężyli Szwedów. W stolicy Łotwy nie tylko zwiedzili miejsca związane z secesyjną architekturą, ale także miejsce, gdzie został podpisany traktat ryski, kończący wojnę bolszewicką.

Objazd historyczny był tak zaplanowany, aby poznać miejsca opisane przez Henryka Sienkiewicza w „Potopie". Młodzi ludzie byli więc m.in. w drewnianym kościółku we wsi Upyta, gdzie noblista umieścił jedną z najbardziej znanych scen swojej powieści – rehabilitacji Kmicica. Odwiedzili też Kiejdany, gdzie znajduje się pomnik Janusza Radziwiłła, który poddał Litwę Szwedom, dlatego w Polsce uznawany jest za zdrajcę, dla Litwinów jest zaś jednym z pierwszych bojowników o wolność.

Uczniowie odwiedzili Muzeum Powstania Styczniowego w dworku Stanisława Szylinga we wsi Podbrzezie. Byli też w odbudowanym dworku we wsi Szetejnie, gdzie urodził się inny noblista – pisarz i poeta Czesław Miłosz.

Wracając z objazdu edukacyjnego odwiedzili Suchowolę, gdzie zapalili znicze pod pomnikiem księdza Jerzego Popiełuszki. W ten sposób upamiętnili 71. rocznicę urodzin kapelana „Solidarności", zamordowanego przez Służbę Bezpieczeństwa w 1984 r.

Udział w takim wyjeździe był nagrodą dla uczestników konkursu (uczniów szkół podstawowych, gimnazjalnych oraz ponadgimnazjalnych), który był poświęcony ofiarom zbrodni katyńskiej. Każdy uczeń musiał przygotować stronę do albumu zawierającą wybrane przez niego informacje o postaci, która została zamordowana przez Sowietów. Do Instytutu Pamięci Narodowej wpłynęło 260 prac konkursowych, nagrodą główną uhonorowano autorów 40 najlepszych prac.

Organizatorami konkursu i wyjazdu na Litwę i Łotwę byli IPN, Fundacja PKO Banku Polskiego oraz Muzeum Katyńskie.

Grupa kilkudziesięciu uczniów z całej Polski odwiedziła polskie miejsca pamięci na Kresach. Uroczyste wręczenie dyplomów im oraz ich opiekunom zostało zorganizowane w gimnazjum z językiem polskim w miejscowości Żejmenos w Podbrodziu w rejonie święciańskim.

Uczniowie odwiedzili m.in. Kopciowo na Litwie gdzie znajduje się grób hrabianki, bohaterki powstania listopadowego – kapitan wojska polskiego Emilii Plater, a także miejsce gdzie znajdował się dwór w którym zmarła. Obejrzeli zabytki Wilna m.in. Tuskulanum – miejsce zbrodni sowieckich, cmentarz na Rossie, Ostrą Bramę, tzw. celę Konrada umieszczoną w III części „Dziadów" przez Adama Mickiewicza.

Pozostało 82% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Historia
Pomogliśmy im odejść z honorem. Powstanie w getcie warszawskim
Materiał Promocyjny
Wykup samochodu z leasingu – co warto wiedzieć?
Historia
Jan Karski: nietypowy polski bohater
Historia
Yasukuni: świątynia sprawców i ofiar
Historia
„Paszporty życia”. Dyplomatyczna szansa na przetrwanie Holokaustu
Historia
Naruszony spokój faraonów. Jak plądrowano grobowce w Egipcie