Decyzja o powołaniu PPR zapadła w ZSRR, po ataku niemieckiej III Rzeszy na Związek Radziecki 22 czerwca 1941 roku.
Członków Grupy Inicjatywnej przeszkolono w Kominternie i NKWD, po czym zrzucono ich na spadochronach w okolicach Warszawy.
Za budowę struktur ruchu komunistycznego w Polsce odpowiadał stojący na czele Kominternu, Georgij Dymitrow.
Czytaj więcej
Do kogo Mazowiecki mógł mieć większe zaufanie, jeśli nie do ludzi, których znał od ponad czterech dekad i z którymi przeszedł już niejeden wspólny bój?
Od 22 lipca 1944 roku PPR zostało partią rządzącą w kontrolowanej przez ZSRR Polsce.
Przed II wojną światową w Polsce istniała Komunistyczna Partia Polski, która jednak w 1938 r. została rozwiązana.
15 grudnia 1948 r. z połączenia PPR oraz PPS powstała PZPR
Marceli Nowotko, pierwszy przywódca PPR, był działaczem rosyjskiej Wszechzwiązkowej Komunistycznej Partii (bolszewików) i urzędnikiem administracji sowieckiej na ziemiach polskich okupowanych po 17 września 1939 r.
Strukturę, skład kierownictwa, cele i zadania PPR oraz pierwsze dokumenty „programowe” opracowywano pod bezpośrednim nadzorem Stalina i Dymitrowa.
15 grudnia 1948 r. z połączenia PPR oraz PPS (w której wcześniej przeprowadzono komunistyczne czystki) powstała Polska Zjednoczona Partia Robotnicza rządząca krajem do 1989 roku.