Pamiętajmy o więźniach Obozu Dulag 121 w Pruszkowie

24 września obchodzony będzie w Pruszkowie Dzień Pamięci Więźniów Obozu Dulag 121 i Niosących Im Pomoc.

Publikacja: 22.09.2022 13:31

Obóz przejściowy w Pruszkowie

Obóz przejściowy w Pruszkowie

Foto: NAC / Obóz przejściowy w Pruszkowie

24 września o godz. 14 pod pomnikiem „Tędy przeszła Warszawa” na terenie byłego obozu Durchgangslager 121 w Pruszkowie rozpoczną się główne uroczystości w czasie których, zostanie m.in. odprawiona polowa Msza Święta, odczytany ostanie Apel Pamięci i odbędzie się ceremonia złożenia wieńców oraz kwiatów pod pomnikiem.

Po zakończeniu głównych uroczystości, o godz. 17 zaplanowany jest spektakl muzyczny „Pejzaż polski” w wykonaniu zespołu muzyki klasycznej Les Femmes. W ramach obchodów Instytut Pamięci Narodowej i Muzeum Dulag 121 zapraszają na promocję książki Marii Zimy-Marjańskiej „Ekspertyza w sprawie obozu przejściowego w Pruszkowie (Durchgangslager 121 Pruszków) i jego statusu”, która odbędzie się 3 października o godz. 17 w Centralnym Przystanku Historia w Warszawie.

Czytaj więcej

Czy odkryją ofiary sowieckich zbrodni?

Obóz przejściowy Durchgangslager 121 utworzony został 6 sierpnia 1944 r. na terenie dawnych Warsztatów Kolejowych na pruszkowskim Żbikowie i stał się jednym z etapów gehenny ludności cywilnej powstańczej Warszawy. Warszawiacy byli brutalnie przepędzani przez ogarniętą wojną stolicę, a następnie wycieńczeni, ranni, spragnieni i głodni trafiali do obozu przejściowego w Pruszkowie skąd po segregacji byli wywożeni dalej m.in. do obozów pracy lub obozów koncentracyjnych.

Szacuje się, że przez pruszkowski obóz przeszło nawet 650 tys. osób. Około 150 tys. trafiło na przymusowe roboty do III Rzeszy, aż 70 tys. więźniów zostało wysłanych do obozów koncentracyjnych. Dzięki pomocy mieszkańców Pruszkowa i okolicznych miejscowości z obozu udało się wyprowadzić około 100 tys. osób.

W Pruszkowie już od czasów zakończenia II wojny światowej są organizowane uroczystości upamiętniające tamte tragiczne wydarzenia. Muzeum Dulag 121 od momentu powstania w 2010 roku kontynuuje te tradycje. Ideą organizowanych obchodów „Dnia Pamięci Więźniów Obozu Dulag 121 i Niosących Im Pomoc”, jest upamiętnienie Powstańców Warszawskich i ludności cywilnej Powstańczej Warszawy wypędzonej z miasta, a także mieszkańców powiatu pruszkowskiego i okolicznych gmin, którzy nieśli pomoc więźniom.

Program Obchodów

24 września

godz. 12.00 - uroczyste złożenie kwiatów pod tablicą upamiętniającą więźniów obozu przejściowego Dulag 121 w Pruszkowie, żołnierzy Powstania Warszawskiego 1944 r. i ofiary cywilne na terenie cmentarza w Tworkach. Cmentarz Szpitalny w Tworkach, ul. Partyzantów 2/4 w Pruszkowie.

godz. 13.00 - uroczyste złożenie kwiatów pod tablicą upamiętniającą zmarłych i poległych więźniów obozu przejściowego Dulag 121 przy bramie głównej na Cmentarzu Żbikowskim w Pruszkowie przy ul. Domaniewskiej.

godz. 14.00 - uroczystości pod pomnikiem „Tędy przeszła Warszawa”. Polowa Msza święta, przemówienia przedstawicieli władz, Apel Pamięci.

godz. 17.00 – koncert „Pejzaż polski” w wykonaniu zespołu muzyki klasycznej Les Femmes. Zespół w składzie: Natalia Krajewska-Kitowska (sopran), Joanna Sobowiec-Jamioł (sopran), Emilia Osowska (mezzosopran), Justyna Korpak (fortepian) zaprezentuje poetyckie sceny z życia kobiet XIX i XX wieku. W programie utwory największych polskich kompozytorów m.in. Fryderyka Chopina, Stanisława Moniuszki, Ignacego Paderewskiego, Karola Szymanowskiego, Piotra Perkowskiego, Jana Maklakiewicza, Mieczysława Karłowicza, Bohdana Riemera, Feliksa Nowowiejskiego, Stefana Kisielewskiego, Stanisława Niewiadomskiego, Romualda Twardowskiego i Ludomira Różyckiego. Centrum Kultury i Sportu, ul. Bohaterów Warszawy 4 w Pruszkowie. Pod pomnikiem „Tędy przeszła Warszawa” będą czekały autokary, które zawiozą gości do CKiS w Pruszkowie.

3 października

godz. 17.00 – promocja książki Marii Zimy-Marjańskiej „Ekspertyza w sprawie obozu przejściowego w Pruszkowie (Durchgangslager 121 Pruszków) i jego statusu” w Centrum Edukacyjnym Przystanek Historia przy ul. Marszałkowskiej 21/25 w Warszawie. Promocji towarzyszyć będzie dyskusja poświęcona losom ludności wypędzonej z Warszawy i okolicznych miejscowości w 1944 r. do obozu Dulag 121 w Pruszkowie. W dyskusji wezmą udział: prof. dr hab. Wiesław Jan Wysocki (UKSW), dr Agnieszka Praga (IPN), Małgorzata Bojanowska - dyrektor Muzeum Dulag 121 oraz Maria Zima (IPN) - autorka książki i moderator dyskusji.





24 września o godz. 14 pod pomnikiem „Tędy przeszła Warszawa” na terenie byłego obozu Durchgangslager 121 w Pruszkowie rozpoczną się główne uroczystości w czasie których, zostanie m.in. odprawiona polowa Msza Święta, odczytany ostanie Apel Pamięci i odbędzie się ceremonia złożenia wieńców oraz kwiatów pod pomnikiem.

Po zakończeniu głównych uroczystości, o godz. 17 zaplanowany jest spektakl muzyczny „Pejzaż polski” w wykonaniu zespołu muzyki klasycznej Les Femmes. W ramach obchodów Instytut Pamięci Narodowej i Muzeum Dulag 121 zapraszają na promocję książki Marii Zimy-Marjańskiej „Ekspertyza w sprawie obozu przejściowego w Pruszkowie (Durchgangslager 121 Pruszków) i jego statusu”, która odbędzie się 3 października o godz. 17 w Centralnym Przystanku Historia w Warszawie.

Pozostało 81% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Kup teraz
Historia Polski
Kołtun a sprawa polska. Jak trwała i trwa plica polonica
Historia Polski
Utracona szansa: bitwa nad Worsklą. Książę Witold przeciwko Złotej Ordzie
Historia Polski
Tajemnica pierwszej koronacji. Jakie sekrety kryje obraz Jana Matejki
Historia Polski
Rodzina Siniarskich. Zginęli, bo ratowali Żydów w Lutkówce
Historia Polski
„Biała odwaga”: dramat pośród górskich szczytów