Z tezą, że „rząd powinien wprowadzić zachęty finansowe dla szczepionych", zgodziło się 51 proc. ankietowanych, a nie zgodziło 39 proc. Przy tym ekonomistów, którzy zdecydowanie opowiadają się za takim motywowaniem ludności do szczepień, jest tyle samo (9,8 proc.) co ekonomistów, którzy są temu zdecydowanie przeciwni.
„Nie ma naukowego uzasadnienia dla takiej polityki. Dodatkowo, może ona mieć negatywne skutki w przyszłości, gdy ludzie nie będą się szczepić w oczekiwaniu na podobne rozwiązanie, podczas gdy w okresie pandemii czas zaszczepienia odgrywa ogromną rolę" – zauważa dr hab. Karolina Safarzyńska, profesor na Wydziale Nauk Ekonomicznych Uniwersytetu Warszawskiego.
Dr Maciej Bukowski Wykładowca na WNE UW, prezes WiseEuropa
Nie ma przesłanki merytorycznej przemawiającej za zniesieniem ochrony patentowej szczepionek. Przeciwnie: twórcy szczepionek powinni czerpać korzyści ze swojej pracy także dlatego, że w przyszłości powinny być silne bodźce do błyskawicznego rozwoju tego rodzaju leków. Obecnie szczepionek jest wiele i ciągle wynajdywane są nowe. Istnieje więc konkurencja, a rozwój mocy produkcyjnych nie zależy od praw patentowych.
Dr hab. Joanna Wolszczak-Derlacz profesor na Politechnice Gdańskiej
Nie wydaje mi się, żeby zniesienie ochrony patentowej szczepionek przeciwko Covid-19 zwiększyło ich podaż lub obniżyło ich cenę, przynajmniej w krótkim okresie. Wytwarzanie szczepionek wymaga całej infrastruktury potrzebnej do produkcji i dystrybucji. Należy wprowadzić inne narzędzia, aby kraje rozwijające się mogły zostać szybciej i sprawniej zaopatrzone w potrzebną im liczbę szczepionek.
Prof. dr hab. Andrzej Sławiński Wykładowca w SGH
Nie da się ustalić górnej granicy wydatków, które chronią przed czarnym scenariuszem, czyli ryzykiem pojawienia się w krajach niebędących w stanie prowadzić masowych szczepień groźniejszych niż obecne mutacji wirusa. Biorąc pod uwagę wywołane przez Covid-19 silne spadki PKB w krajach mniej zamożnych, każda pomoc skierowana na ochronę życia i zdrowia ich mieszkańców przyniesie duże korzyści w gospodarce globalnej.
Ekonomia bez dogmatów
Wbrew pozorom w ekonomii niewiele pytań ma jednoznaczne odpowiedzi. Celem panelu ekonomistów „Parkietu" i „Rzeczpospolitej", który zainaugurowaliśmy niemal rok temu, jest pokazanie pełnego spektrum opinii na tematy ważne dla rozwoju polskiej gospodarki oraz sprawdzenie, jakie kwestie wątpliwości nie budzą. Do udziału w tym przedsięwzięciu zaprosiliśmy ponad 50 wybitnych polskich ekonomistów z różnych pokoleń i ośrodków akademickich (także zagranicznych) oraz o różnorodnych zainteresowaniach naukowych. Tę grupę ekspertów, która wciąż się powiększa, regularnie prosimy o opinie i komentarze dotyczące aktualnych zagadnień z zakresu szeroko rozumianej polityki gospodarczej. Takie badania opinii cenionych ekonomistów pozwalają na recenzowanie bez uprzedzeń wszelkich pomysłów, które pojawiają się w debacie publicznej, i wysuwanie nowych. Stanowią też swego rodzaju forum wymiany idei, z czasem zaś dadzą wgląd w ewolucję poglądów ekonomistów. Nasz panel ekonomistów wzorowany jest na przedsięwzięciu, które z powodzeniem już od dekady realizuje Inicjatywa na rzecz Globalnych Rynków przy Booth School of Business (część Uniwersytetu Chicagowskiego), badająca opinie ekspertów z USA i Europy. W Niemczech podobny panel organizuje think tank Ifo.
