Materiał powstał we współpracy z firmą Autodesk
Transformacja energetyczna gospodarki, mająca na celu ochronę klimatu, środowiska i zasobów planety poprzez prowadzenie działalności zgodnie z zasadami zrównoważonego rozwoju, stawia przed przedsiębiorstwami szereg wyzwań i wymusza konieczność przemodelowania wielu procesów biznesowych.
Wyzwania związane z zieloną transformacją widoczne są szczególnie w przypadku firm przemysłowych, z sektorem wydobywczym na czele. Widać zresztą, że sektor ten doskonale zdaje sobie z nich sprawę i aktywnie działa na rzecz transformacji. Modyfikacja sposobu działania obejmuje praktycznie wszystkie obszary aktywności firm – od zrównoważonego rozwoju po innowacje, od transformacji łańcucha dostaw po automatyzację. Kwestia fundamentalną dla firm jest bezpieczeństwo pracowników.
Zaangażowanie sektora wydobywczego na rzecz działań prośrodowiskowych potwierdzają dane z opublikowanej latem 2023 r. analizy globalnej firmy doradczej KPMG, dotyczącej raportowania działań z zakresu ESG w Polsce. Eksperci KPMG wzięli pod lupę dane niefinansowe 100 największych podmiotów na polskim rynku. Okazuje się, że na pierwszym miejscu z najwyższym wynikiem wśród badanych firm pod względem ujawniania informacji związanych ze zrównoważonym rozwojem znalazł się właśnie sektor naftowy, wydobywczy i energetyczny.
Digitalizacja wspiera zmianę
Dzieje się tak m.in. dlatego, że w branży wydobywczej jak w soczewce można zaobserwować zmianę, która dokonuje się w całej światowej gospodarce: zgodnie z ideą społecznie odpowiedzialnego biznesu, dla inwestorów atrakcyjne są obecnie spółki nie tylko przynoszące zysk, ale również działające w sposób społecznie odpowiedzialny.
Zrównoważone środowiskowo działanie to obecnie dla tego sektora być albo nie być, ponieważ to tu eksploatuje się nieodnawialne zasoby planety. Transparentne działania, prowadzone w porozumieniu z lokalnymi społecznościami, efektywne zarządzanie i automatyzacja procesu wydobycia oraz mądre gospodarowanie odpadami to obecnie jedyna droga rozwoju dla przemysłu wydobywczego. Żeby móc pewnie nią podążać, branża potrzebuje innowacji cyfrowych na niespotykaną dotąd skalę.
– Cyfryzacja stała się faktem w wielu gałęziach przemysłu. Również w branży wydobywczej wdrażanie rozwiązań Przemysłu 4.0 jest naturalnym krokiem wspierającym rozwój, elastyczność, lepszą jakość produktów i usług, a także umożliwiającym poprawę ergonomii działania firmy. To wszystko przekłada się na zwiększenie zyskowności i przewagę konkurencyjną. Nowoczesne przedsiębiorstwa rozumieją, że rozwój technologiczny może także wspierać dążenie do ograniczania śladu węglowego i innych zrównoważonych działań. Wydaje się, że dla branży wydobywczej takie zastosowanie innowacji cyfrowych ma szczególne znaczenie – mówi Katarzyna Ozon-Timar, strategic territory manager D&M w Autodesk.
Bezpieczeństwo przede wszystkim
Branża wydobywcza od zawsze mierzy się z problemem niebezpiecznych warunków pracy. Wszelkie rozwiązania, pozwalające na robotyzację i automatyzację produkcji, a tym samym na eliminację fizycznej pracy człowieka, przede wszystkim bezpośrednio przy wydobyciu, są kluczowe dla rozwijania bardziej odpowiedzialnego biznesu.
Zwraca na to uwagę m.in. raport Światowego Forum Ekonomicznego (World Economic Forum) „Digital Transformation Initiative: Mining and Metals Industry”. Eksperci wśród najważniejszych trendów wskazują w nim:
• automatyzację, robotykę i sprzęt operacyjny – a więc wdrażanie cyfrowych narzędzi, takich jak czujniki, roboty i druk 3D, do wykonywania lub usprawniania czynności, które tradycyjnie wykonywane są ręcznie lub przez maszyny sterowane przez człowieka,
• cyfrową siłę roboczą – korzystanie z internetu i rozszerzonej rzeczywistości w celu poprawy w czasie rzeczywistym sytuacji osób pracujących w terenie, w centrali oraz zdalnie; kluczowe inicjatywy w tym zakresie to m.in. zapewnienie pracownikom dostępu do sieci i zdalne centra operacyjne.
Zrównoważone wydobycie
Zainteresowanie nowoczesnymi technologiami ze strony kopalni rośnie w bardzo szybkim tempie. Wpływ na to ma wiele czynników. Wdrażanie technologii czujników w maszynach i urządzeniach ułatwia proaktywne i predykcyjne podejście do konserwacji oraz przyspiesza wdrażanie zautomatyzowanych procesów.
Zastosowanie innowacyjnych rozwiązań niesie za sobą istotną redukcję kosztów operacyjnych. Narzędzia cyfrowe pozwalają również na optymalizację łańcuchów dostaw, co przekłada się zarówno na lepszą kontrolę kosztów w tym obszarze, jak i większą elastyczność w dostosowaniu do zmieniających się potrzeb rynku.
Co istotne, nawet niewielkie zmiany mogą przynieść radykalną poprawę w obszarach rentowności, bezpieczeństwa kopalni i zrównoważonego rozwoju.
Dbałość o wodę
Ważnym aspektem działalności przemysłu wydobywczego jest zoptymalizowanie procesu gospodarowania odpadami, a także kwestia zużycia i zanieczyszczenia wody. Niektóre formy wydobycia, takie jak górnictwo lub wydobycie gazu łupkowego, mogą prowadzić do obniżania poziomu wód gruntowych. Dodatkowo, procesy wydobywcze mogą wpływać na jakość wód, zarówno powierzchniowych jak i podziemnych.
Wobec tych zagrożeń dla branży wydobywczej szczególnie ważne jest właściwe zarządzanie infrastrukturą wodną, aby monitorować jakość wód, przeciwdziałać zanieczyszczeniom i stosować technologie oczyszczania, w tym odsalanie wody, w celu usunięcia szkodliwych substancji.
Inteligentna infrastruktura wodna może zapewnić przedsiębiorstwom konkretne oszczędności wynikające z mniejszego zużycia wody, a także znacznie ograniczać ryzyko katastrof środowiskowych, takich jak zatrucie rzek.
Cyfrowe narzędzia z pomocą
Aby w pełni skorzystać z możliwości, jakie dają dziś technologie w zakresie poprawy bezpieczeństwa i ograniczenia wpływu na środowisko, rozwiązania te muszą być wdrażane we wszystkich obszarach działalności firm wydobywczych, a także ściśle z nimi współpracującej branży maszynowej. Chodzi o wszystkie procesy związane z wydobyciem – od etapu projektowania, poprzez zarządzanie i optymalizację, z naciskiem na ograniczenia strat surowców i energii, aż po utylizację odpadów i recycling.
Narzędzia cyfrowe oferują już obecnie szeroką gamę rozwiązań w tym zakresie. Według wspomnianego raportu World Economic Forum, do najważniejszych trendów w tym obszarze należą:
• zintegrowane przedsiębiorstwa, platformy i ekosystemy. Chodzi o łączenie operacji, warstw IT i urządzeń lub urządzeń i systemów, które są obecnie działają oddzielnie. Kluczowe są przy tym: integracja technologii informatycznych (IT) i integracja technologii operacyjnych (OT), cyberbezpieczeństwo zasobów i zintegrowane zaopatrzenie, wymiana danych i handel,
• analityka nowej generacji i wsparcie decyzyjne. Chodzi o wykorzystanie algorytmów i sztucznej inteligencji do przetwarzania danych w ramach łańcucha wartości, aby zapewnić wsparcie decyzyjne i umożliwić prognozowanie. Kluczowe inicjatywy w tym zakresie obejmują zaawansowaną analitykę, modelowanie symulacyjne i sztuczną inteligencję.
Zintegrowane rozwiązania
Dlatego coraz większą rolę na poziomie operacyjnym odgrywają innowacyjne narzędzia cyfrowe, które wspierają przedsiębiorstwa wydobywcze w podnoszeniu konkurencyjności, takie jak np. systemy do zarządzania cyklem życia produktu (PLM). Są one szczególnie pomocne dla firm zajmujących się budową czy projektowaniem maszyn dla sektora wydobywczego. PLM integruje ludzi, dane, procesy i systemy biznesowe, stanowiąc centralne repozytorium informacji o produkcie dla firm i przedsiębiorstw zewnętrznych.
Dzięki PLM przedsiębiorstwa mogą przyspieszyć pracę inżynierów, zminimalizować przestoje produkcyjne oraz ograniczyć koszty zakupów i magazynowania komponentów. Wdrożenie PLM pozwala na pełną przejrzystość procesu rozwoju produktu, umożliwiając firmom skupienie się na zaspokajaniu potrzeb zamiast rozwiązywania błędów. Systemy te pozwalają poradzić sobie z częstymi problemami, takimi jak wąskie gardła procesów, praca w odizolowanych zespołach czy niewystarczający przepływ danych.
Zatem PLM to niezwykle ważne centralne narzędzie, które automatycznie aktualizuje wszystkie informacje związane z danym produktem w branży wydobywczej.
Ale to nie wszystko. Kolejnym narzędziem pomagającym firmom wydobywczym w prowadzeniu działalności biznesowej jest zarządzaniem danymi produktu (Product Data Management, PDM). PDM przechwytuje i porządkuje wszystkie dane projektowe i dane produktu przy niższych kosztach. Ulepsza procesy inżynieryjne, co przyspiesza dostarczanie gotowych produktów. PDM zapewnia pojedyncze źródło wiarygodnych danych – integruje wszystkie projektowe i inżynieryjne zestawienia komponentów w jednym systemie.
Korzystanie z systemów PLM w synergii z PDM podczas opracowywania nowego produktu pozwala lepiej połączyć wszystkie potrzebne dane, procesy oraz zaangażowane osoby, ułatwiając tym samym współpracę i zwiększając kontrolę nad całym przedsięwzięciem.
Innym rozwiązaniem jest narzędzie dające możliwość analizy różnych sytuacji i scenariuszy w czasie rzeczywistym, bez zakłócania bieżącego procesu produkcji czy modyfikacji jego parametrów. Chodzi o możliwość tworzenia cyfrowej kopii obiektu lub systemu, tzw. cyfrowego bliźniaka. Rozwiązanie to umożliwia szybką analizę działań, łatwość współpracy i automatyzację procesów, a dzięki temu może radykalnie skrócić czas realizacji projektów. Cyfrowego bliźniaka najczęściej wykorzystuje się do optymalizacji wydajności operacyjnej, jednak może on przynieść także inne korzyści biznesowe.
Firmy dostarczające zaawansowane narzędzia cyfrowe zdają sobie sprawę z potrzeb rynku i przedsiębiorców w wymienionych obszarach. Przygotowują więc rozwiązania wychodzące naprzeciw tym oczekiwaniom. Wśród takich firm jest Autodesk. Firma zapewnia rozwiązania m.in. z zakresu PLM/PDM, inteligentnej infrastruktury wodnej, jak również oprogramowanie do projektowania maszyn.
Zaawansowane innowacyjne narzędzia i aktywna transformacja cyfrowa skutecznie przygotowują firmy, także z sektora wydobywczego, na przyszłe wyzwania, a jednocześnie wspierają je w realizacji celów środowiskowych i dążeniu do zrównoważonego rozwoju. Pomagają w lepszej kontroli kosztów, optymalizacji wykorzystania zasobów i podnoszeniu efektywności działalności. A jednocześnie, co niezwykle istotne, wpływają na realne podnoszenie poziomu bezpieczeństwa pracowników.
Materiał powstał we współpracy z firmą Autodesk