Smog zabija miliony ludzi rocznie. Pora przestawić się na alternatywne źródła energii

Szacuje się, że zanieczyszczenie powietrza jest przyczyną 1 na 9 zgonów na świecie. Konieczne jest więc zminimalizowanie emisji spalin do atmosfery m.in. poprzez ograniczenie działalności elektrowni węglowych na korzyść alternatywnych źródeł energii. Czy to możliwe?

Publikacja: 24.05.2021 17:12

Smog zabija miliony ludzi rocznie. Pora przestawić się na alternatywne źródła energii

Dlaczego smog jest niebezpieczny?

Według wyliczeń ekspertów w 2019 roku smog, czyli mieszanina dymu i spalin, oraz różnego rodzaju pyły zawieszone, spowodowały śmierć prawie 6,7 mln ludzi na całym świecie[1]. Zanieczyszczenie powietrza jest na czwartym miejscu, jeśli chodzi o ryzyko śmierci – zaraz za nadciśnieniem tętniczym, złymi nawykami żywieniowymi i paleniem papierosów. Co więcej, przez smog umiera więcej osób niż w wyniku kolizji drogowych.

Wykazano, że zanieczyszczenie powietrza odpowiada m.in. za rozwój przewlekłej choroby płuc i astmy oskrzelowej. Ponadto zwiększa ryzyko zachorowania na raka płuc. Cząsteczki smogu mogą też przeniknąć do krwiobiegu, przyczyniając się do zachorowań na udar mózgu i zawał serca.

Smog w Polsce – palący problem

Szacuje się, że smog jest przyczyną 12% zgonów w Polsce. Jakość powietrza w naszym kraju niestety nie należy do najlepszych. Aż trzy polskie miasta znalazły się w pierwszej dziesiątce europejskiego rankingu miejsc o najwyższym wskaźniku śmiertelności w wyniku zanieczyszczeń powietrza przygotowanego przez Barcelona Institute of Global Health.  Drobny pył zawieszony (PM2,5) i dwutlenek azotu (NO2) to codzienność m.in. w Aglomeracji Śląskiej, Jastrzębiu-Zdroju i Rybniku.

Jak zmniejszyć smog? Kierunek: alternatywne źródła energii

„Pozbycie się smogu to jedno z najważniejszych wyzwań cywilizacyjnych naszego kraju. W wielu miastach jednak wciąż brakuje wiedzy na temat planowania i wdrażania zmian” – komentuje badania polskie Forum Energii. Czy poprawa tego stanu jest zatem w ogóle możliwa? Owszem, wymaga to jednak diametralnych przeobrażeń m.in. rynku energetycznego w Polsce. Niezbędne jest wprowadzenie zmian systemowych i radykalne przestawienie się na alternatywne źródła energii. Tylko w ten sposób będzie można zmniejszyć emisję dwutlenku węgla do atmosfery przy jednoczesnym zachowaniu stabilności dostaw energii.

Zapotrzebowanie na węgiel w Polsce wciąż spada, przy jednoczesnym systematycznym wzroście jego cen spowodowanym coraz droższymi uprawnieniami do emisji dwutlenku węgla. Forum Energii przewiduje, że w konsekwencji wzrośnie presja na wyłączanie przynoszących straty elektrowni. W związku z tym może powstać „luka energetyczna”, którą trzeba będzie uzupełnić z innego źródła niż tradycyjne[2]. Oczywiste więc jest, że alternatywne źródła energii będą dynamicznie się rozwijać.

Transformacja polskiego rynku energetycznego dzieje się już teraz na naszych oczach. Pierwszy raz w historii naszego kraju, w roku 2020 udział węgla w produkcji prądu spadł poniżej 70%. Znacznie wzrósł za to odsetek odnawialnych, alternatywnych źródeł energii, bo aż z 12% do 18% w przeciągu roku.

Dzieje się tak m.in. za sprawą fotowoltaiki. Moc zainstalowanej w Polsce fotowoltaiki wzrosła już do 4 GW. To olbrzymi wzrost zważywszy, że w 2019 roku było to niecałe 1,3 GW! Prosumenci w 2020 roku oddali do sieci energetycznej rekordowo dużo energii, bo aż 1,15 TWh – trzy razy więcej niż przed rokiem. Niemal 98,5% to energia wyprodukowana przez przydomowe mikroinstalacje.

Duży potencjał mają również elektrownie wiatrowe. Według danych Urzędu Regulacji Energetyki do końca 2020 roku w Polsce powstało 1 200 instalacji wiatrowych. Ich łączna moc to ponad 5,9 GW. Eksperci prognozują, że inwestycji w turbiny wiatrowe będzie coraz więcej, m.in. za sprawą aukcyjnego systemu wsparcia wytwarzania energii z zielonych źródeł.

Z analiz Forum Energii wynika, że Polska ma szansę osiągnąć ponad 43% udziału OZE w rynku energetycznym już w 2030 roku, mimo iż w rządowym dokumencie „Polityka energetyczna Polski do 2040 roku” jako minimalny cel podano 32%.

Rozwiązać problem smogu mogą jedynie odgórnie narzucone systemowe zmiany, które zrewolucjonizują rynek mocy. Powinniśmy położyć nacisk na rozwój nisko i zeroemisyjnych technologii produkcji energii i ograniczenie roli elektrowni węglowych. Na szczęście to już się dzieje – świadczą o tym dane dotyczące alternatywnych źródeł energii w Polsce.

[1] Dane organizacji State of Global Air wspieranej przez ekspertów z Uniwersytetu Kolumbii Brytyjskiej.
[2] Analiza „Jak wypełnić lukę węglową? 43% OZE w 2030 roku?”, Forum Energii.

Praca
Wiemy, jaka jest praca marzeń Polaka
Gaz
Trop do wybuchów na Nord Stream prowadzi na Ukrainę i warszawskie Powiśle
Technologie
Chiny stworzą superodpornych żołnierzy. Przerażające manipulacje genami
Biznes
NGO ufamy, choć nie zawsze znamy
Materiał Promocyjny
ESG - Raportowanie w praktyce – IV edycja
Biznes
Dyplomatyczne wypowiedzenie wojny: niemieccy urzędnicy opuszczają Rosję
Biznes
Bez zachodnich kamer nie ma rosyjskiego filmu. Sankcje zablokowały studia filmowe