To sedno wyroku Sądu Najwyższego, ważnego dla branż kooperujących z agentami.
Spółka z o.o. wytoczyła bankowi sprawę, żądając nakazania mu złożenia oświadczenia o należnej jej prowizji z umowy agencyjnej za 16 lat współpracy oraz udostępnienia informacji potrzebnych do ustalenia, czy wysokość należnej prowizji prawidłowo obliczono. A także złożenia przez członków zarządu banku przed sądem, pod rygorem odpowiedzialności karnej, zapewnienia o prawdziwości tych informacji. Spółka pośredniczyła przy zawieraniu przez bank umów z klientami przy wystawianiu kart kredytowych, ale też umowach rachunku bankowego.
Sąd Okręgowy oddalił powództwo, a warszawski Sąd Apelacyjny nakazał bankowi udostępnić powódce wyciąg z ksiąg handlowych z żądanymi informacjami. Obie strony złożyły skargi kasacyjne. Dalej idąca była skarga banku. Twierdził, że roszczenie informacyjne ma ułatwić dochodzenie zapłaty prowizji. Skoro roszczenie o jej zapłatę się przedawniło, to roszczenie informacyjne stało się bezprzedmiotowe. A dający zlecenie nie powinien ponosić negatywnych konsekwencji braku informacji, których zgodnie z prawem nie musiał przechowywać.
Sąd Najwyższy: sędziowie Beata Janiszewska, Maciej Kowalski i Marcin Łochowski, nie podzielił tej argumentacji. Wskazał, że roszczenie informacyjne może wygasnąć tylko w konkretnym przypadku unormowanym w art. 7615 § 3 kodeksu cywilnego, gdy agent nie wystąpi z tym żądaniem do sądu w ciągu sześciu miesięcy od zgłoszenia go zleceniodawcy, a to nie nastąpiło w sprawie. O wykluczeniu roszczeń informacyjnych dotyczących przedawnionych prowizji nie decyduje też akcesoryjny charakter tych roszczeń, bo w tych sprawach pojęcie akcesoryjności nie jest użyte w sensie ścisłym, i roszczenie informacyjne ma cechy prawa samoistnego, realizującego określone interesy agenta nieograniczone do wzmocnienia prawa do prowizji. Możliwość uzyskania danych ma chronić interesy agenta. Zawiera też element prewencyjny przed nieprawidłowościami w rozliczeniach między stronami umowy agencyjnej. A czasem pozwala na wyeliminowanie niedopłaty – wskazał SN.
Sygnatura akt: II CSKP 2252/22