Jak doręczać przesyłki niedziałającej firmie? Sąd gospodarczy pyta SN

Sąd gospodarczy zwrócił się do SN z pytaniem, pod jaki adres ma przesyłać pisma sądowe przedsiębiorcy, który zawiesił działalność.

Publikacja: 28.08.2022 22:37

Praca dla doręczycieli

Praca dla doręczycieli

Foto: Michał Walczak

Spółka domagała się zapłaty 11,7 tys. zł plus odsetki od Jana S., przedsiębiorcy jednoosobowego, wpisanego do Centralnej Ewidencji Informacji o Działalności Gospodarczej. Najpierw odnotowano w CEIDG, że zaprzestał wykonywania działalności, a rok później wykreślono go z niej w ogóle. I w tym przejściowym okresie referendarz sądowy wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym i zarządził doręczenie odpisów pozwu i nakazu na adres pozwanego z CEIDG podany w pozwie.

Gdzie jest pozwany?

Pozwany nie odebrał dwukrotnie awizowanej przesyłki i wróciła do sądu, więc referendarz na podstawie art. 1391 § 1 kodeksu postępowania cywilnego zobowiązał pełnomocnika spółki do doręczenia pozwanemu pozwu i nakazu za pośrednictwem komornika i wskazania adresu, pod którym pozwany przebywa. Taka procedura obowiązuje od kilku lat i miała wprowadzić pewność doręczenia pierwszego pisma procesowego pozwanemu. Doręczenie komornikowi się jednak nie udało, nie ustalił też adresu pozwanego. Spółka wniosła więc o ustanowienie kuratora dla pozwanego i kontynuację postępowania. Referendarz jednak uznał, że spółka nie wyczerpała procedury komorniczego doręczenia, więc ta wniosła skargę na orzeczenie referendarza, wskazując, że nie miała wpływu na czynności komornika, a interpretacja referendarza pozbawia ją ochrony praw.

Czytaj więcej

Przy doręczaniu korespondencji nie można chodzić na skróty

Rozpatrując skargę, sędzia Michał Ptaszek z SR dla m.st. Warszawy powziął wątpliwości, jak rozumieć dwa kluczowe przepisy dotyczące doręczeń przesyłek sądowych przedsiębiorcom, i zawarł je w dwóch pytaniach prawnych do SN:

po pierwsze ,dotyczącym art. 1391 § 1 k.p.c., który stanowi, że jeżeli pozwany mimo powtórzenia awizowania nie odebrał pozwu (lub innego pisma procesowego wywołującego potrzebę podjęcia obrony jego praw), to sąd zobowiązuje go do doręczenia tego pisma pozwanemu za pośrednictwem komornika. Pytanie SR jest takie, czy ta zasada dotyczy także pozwanego będącego przedsiębiorcą wpisanym do CEIDG. A w razie przeczącej odpowiedzi na to pytanie o wyjaśnienie kolejnego przepisu: art. 133 § 2 (1) k.p.c., który stanowi, że pisma procesowe lub orzeczenia dla przedsiębiorcy wpisanego do CEIDG doręcza się na adres do doręczeń udostępniony w tej ewidencji, chyba że przedsiębiorca wskazał inny adres do doręczeń. SR pyta tu, czy ta zasada obejmuje także przedsiębiorcę z odnotowanym w CEIDG faktem zaprzestania prowadzenia działalności gospodarczej, lecz niewykreślonego z tej ewidencji.

Dwojaka odpowiedź

Na każde z tych pytań można odpowiedzieć dwojako, ale w konkluzji uzasadnienia sędzia Ptaszek wskazuje, że o ile przedsiębiorca, który zaprzestał działalności gospodarczej z natury rzeczy nie będzie już potrzebował adresu miejsca jej wykonywania, o tyle z adresem do doręczeń jest inaczej. Przecież na ten adres organ ewidencyjny będzie przedsiębiorcy nadal doręczał dalsze pisma i decyzje związane z wpisami czy też ich wykreśleniem z ewidencji.

Sygnatura akt: III CZP 131/22

Opinia dla „Rzeczpospolitej”
Cezary Zalewski, sędzia gospodarczy z SR dla m.st. Warszawy

Kwestia prawidłowych doręczeń ma zasadnicze znaczenie dla zapewnienia stronom możliwości ochrony ich praw. Dostrzegł to ustawodawca i wprowadził ustawą z 4 lipca 2019 r. art. 139(1) § 1 k.p.c., który nakazuje podjąć działania w celu realnego doręczenia pozwu pozwanemu, wykluczając fikcję doręczenia, nawet gdy osoba jest pod danym adresem zameldowana. Z przedsiębiorcą wpisanym do właściwego rejestru sytuacja jest odmienna, bo jedną z funkcji rejestrów jest możliwość prostego ustalenia aktualnego adresu przedsiębiorcy. Sporne są jednak sytuacje pośrednie, np. gdy były przedsiębiorca wciąż widnieje w rejestrze. Wydaje się, że w przypadkach wątpliwych należy przyjmować interpretację chroniącą interes danej osoby. Skoro przedsiębiorca zaprzestał działalności, to równocześnie ustał jego obowiązek ujawniania w rejestrze zmiany adresu dla doręczeń, nawet gdy wciąż go nie wykreślono.



Spółka domagała się zapłaty 11,7 tys. zł plus odsetki od Jana S., przedsiębiorcy jednoosobowego, wpisanego do Centralnej Ewidencji Informacji o Działalności Gospodarczej. Najpierw odnotowano w CEIDG, że zaprzestał wykonywania działalności, a rok później wykreślono go z niej w ogóle. I w tym przejściowym okresie referendarz sądowy wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym i zarządził doręczenie odpisów pozwu i nakazu na adres pozwanego z CEIDG podany w pozwie.

Pozostało 87% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Spadki i darowizny
Poświadczenie nabycia spadku u notariusza: koszty i zalety
Materiał Promocyjny
Co czeka zarządców budynków w regulacjach elektromobilności?
Prawo w Firmie
Trudny państwowy egzamin zakończony. Zdało tylko 6 osób
Podatki
Składka zdrowotna na ryczałcie bez ograniczeń. Rząd zdradza szczegóły
Ustrój i kompetencje
Kiedy można wyłączyć grunty z produkcji rolnej
Sądy i trybunały
Reforma TK w Sejmie. Możliwe zmiany w planie Bodnara