Nowa ustawa o franczyzie ma być gotowa za miesiąc

Ministerstwo Sprawiedliwości pracuje nad ustawowymi zmianami dla rynku franczyzy. Nowe przepisy mają chronić franczyzobiorców przed dominacją wielkich korporacji, a zasady funkcjonowania branży staną się przejrzyste dla wszystkich - zapowiada resort Zbigniewa Ziobry.

Publikacja: 27.04.2022 17:53

Nowa ustawa o franczyzie ma być gotowa za miesiąc

Foto: Adobe Stock

Z danych rządu wynika, że w Polsce działa ponad 1300 sieci franczyzowych i 80 tys. franczyzobiorców. Franczyzobiorcy to zwykle drobni przedsiębiorcy. A franczyzodawcy – podmioty silniejsze, mające nie tylko wiedzę, doświadczenie i sieć dystrybucji, ale też odpowiednie zasoby kapitałowe i wsparcie prawników. Niektóre wykorzystują swoją pozycję i proponują umowy, które są niekorzystne dla franczyzobiorców, gdyż przerzucają na nich nieproporcjonalnie dużą odpowiedzialność.

Ustawową regulację relacji franczyzodawca – franczyzobiorca MS zapowiedziało już dwa lata temu.  Nie powiodły się bowiem próby stworzenia wspólnego dla całej branży franczyzowej Kodeksu Dobrych Praktyk, opracowanego z inicjatywy Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców. Projekt w ministerstwie sprawiedliwości przygotowuje zespół ekspercki złożony z legislatorów, prawników i ekspertów z zakresu prawa gospodarczego, powołany przez ministra sprawiedliwości.

Ustawa ma zagwarantować małym przedsiębiorcom - bez szkody dla nich - możliwość korzystania z wiedzy i zasobów dużych sieci. Przepisy mają  być korzystne także dla franczyzodawców, gdyż w zamyśle projektodawcy będą chronić interesy obu stron. 

Czytaj więcej

Rozwój przez franczyzę: szanse, ale i ryzyko

Założenia ustawy powinny być gotowe do końca maja. Na każdym etapie prac projekt będzie konsultowany ze środowiskiem przedsiębiorców - informuje MS.

Portal franczyzawpolsce.pl przypomina, że już jesienią 2020 roku na zlecenie Ministerstwa Sprawiedliwości powstał raport Instytutu Wymiaru Sprawiedliwości „Faktyczna nierówność stron umowy franczyzy”, w którym przeanalizowane zostały aktualne przepisy, a także orzeczenia sądów dotyczące sporów między franczyzodawcami a franczyzobiorcami. Autor raportu, dr. hab. Rafał Adamus, przyjrzał się również bolączkom tego rynku, takim jak np. nierzetelne informowanie o ofercie franczyzowej, ukryte opłaty czy brak możliwości rozwiązania umowy przed upływem określonego czasu pod groźbą drastycznych kar.

Analiza przygotowana przez IWS zawierała szereg propozycji legislacyjnych, które bardzo szczegółowo regulowałyby relację franczyzobiorca-franczyzodawca. Większość z nich została uwzględniona w projekcie ustawy franczyzowej, który pojawił się na stronie Ministerstwa Sprawiedliwości w połowie 2021 roku.

Projekt zawiera dokładną definicję franczyzy i konkretne okresy  wypowiedzenia umowy przez  franczyzodawcę, jak i franczyzobiorcę. Wprowadza zakaz oferowania franczyzy bez dokładnego i odpowiednio długiego sprawdzenia jej modelu biznesowego poprzez własną działalność, a także obowiązek udostępniania kandydatom na franczyzobiorców prospektu informacyjnego zwierającego bardzo szczegółowe dane na temat sieci, w tym pełnej treści umowy franczyzy na minimum 14 dni przed jej podpisaniem. Pojawił się również zakaz stosowania weksla w celu zabezpieczenia umowy franczyzy.

Do wad projektu uczestnicy rynku zaliczają m.in.  ograniczenie maksymalnej wysokości opłaty wstępnej do 6-krotności opłaty bieżącej oraz możliwość wypowiedzenia umowy przez franczyzodawcę tylko w ośmiu przypadkach: franczyzobiorca nie podjął działalności gospodarczej otrzymał zakaz prowadzenia na mocy orzeczenia sądu utracił zdolność do czynności prawnych rażąco naruszył istotne porozumienia umowy zalega z zapłatą wynagrodzenia za dwa pełne okresy płatności na rzecz organizatora sieci została ogłoszona upadłość franczyzobiorcy zachowanie franczyzobiorcy w sposób rażący i uporczywy naruszające prawo inne ważne przyczyny określone w umowie.

To właśnie kwestie związane z wypowiedzeniem umowy stały się kością niezgody między środowiskiem franczyzodawców a zrzeszeniem franczyzobiorców wspieranych przez Rzecznika MŚP podczas prac nad kodeksem dobrych praktyk dla branży.

Z danych rządu wynika, że w Polsce działa ponad 1300 sieci franczyzowych i 80 tys. franczyzobiorców. Franczyzobiorcy to zwykle drobni przedsiębiorcy. A franczyzodawcy – podmioty silniejsze, mające nie tylko wiedzę, doświadczenie i sieć dystrybucji, ale też odpowiednie zasoby kapitałowe i wsparcie prawników. Niektóre wykorzystują swoją pozycję i proponują umowy, które są niekorzystne dla franczyzobiorców, gdyż przerzucają na nich nieproporcjonalnie dużą odpowiedzialność.

Ustawową regulację relacji franczyzodawca – franczyzobiorca MS zapowiedziało już dwa lata temu.  Nie powiodły się bowiem próby stworzenia wspólnego dla całej branży franczyzowej Kodeksu Dobrych Praktyk, opracowanego z inicjatywy Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców. Projekt w ministerstwie sprawiedliwości przygotowuje zespół ekspercki złożony z legislatorów, prawników i ekspertów z zakresu prawa gospodarczego, powołany przez ministra sprawiedliwości.

2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Prawo karne
CBA zatrzymało znanego adwokata. Za rządów PiS reprezentował Polskę
Spadki i darowizny
Poświadczenie nabycia spadku u notariusza: koszty i zalety
Podatki
Składka zdrowotna na ryczałcie bez ograniczeń. Rząd zdradza szczegóły
Ustrój i kompetencje
Kiedy można wyłączyć grunty z produkcji rolnej
Sądy i trybunały
Sejm rozpoczął prace nad reformą TK. Dwie partie chcą odrzucenia projektów