Czy Unia Europejska poprze centralizację szpitali w Polsce

Samorządy boją się, że zapisana w KPO restrukturyzacja lecznic będzie ich wywłaszczeniem i utratą kontroli.

Aktualizacja: 10.05.2021 08:46 Publikacja: 09.05.2021 19:41

Czy Unia Europejska poprze centralizację szpitali w Polsce

Foto: Fotorzepa / Jerzy Dudek

„Restrukturyzacja szpitali publicznych" i „poprawa jakości zarządzania szpitalami publicznymi poprzez utworzenie profesjonalnego korpusu menedżerskiego i restrukturyzacyjnego", czyli założenia zapowiadanej przez Ministerstwo Zdrowia ustawy roboczo nazwanej restrukturyzacyjną, to jedne z najbardziej kontrowersyjnych założeń Krajowego Planu Odbudowy, który przez najbliższe dwa miesiące oceniać będzie Komisja Europejska.

Czytaj także:

Zabieranie szpitali samorządom jest niekonstytucyjne - wywiad z Ireną Lipowicz

Gwałt na samorządzie

Według samorządowców restrukturyzacja, o której resort zdrowia mówi od kilku miesięcy, to tak naprawdę wywłaszczenie samorządów z ich własności i pozbawianie ich możliwości realizacji zadań statutowych, a więc zapewnienia bezpieczeństwa zdrowotnego mieszkańcom. Widzą w tym również próbę zabierania samorządowcom miejsc pracy i stref wpływów. Lekarze z kolei obawiają się, że wprowadzenie do placówek politycznych „komisarzy odbije się na jakości leczenia, a więc na zdrowiu pacjentów".

Część ekspertów przyznaje jednak rację ministerstwu, które uważa, że najmniejsze placówki powiatowe zarządzane są nieefektywnie, a placówki położone w niewielkiej odległości dublują oddziały i wzajemnie zabierają sobie kadrę.

– W Polsce mamy siedem organów założycielskich dla szpitali. Zarządzanie tak skomplikowanym systemem, szczególnie w momentach kryzysowych, jak pandemia, jest trudne. Możliwość kierowania systemem z jednego centrum decyzyjnego jest więc godna rozważenia. Ale też nikt nie zna potrzeb zdrowotnych regionów tak dobrze, jak zarządzający z poziomu powiatu – mówi prof. Marcin Czech, były wiceminister zdrowia.

A były prezes NFZ i lekarz chorób płuc Marcin Pakulski uważa, że wprowadzanie do szpitali menedżerów po nawet kilkumiesięcznym państwowym kursie, jaki zapowiada resort, nie gwarantuje sukcesów zarządczych. Jego zdaniem tytuły kolejnych rozdziałów KPO są trafne, ale opis ich realizacji budzi zastrzeżenia.

– W planie nie ma realnych rozwiązań dla zwiększania kadr medycznych. Przyjęto błędne założenie, że rozszerzanie infrastruktury uczelni przełoży się na zwiększenie kadr. Tymczasem jeśli zrobimy dodatkowo dwie sale multimedialne na uczelni medycznej, to od tego nie przybędzie lekarzy, pielęgniarek czy ratowników medycznych, a jedynie poprawimy zasoby uczelni – zauważa dr Pakulski.

Jego zdaniem KPO powinien skupić się na wsparciu systemu ochrony zdrowia, nadwątlonego po pandemii, a nie na rewolucji.

Pojawiają się głosy, że Komisja nie zgodzi się na restrukturyzację lecznic. Specjaliści prawa unijnego są innego zdania: – Wpisanie restrukturyzacji szpitali do KPO może budzić formalne wątpliwości, ale można przypuszczać, że skoro Komisja Europejska nie miała do niej zastrzeżeń w nieformalnym dialogu technicznym, toczonym od 26 lutego do 3 maja, kiedy Polska oficjalnie przekazała jej dokument, to teraz również nie zgłosi zastrzeżeń – uważa Grzegorz Rychwalski, prawnik specjalizujący się w prawie UE.

Szczepionki wypadły

– Przypomnijmy, że do KPO wpisany był zakup szczepionek, ale punkt ten został wykreślony z KPO właśnie po nieformalnych konsultacjach z KE. Dofinansowanie i restrukturyzacja szpitali zaś w nim pozostała – dodaje.

Dialog techniczny prowadzony był po to, by przyspieszyć dialog formalny. Za ok. 2,5 miesiąca KE powinna przekazać krajowe plany odbudowy do Rady UE, która na ich zatwierdzenie ma, z kolei, miesiąc.

Opinia dla „Rzeczpospolitej"

dr Andrzej Cisło, wiceprezes Naczelnej Rady Lekarskiej

Mam wątpliwości, czy centralizacja szpitali – kontestowana przez większość uczestników systemu ochrony zdrowia, w tym pacjentów – powinna zostać podniesiona do godności planu unijnego. Nie tylko dlatego, że jeśli Unia Europejska go zatwierdzi, nie będzie od niej odwrotu, ale nie mam przekonania, czy z pieniędzy inwestycyjnych, w tym grantów, można oddłużyć szpitale. Oddłużanie jest konsumpcją, a nie inwestycją. Niepokoi fakt, że ochrona zdrowia, która mocno ucierpiała na skutek pandemii, ma najmniejszy, zaledwie 12-procentowy udział w Krajowym Planie Odbudowy. W części bezzwrotnej jej udział wynosi wprawdzie nieco więcej – 17 proc. – ale pozycja w tym swoistym rankingu nie oddaje wagi ochrony zdrowia, jeśli mówimy o odbudowie i zwiększeniu odporności po pandemii. Niepokój budzi też ogólnikowość dokumentu, szczególnie w rozdziale o modernizacji podmiotów leczniczych.

„Restrukturyzacja szpitali publicznych" i „poprawa jakości zarządzania szpitalami publicznymi poprzez utworzenie profesjonalnego korpusu menedżerskiego i restrukturyzacyjnego", czyli założenia zapowiadanej przez Ministerstwo Zdrowia ustawy roboczo nazwanej restrukturyzacyjną, to jedne z najbardziej kontrowersyjnych założeń Krajowego Planu Odbudowy, który przez najbliższe dwa miesiące oceniać będzie Komisja Europejska.

Czytaj także:

Pozostało 92% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Kup teraz
Prawo karne
Przeszukanie u posła Mejzy. Policja znalazła nieujawniony gabinet
Prawo dla Ciebie
Nowe prawo dla dronów: znikają loty "rekreacyjne i sportowe"
Edukacja i wychowanie
Afera w Collegium Humanum. Wykładowca: w Polsce nie ma drugiej takiej „drukarni”
Edukacja i wychowanie
Rozporządzenie o likwidacji zadań domowych niezgodne z Konstytucją?
Praca, Emerytury i renty
Są nowe tablice GUS o długości trwania życia. Emerytury będą niższe