Rozliczenie podwyższenia zasiłku macierzyńskiego tylko z częścią kwoty wolnej od podatku

Jeśli w tym samym miesiącu pracownik otrzyma zasiłek macierzyński i inne opodatkowane świadczenia, przy kalkulowaniu zaliczki podatkowej na potrzeby wyznaczenia wysokości podwyższenia zasiłku do poziomu 1000 zł, kwotę zmniejszającą podatek (46,33 zł) należy podzielić proporcjonalnie między zasiłek i inne świadczenia.

Publikacja: 29.12.2016 06:00

Rozliczenie podwyższenia zasiłku macierzyńskiego tylko z częścią kwoty wolnej od podatku

Foto: 123RF

Od 1 stycznia 2016 r. obowiązują przepisy, w których przewidziano:

- świadczenie rodzicielskie w wysokości 1000 zł miesięcznie dla osób bez prawa do zasiłku macierzyńskiego,

- regułę, w myśl której osoby objęte ubezpieczeniem chorobowym mają prawo do wyrównania miesięcznej kwoty zasiłku macierzyńskiego pomniejszego o zaliczkę podatkową do wysokości świadczenia rodzicielskiego.

Wspomniane wyrównanie obliczamy jako różnicę między 1000 zł a miesięczną kwotą zasiłku macierzyńskiego po odjęciu zaliczki na podatek dochodowy, ustalonej z uwzględnieniem przysługujących ubezpieczonej osobie ulg podatkowych oraz jej indywidualnej stawki procentowej podatku.

Kwota wyrównania

Regulacje określające sposób ustalania podwyższania zasiłku macierzyńskiego do poziomu świadczenia rodzicielskiego są skonstruowane w ten sposób, że istotnym elementem w tym procesie jest nie tylko sama kwota zasiłku brutto, lecz także wysokość wyliczonej od niej zaliczki podatkowej.

Co ważne, miesięczną zaliczkę na podatek dochodowy zmniejsza się o kwotę stanowiącą 1/12 kwoty zmniejszającej podatek (46,33 zł), określonej w pierwszym przedziale obowiązującej skali podatkowej (jeśli oczywiście pracownik złożył w zakładzie pracy oświadczenie PIT-2).

Należy jednak mieć przy tym na uwadze, że od początku 2017 r.:

- w odniesieniu do podatników, których dochody przekroczą kwotę stanowiącą górną granicę pierwszego przedziału skali podatkowej (czyli 85 528 zł), przy kalkulowaniu miesięcznej zaliczki podatkowej nie stosuje się kwoty zmniejszającej podatek,

- w sytuacji, gdy podatnik złoży pracodawcy oświadczenie, że za dany rok jego dochody przekroczą kwotę 85 528 zł, wówczas zakład, począwszy od miesiąca następującego po miesiącu uzyskania takiego oświadczenia, ma obowiązek naliczać zaliczkę na podatek bez redukowania jej o kwotę stanowiącą 1/12 kwoty zmniejszającej.

Jeżeli do osoby pobierającej zasiłek macierzyński ma zastosowanie zasada redukowania zaliczki podatkowej o kwotę stanowiącą 1/12 kwoty zmniejszającej ten podatek (46,33 zł), wówczas podwyższenie zasiłku powinno być wyliczone z zastosowaniem tej zasady.

Przykład

Pracownicy, która urodziła dziecko 1 grudnia 2016 r., grudniowy zasiłek macierzyński przysługuje w kwocie 736,91 zł. Wypłaci go płatnik składek. Na mocy druku PIT-2, który pracownica złożyła w zakładzie przy zatrudnianiu, przysługuje jej 1/12 kwoty zmniejszającej podatek dochodowy od osób fizycznych. Zatem jej miesięczne zaliczki podatkowe są pomniejszane o kwotę 46,33 zł (556,02 zł : 12).

Zaliczka na podatek dochodowy pracownicy za grudzień 2016 r. wynosi 86 zł; została obliczona następująco:

737 zł (kwota zasiłku zaokrąglona do pełnych złotych) x 18 proc. = 132,66 zł,

132,66 zł – 46,33 zł = 86,33 zł; po zaokrągleniu daje to 86 zł.

Kwota netto grudniowego zasiłku macierzyńskiego wynosi 650,91 zł (736,91 zł – 86 zł).

Podwyższenie zasiłku macierzyńskiego do kwoty świadczenia rodzicielskiego w opisanej sytuacji powinno wynieść 349,09 zł:

1000 zł – 650,91 zł.

Za część miesiąca

Gdy zasiłek macierzyński przysługuje za część miesiąca, wówczas kwotę podwyższenia należy ustalić w odniesieniu do świadczenia rodzicielskiego proporcjonalnie pomniejszonego. W tym celu należy w pierwszej kolejności:

- podzielić 1000 zł przez liczbę dni kalendarzowych miesiąca, za który zasiłek macierzyński przysługuje (wynik podlega zaokrągleniu do 1 gr według ogólnych zasad),

- pomnożyć wynik przez liczbę dni, za które przysługuje zasiłek macierzyński,

- otrzymaną kwotę zaokrąglić do 10 gr w górę.

Dopiero wykonanie przedstawionych działań pozwoli finalnie ustalić, w jakiej wysokości wypłacić zatrudnionej osobie wyrównanie zasiłku macierzyńskiego.

W odpowiedniej proporcji

Przepisy ustawy podatkowej nie wskazują zasad naliczania zaliczki podatkowej od zasiłku macierzyńskiego w przypadku, gdy wypłaca go płatnik składek, ale świadczenie to przysługuje za część miesiąca, a za jego pozostałą część podwładny osiągnął inne przychody wchodzące do podstawy podatku dochodowego (np. zasiłek chorobowy). Z tego powodu stosownych wyjaśnień w tym temacie udzielił ZUS w komunikacie zamieszczonym 1 grudnia 2016 r. na stronie internetowej www.zus.pl. Czytamy w nim:

„(...) W przypadku, gdy w tym samym miesiącu płatnik składek wypłaca osobie ubezpieczonej zasiłek chorobowy lub inny zasiłek z ubezpieczeń społecznych oraz zasiłek macierzyński, tj. przychody, które zalicza się do tego samego źródła przychodów (inne źródła, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych), dla celów obliczenia kwoty netto zasiłku macierzyńskiego i kwoty podwyższenia tego zasiłku, kwota zmniejszająca podatek (w 2016 r. jest to kwota 46,33 zł), powinna być podzielona proporcjonalnie pomiędzy zasiłek chorobowy (lub inny zasiłek z ubezpieczeń społecznych) i zasiłek macierzyński.

Zasada ta powinna być także stosowana, jeżeli w tym samym miesiącu ubezpieczony otrzymał za część miesiąca wynagrodzenie za pracę, a za część miesiąca zasiłek macierzyński".

Uwzględniając przedstawione wyjaśnienie, w opisanych okolicznościach kwotę zmniejszającą podatek przypadającą na zasiłek macierzyński, należy ustalać następująco:

Krok 1. Dzielimy 1/12 kwoty zmniejszającej podatek (46,33 zł) przez liczbę dni kalendarzowych miesiąca, za który zasiłek macierzyński przysługuje.

Krok 2. Otrzymany wynik mnożymy przez liczbę dni danego miesiąca, za które należny jest zasiłek macierzyński (w ten sposób uzyskamy kwotę zmniejszającą podatek do zastosowania przy kalkulowaniu zaliczki podatkowej należnej od zasiłku macierzyńskiego).

Przykład

Pracownicy, która 12 grudnia 2016 r. urodziła dziecko, należy się zasiłek macierzyński (w wysokości 100 proc.) za okres odpowiadający okresowi urlopu macierzyńskiego od 12 grudnia 2016 r. do 30 kwietnia 2017 r. W dniach od 1 do 11 grudnia przebywała ona na zwolnieniu lekarskim wystawionym w związku z niezdolnością do pracy trwającą w okresie ciąży, za co przysługiwał jej zasiłek za chorobę. Podstawa wymiaru ww. świadczeń chorobowych wynosi 1029,40 zł.

Uwzględniając fakt, że pracownica jest uprawniona do kwoty zmniejszającej miesięczne zaliczki podatkowe wynoszącej 46,33 zł (na podstawie złożonego pracodawcy oświadczenia PIT-2), wyliczenie przysługującego jej podwyższenia grudniowego zasiłku macierzyńskiego powinno być dokonane jak niżej:

- kwota brutto zasiłku macierzyńskiego:

1029,40 zł : 30 = 34,31 zł; 34,31 zł x 20 dni = 686,20 zł

- kwota zmniejszająca zaliczkę podatkową, ustalona proporcjonalnie do liczby dni grudnia, za które należny jest zasiłek macierzyński:

46,33 zł : 31 dni = 1,49 zł; 1,49 zł x 20 dni = 29,80 zł

- zaliczka na podatek od zasiłku macierzyńskiego:

686 zł x 18 proc. = 123,48 zł; 123,48 zł – 29,80 zł = 93,68 zł; po zaokrągleniu do pełnych złotych: 94 zł

- kwota zasiłku netto:

686,20 zł – 94 zł = 592,20 zł

- kwota wyrównania grudniowego zasiłku macierzyńskiego:

1000 zł : 31 = 32,26 zł x 20 dni (z okresu od 12 do 31 grudnia) = 645,20 zł; po zaokrągleniu do 10 gr.: 645,20 zł

645,20 zł – 592,20 zł = 53 zł.

Podstawa składek z budżetu

Podwyższenie zasiłku macierzyńskiego do poziomu świadczenia rodzicielskiego jest częścią tego zasiłku. Wobec tego podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z tytułu pobierania zasiłku macierzyńskiego stanowi kwota tego świadczenia po podwyższeniu.

Wypłacone wyrównanie zasiłku macierzyńskiego, jako świadczenie finansowane z budżetu państwa, podlega:

- zsumowaniu w deklaracji rozliczeniowej w polu 4 bloku V deklaracji rozliczeniowej ZUS DRA,

- wykazaniu w raportach rozliczeniowych ZUS RSA z zastosowaniem nowego kodu świadczenia/przerwy 329.

Od kwoty omawianego wyrównania nie nalicza się natomiast zaliczki na podatek.

Wpływ potrąceń i innych wypłat

Przy ustalaniu miesięcznej kwoty podwyższenia zasiłku macierzyńskiego:

1) uwzględnia się:

- ulgi podatkowe świadczeniobiorcy,

- indywidualną stawkę procentową podatku,

- zmiany miesięcznej kwoty zasiłku macierzyńskiego (np. w przypadku, gdy ubezpieczonemu przysługiwał zasiłek macierzyński w wysokości 100 proc. podstawy wymiaru, a następnie ma prawo do zasiłku macierzyńskiego w wysokości 60 proc.).

2) nie uwzględnia się:

- potrąceń dokonywanych z kwoty zasiłku macierzyńskiego brutto, m.in. potrąceń kwot nienależnie pobranych świadczeń; zaliczka na podatek dochodowy od zasiłku powinna być obliczona przed pomniejszeniem kwoty zasiłku macierzyńskiego brutto o kwotę potrąceń brutto,

- kwot egzekwowanych z zasiłku macierzyńskiego pomniejszonego o zaliczkę na podatek na mocy tytułów wykonawczych na zaspokojenie należności alimentacyjnych albo należności innych niż alimentacyjne,

- dochodów należnych za okres pobierania zasiłku macierzyńskiego, np. składnik pensji wypłacany za okres pobierania zasiłku macierzyńskiego,

- wynagrodzenia z tytułu łączenia urlopu rodzicielskiego z wykonywaniem pracy u pracodawcy udzielającego tego urlopu w wymiarze nie wyższym niż połowa pełnego etatu.

Przykład

Ubezpieczona mająca prawo do kwoty zmniejszającej miesięczne zaliczki podatkowe (46,33 zł), za cały grudzień 2016 r. jest uprawniona do zasiłku macierzyńskiego w wysokości 840 zł brutto. Z tej kwoty na podstawie prawomocnej decyzji oddziału ZUS jej pracodawca musi dokonać potrącenia z tytułu nienależnie pobranego zasiłku chorobowego w wysokości 180 zł.

Kwota podwyższenia grudniowego zasiłku macierzyńskiego powinna zastać ustalona następująco:

840 zł x 18 proc. = 151,20 zł; 151,20 zł – 46,33 zł = 104,87 zł; po zaokrągleniu: 105 zł

840 zł – 105 zł = 735 zł

1000 zł – 735 zł = 265 zł.

Wyliczenie zasiłku macierzyńskiego netto za grudzień 2016 r. powinno wyglądać następująco:

- zaliczka na podatek:

[(840 zł – 180 zł potrącenia na mocy decyzji ZUS) x 18 proc.] – 46,33 zł = 72,47 zł; po zaokrągleniu: 72 zł

- kwota do wypłaty za grudzień: [(840 zł – 180 zł) – 72 zł + 265 zł wyrównania] = 853 zł.

Od 1 stycznia 2016 r. obowiązują przepisy, w których przewidziano:

- świadczenie rodzicielskie w wysokości 1000 zł miesięcznie dla osób bez prawa do zasiłku macierzyńskiego,

Pozostało 98% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Nieruchomości
Trybunał: nabyli działkę bez zgody ministra, umowa nieważna
Materiał Promocyjny
Wykup samochodu z leasingu – co warto wiedzieć?
Praca, Emerytury i renty
Czy każdy górnik może mieć górniczą emeryturę? Ważny wyrok SN
Prawo karne
Kłopoty żony Macieja Wąsika. "To represje"
Sądy i trybunały
Czy frankowicze doczekają się uchwały Sądu Najwyższego?
Materiał Promocyjny
Jak kupić oszczędnościowe obligacje skarbowe? Sposobów jest kilka
Sądy i trybunały
Łukasz Piebiak wraca do sądu. Afera hejterska nadal nierozliczona