W 2019 roku podstawa składek ZUS nadal z limitami

W przyszłym roku składki na ubezpieczenia emerytalne, rentowe oraz Fundusz Emerytur Pomostowych będą należne do osiągnięcia rocznego przychodu w wysokości 142 950 zł.

Aktualizacja: 06.12.2018 05:20 Publikacja: 06.12.2018 05:15

W 2019 roku podstawa składek ZUS nadal z limitami

Foto: Adobe Stock

Ten limit, zwany kwotą ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek, to 30-krotność prognozowanego na 2019 r. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto w gospodarce narodowej. Prognozowane wynagrodzenie – zgodnie z art. 25 projektu ustawy budżetowej na 2019 r. – ma wynieść 4765 zł. Zatem roczny limit składek będzie wyższy od obowiązującego w tym roku (133 290 zł) o 9660 zł.

Tytuł bez znaczenia

Ograniczenie rocznej podstawy wymiaru składek emerytalno-rentowych stosuje się zarówno do osób podlegających ubezpieczeniom obowiązkowo, jak i dobrowolnie. W przypadku pracowników, ograniczenie to stosuje się ponadto przy ustalaniu podstawy wymiaru składek na Fundusz Emerytur Pomostowych.

Podstawa chorobowego

Roczny limit składkowy nie ma zastosowania przy ustalaniu podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia chorobowe, wypadkowe i zdrowotne, Fundusz Pracy oraz Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.

Jednak w przypadku ubezpieczenia chorobowego – ale tylko dobrowolnego – obowiązuje inne ograniczenie. Miesięczna podstawa wymiaru składki nie może w tym przypadku przekraczać 250 proc. prognozowanego wynagrodzenia. Z obecnych 11 107,50 zł limit ten wzrośnie w przyszłym roku do 11 912,50 zł.

Moment przekroczenia

Informację o przekroczeniu rocznego ograniczenia podstawy wymiaru składek płatnik może uzyskać na trzy sposoby:

- z własnej dokumentacji kadrowo-płacowej,

- jeśli oświadczenie złoży mu ubezpieczony,

- na podstawie pisma informacyjnego z ZUS (co ma miejsce w jednostkowych przypadkach, np. gdy organ rentowy ustali taką okoliczność podczas kontroli u płatnika).

Nie zawsze pilnuje płatnik

Co do zasady obowiązek monitorowania, czy ubezpieczony nie przekroczył kwoty rocznego limitu podstawy składek, spoczywa na płatniku. Jeśli jednak ubezpieczony pracuje w kilku miejscach i składki emerytalno-rentowe opłaca za niego kilku płatników, sam musi pilnować, czy nie osiągnął rocznego limitu podstawy składek. To on musi też powiadomić płatników o tym fakcie.

Czytaj też: Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe wciąż ograniczona

Ubezpieczony odpowiada za skutki błędnego zawiadomienia, które spowodowało nieopłacenie należnych składek (art. 19 ust. 6 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych). W tej sytuacji – zdaniem ZUS – ma on obowiązek spłacić całość tego zadłużenia (§ 10 rozporządzenia MPiPS z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe). O zapłatę zaległych składek ZUS zwraca się wówczas do płatnika. Ten może się zaś domagać od pracownika pokrycia zadłużenia w całości – również w części finansowanej co do zasady przez płatnika, a także odsetek.

Zakres odpowiedzialności pracownika, jaki wskazuje ZUS, budzi jednak duże wątpliwości. Przywołane rozporządzenie MPIPS zostało bowiem wydane na podstawie art. 21 ustawy systemowej. Zgodnie z delegacją ustawową zawartą w tym przepisie, rozporządzenie ma dotyczyć szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek z uwzględnieniem ograniczenia, o którym mowa w art. 19 ust. 1 oraz wyłączeń z podstawy wymiaru składek. Nie powinno więc określać zasad finansowania składek, a już na pewno nie powinno kreować odpowiedzialności ubezpieczonego za skutki złożenia błędnego oświadczenia.

Pomoże ZUS

Jeśli płatnik ma problem z ustaleniem właściwego momentu, w którym powinien zaprzestać naliczać składki za pracownika, może wystąpić do ZUS o potwierdzenie, czy podstawa składek za ubezpieczonego osiągnęła roczne ograniczenie. Wniosek w tej sprawie można złożyć na formularzu ZUS-RRP („Wniosek o ustalenie przekroczenia rocznej granicy podstawy wymiaru składek"). Można go też wysłać za pomocą Platformy Usług Elektronicznych wypełniając druk ZUS-EPW-P.

Rozliczenie nadpłaty

Jeśli płatnik potrąci składki emerytalno-rentowe od przychodów po przekroczeniu rocznego ograniczenia, na jego koncie powstanie nadpłata. Aby ją wykazać, płatnik musi złożyć korektę dokumentów rozliczeniowych za okres, za który opłacił nienależne składki.

Taką nadpłatę ZUS zwraca płatnikowi tylko na jego wyraźny wniosek i to pod warunkiem, że na jego koncie nie figuruje zadłużenie. Co do zasady nadpłatę zalicza się bowiem z urzędu na poczet zaległych i bieżących składek, a w razie ich braku – na poczet przyszłych składek.

Wniosek o zwrot nadpłaty płatnik może złożyć dopiero po jej stwierdzeniu, nie później jednak niż w ciągu 7 dni od otrzymania zawiadomienia z ZUS z informacją o wysokości nadpłaty.

Jeśli płatnik będzie chciał zwrócenia nadpłaconej kwoty, ZUS ma na to 30 dni, licząc od dnia wpływu wniosku o zwrot.

Zdanie Trybunału nie zamknęło sprawy

To, że w 2019 r. zostanie zachowana zasada, że podstawa wymiaru składek emerytalno-rentowych podlega rocznemu ograniczeniu, zawdzięczamy Trybunałowi Konstytucyjnemu. Jednak w wyroku z 14 listopada 2018 r. (Kp 1/18) Trybunał nie odniósł się do merytoryki planowanych zmian, a jedynie do trybu prac nad ustawą. W związku z tym decyzja, co dalej z tą zmianą, należy do rządu. Na temat planowanego oskładkowania pełnego przychodu ubezpieczonych negatywnie wypowiadają się zarówno eksperci, jak też przedsiębiorcy. Nie tylko stanowiłoby to ogromne obciążenie dla firm, szczególnie w momencie, gdy niedługo będą one obciążone kosztami wprowadzenia Pracowniczych Planów Kapitałowych. Argumentem przeciwko tej zmianie jest też fakt, że płacone dziś wysokie składki przełożyłby się w przyszłości na wysokie, a nieraz bardzo wysokie, emerytury. Jest więc szansa, że rząd zrezygnuje z tego pomysłu. -

Symbol w raportach

Fakt przekroczenia rocznej podstawy wymiaru składek oznacza się na dokumentach rozliczeniowych:

- deklaracji ZUS DRA w bloku X w polu 06 – gdy ubezpieczony opłaca składki wyłącznie za siebie,

- raporcie ZUS RCA w bloku III.B. w polu 02.

Przyjmuje się przy tym następujące oznaczenia:

1 – gdy informację o przekroczeniu rocznej podstawy wymiaru składek przekazał ubezpieczony,

2 – jeśli to płatnik składek ustalił przekroczenie,

3 – gdy informację o przekroczeniu przekazał ZUS.

Zawody prawnicze
Korneluk uchyla polecenie Święczkowskiego ws. owoców zatrutego drzewa
Zdrowie
Mec. Daniłowicz: Zły stan zdrowia myśliwych nie jest przyczyną wypadków na polowaniach
Nieruchomości
Odszkodowanie dla Agnes Trawny za ziemię na Mazurach. Będzie apelacja
Sądy i trybunały
Wymiana prezesów sądów na Śląsku i w Zagłębiu. Nie wszędzie Bodnar dostał zgodę
Sądy i trybunały
Rośnie lawina skarg kasacyjnych do Naczelnego Sądu Administracyjnego