W styczniu „mały ZUS” jeszcze po staremu

„Mały ZUS plus” wejdzie w życie od lutego 2020 r. Prawo do niższych składek za styczeń 2020 r. można nabyć na starych zasadach. Trzeba to jednak zgłosić w ZUS najpóźniej 8 stycznia 2020 r.

Aktualizacja: 18.12.2019 10:20 Publikacja: 18.12.2019 00:01

W styczniu „mały ZUS” jeszcze po staremu

Foto: Adobe Stock

„Mały ZUS plus” – tj. rozszerzona wersja dotychczasowej ulgi w postaci „małego ZUS”, ma wejść w życie nie od 1 stycznia, ale od 1 lutego 2020 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej, przedłożony przez ministra rozwoju, zakłada, że płatnicy spełniający warunki do korzystania z tej ulgi będą mogli zgłosić się do „małego ZUS plus” do końca lutego lub do ostatniego dnia miesiąca, w którym rozpoczęto/wznowiono działalność gospodarczą.

W związku z tym przedsiębiorcy, którzy chcą skorzystać z dotychczasowej wersji ulgi – „małego ZUS” – muszą spełnić obecnie obowiązujące warunki. Co to znaczy?

Wyższy limit przychodu

Prawo do „małego ZUS” przysługuje osobie prowadzącej pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie wpisu do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG) lub innych przepisów szczególnych, jeśli jej przychód z działalności w poprzednim roku kalendarzowym nie przekroczył 30-krotności minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w grudniu roku poprzedniego. Ta granica za 2019 r. będzie wyższa o 4500 zł. W grudniu 2019 r. wynagrodzenie minimalne wynosi bowiem 2250 zł, a w grudniu 2018 r. było to 2100 zł. Oznacza to, że w styczniu 2020 r. z „małego ZUS” może skorzystać przedsiębiorca, którego przychód z biznesu za 2019 r. nie przekroczy 67 500 zł:

2250 zł x 30 = 67 500 zł.

Taki limit obowiązuje osoby, które prowadziły działalność przez cały 2019 r. Przedsiębiorca, który w 2019 r. rozpoczął, zakończył lub zawiesił działalność, przez co prowadził ją tylko przez część roku, ustala proporcjonalnie niższy limit:

- dzieląc 30-krotność minimalnej płacy przez liczbę dni kalendarzowych w 2019 r.,

- mnożąc wynik przez liczbę dni kalendarzowych prowadzenia działalności w 2019 r.

Przykład

Pan Jan prowadził działalność gospodarczą od 2 listopada 2018 r. do 31 października 2019 r. Biznesu nie zawieszał. W styczniu 2020 r. ponownie rozpocznie działalność. W roku 2019 dni kalendarzowych było 365, a pan Jan prowadził biznes przez 304 dni. Limit, którego nie mogą przekroczyć jego przychody z działalności gospodarczej w 2019 r., wynosi:

(67 500 : 365) x 304 = 56 219,18 zł (po zaokrągleniu).

Podstawa składek ustalona według reguł „małego ZUS” nie może być przy tym niższa niż 30 proc. minimalnego wynagrodzenia za pracę ani wyższa niż 60 proc. prognozowanego przeciętnej płacy. „Widełki” na styczeń 2020 r. wyniosą zatem:

- 2600 zł x 30 proc. = 780 zł

- 5227 zł x 60 proc. = 3136,20 zł.

Brak uprawnień

Z „małego ZUS” w styczniu 2020 r. nie może skorzystać osoba, która:

- w 2019 r. podlegała ubezpieczeniom społecznym i/lub zdrowotnemu krócej niż 60 dni,

- w 2019 r. rozliczała się w formie karty podatkowej i korzystała ze zwolnienia sprzedaży od podatku VAT (warunki te zostały spełnione łącznie),

- w 2019 r. podlegała ubezpieczeniom społecznym lub ubezpieczeniu zdrowotnemu także z tytułu innej pozarolniczej działalności (np. jako wspólnik spółki jawnej),

- spełnia warunki do opłacania „preferencyjnych składek”, tj. składek od zadeklarowanej kwoty nie niższej niż 30 proc. minimalnego wynagrodzenia,

- wykonuje dla byłego bądź obecnego pracodawcy to, co robił dla niego jako pracownik w bieżącym lub poprzednim roku kalendarzowym.

Niższy wskaźnik

Obowiązująca wersja „małego ZUS” uzależnia wysokość płaconych przez przedsiębiorcę składek m.in. od współczynnika do naliczenia podstawy składek. Rządowy projekt ustawy budżetowej na 2020 r. zawiera w art. 25 prognozę, że przeciętne wynagrodzenie w gospodarce narodowej w przyszłym roku wyniesie 5227 zł. To o 462 zł więcej od tegorocznej prognozowanej kwoty (wynosiła 4765 zł). Z kolei minimalna płaca wzrasta z 2250 zł do 2600 zł (o 350 zł). Z uwagi na te zmiany współczynnik na rok 2020 r. będzie niższy od tegorocznego (0,5083) i wyniesie 0,4825:

(5227 zł : 2600 zł) x 0,24 = 0,4825.

Zakładając więc, że przedsiębiorca w 2019 r. osiągnął ten sam przeciętny miesięczny przychód, co w roku 2018 r., za styczeń 2020 r. opłaci składki od niższej podstawy wymiaru – ustalonej przy uwzględnieniu niższego współczynnika.

Przykład

Pan Błażej spełnia warunki do skorzystania z „małego ZUS”. Jego przeciętny miesięczny przychód z działalności gospodarczej w 2018 r. wyniósł 3672,59 zł. Zatem jego najniższa podstawa wymiaru składek w 2019 r. wynosi 1866,78 zł.

3672,59 zł x 0,5083 = 1866,78 zł

Jeśli w 2019 r. jego przychód z biznesu był taki sam, za styczeń 2020 r. opłaci składki od podstawy wymiaru niższej prawie o 100 zł:

3672,59 zł x 0,4825 = 1772,02 zł

Najniższa podstawa

Przedsiębiorca, który chce skorzystać z prawa do opłacania „małego ZUS”, musi ustalić najniższą podstawę składek, która go będzie obowiązywała w styczniu 2020 r. Robi to w trzech krokach:

KROK 1. Ustala przeciętny miesięczny przychód z działalności gospodarczej w poprzednim roku kalendarzowym:

- najpierw dzieli roczny przychód z działalności w poprzednim roku przez liczbę dni kalendarzowych prowadzenia biznesu w poprzednim roku,

- mnoży wynik przez 30,

KROK 2. Mnoży ustalony przeciętny miesięczny przychód przez współczynnik.

KROK 3. Porównuje otrzymany wynik do kwoty 30 proc. minimalnego wynagrodzenia i 60 proc. prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego.

Przykład

Pani Mariola spełnia warunki do skorzystania z „małego ZUS”. Jej roczny przychód z działalności gospodarczej w 2019 r. wyniósł 56 328,23 zł. Prowadziła działalność przez 306 dni (w lutym i marcu działalność była zawieszona). Jej przeciętny miesięczny przychód z działalności gospodarczej wynosi 5522,38 zł:

(56 328,23 zł : 306) x 30 = 5522,38 zł (po zaokrągleniu)

Pomnożyła tę kwotę przez współczynnik:

5522,38 zł x 0,4825 = 2664,55 zł (po zaokrągleniu)

Ta kwota jest wyższa niż 30 proc. minimalnej płacy i nie przekracza 60 proc. przeciętnej płacy:

- 2600 zł x 30 proc. = 780 zł; 780 zł < 2664,55 zł

- 5227 zł x 60 proc. = 3136,20 zł; 3136,20 zł > 2664,55 zł.

Najniższą podstawą składek dla pani Marioli za styczeń 2020 r. jest 2664,55 zł. Korzystając z „małego ZUS” może ona opłacić składki od tej kwoty albo od kwoty wyższej.

Konieczne zgłoszenie

Przedsiębiorca, który w 2019 r. nie miał prawa do „małego ZUS”, a będzie je miał w styczniu 2020 r., musi się zgłosić do ubezpieczeń z kodem tytułu ubezpieczenia rozpoczynającym się od 05 90 (albo 05 92 – gdy ma przyznaną rentę z tytułu niezdolności do pracy). Dokument zgłoszenia (ZUS ZUA lub ZUS ZZA) trzeba złożyć w ZUS w ciągu 7 dni od dnia nabycia tych uprawnień, tj. najpóźniej 8 stycznia 2020 r.

Z kolei osoba, która w 2019 r. spełniała warunki do opłacania „małego ZUS” i będzie je spełniać w styczniu 2020 r., nie musi zgłaszać się na nowo do ubezpieczeń społecznych / zdrowotnego od 1 stycznia 2020 r. z kodem tytułu ubezpieczenia 05 90 (lub 05 92). Musi jednak złożyć z tym kodem dokumenty rozliczeniowe za styczeń 2020 r. – raporty i/lub deklarację w terminie do 10 lub 17 stycznia 2020 r. Jeśli tego nie zrobi, dla ZUS będzie to oznaczać, że rezygnuje z tej ulgi.

Mimowolna rezygnacja

Osoba, która w 2019 r. spełniała warunki do opłacania „małego ZUS” i będzie je spełniać w styczniu 2020 r., nie musi zgłaszać się na nowo do ubezpieczeń społecznych / zdrowotnego od 1 stycznia 2020 r. z kodem tytułu ubezpieczenia 05 90 (lub 05 92). Musi natomiast złożyć z tym kodem dokumenty rozliczeniowe za styczeń 2020 r. – raporty i/lub deklarację w terminie do 10 lub 17 lutego 2020 r. Jeśli tego nie zrobi, dla ZUS będzie to oznaczać, że rezygnuje z tej ulgi.

Zmiany od lutego 2020 r.

Z „małego ZUS plus” będzie mógł skorzystać przedsiębiorca, któremu działalność przyniosła w 2019 r. nie więcej niż 120 tys. zł przychodu. Warunkiem jest, by biznes prowadził w ubiegłym roku przez co najmniej 60 dni.

Z obniżki składek nie skorzystają przedsiębiorcy, którzy rozliczali się w 2019 r. w formie karty podatkowej i jednocześnie korzystali ze zwolnienia sprzedaży z podatku VAT.

Oprócz dotychczasowego obowiązku przedkładania przez przedsiębiorcę informacji o rocznym przychodzie z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej oraz o podstawie wymiaru składek, powinien on przekazywać dane dotyczące dochodu oraz form opodatkowania. Te dodatkowe informacje przedsiębiorcy będą składać – tak jak dotychczas – w imiennym raporcie miesięcznym albo w deklaracji rozliczeniowej. Nie będzie to więc wymagać wypełniania żadnych dodatkowych nowych formularzy ani druków.

Obniżone składki będzie można opłacać maksymalnie przez 36 miesięcy (3 lata) w ciągu kolejnych 60 miesięcy (5 lat) prowadzenia działalności.

Z tego rozwiązania nie będą mogli skorzystać przedsiębiorcy, którzy wykonują działalność na rzecz swoich byłych pracodawców. Ma to zapobiegać zjawisku „wypychania” pracowników z etatu na samozatrudnienie.

Co do zasady zamiar skorzystania z „małego ZUS plus” będzie można zgłosić do końca pierwszego miesiąca obowiązywania tej regulacji (do końca lutego 2020 r.), a w kolejnych latach – do końca stycznia.

Nie zmieni się przy tym kolejność korzystania z ulg w opłacaniu składek na ubezpieczenia społeczne. Najpierw będzie przysługiwać tzw. ulga na start, przez kolejne 24 miesiące można będzie opłacać „preferencyjne składki, a dopiero później skorzystać z „małego ZUS plus”. Przy czym to nowe rozwiązanie stanowi kontynuację dotychczasowego „małego ZUS”, więc okres korzystania z ulgi w dotychczasowej wersji będzie wliczany do limitu korzystania z ulgi w jej nowej wersji.

„Mały ZUS plus” – tj. rozszerzona wersja dotychczasowej ulgi w postaci „małego ZUS”, ma wejść w życie nie od 1 stycznia, ale od 1 lutego 2020 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej, przedłożony przez ministra rozwoju, zakłada, że płatnicy spełniający warunki do korzystania z tej ulgi będą mogli zgłosić się do „małego ZUS plus” do końca lutego lub do ostatniego dnia miesiąca, w którym rozpoczęto/wznowiono działalność gospodarczą.

Pozostało 94% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Kup teraz
Prawo karne
Przeszukanie u posła Mejzy. Policja znalazła nieujawniony gabinet
Prawo dla Ciebie
Nowe prawo dla dronów: znikają loty "rekreacyjne i sportowe"
Edukacja i wychowanie
Afera w Collegium Humanum. Wykładowca: w Polsce nie ma drugiej takiej „drukarni”
Edukacja i wychowanie
Rozporządzenie o likwidacji zadań domowych niezgodne z Konstytucją?
Praca, Emerytury i renty
Są nowe tablice GUS o długości trwania życia. Emerytury będą niższe