Rz: Czy osoba, która przystępuje do spółki jawnej, odpowiada za dług, który powstał wcześniej?
Andrzej Radzisław: Tak. Bez znaczenia pozostaje to, że dług powstał przed jej przystąpieniem. Co do zasady za zobowiązania spółki jawnej odpowiada każdy ze wspólników całym swoim majątkiem bez ograniczeń solidarnie z pozostałymi wspólnikami i ze spółką.
Odpowiedzialność wspólników spółki jawnej jest osobista (wspólnik odpowiada bez ograniczeń całym swoim majątkiem), nieograniczona (dotyczy każdego elementu majątku wspólnika), solidarna (wierzyciel decyduje, przeciwko któremu wspólnikowi chce prowadzić egzekucję – lub przeciwko samej spółce) i subsydiarna (wierzyciel może wnieść powództwo przeciwko dowolnemu wspólnikowi lub spółce w dowolnej kolejności; egzekucja z majątku wspólnika może być jednak prowadzona dopiero wtedy, gdy egzekucja przeciwko samej spółce okaże się bezskuteczna).
Osoba przystępująca do spółki odpowiada za zobowiązania spółki powstałe przed dniem jej przystąpienia (art. 32 k.s.h.). Może więc spłacać z własnej kieszeni długi, przy których zaciąganiu nie uczestniczyła?
Tak. Osoba przystępująca do spółki jawnej podlega, jak każdy wspólnik, ogólnym zasadom odpowiedzialności. Odpowiada ona osobiście, w sposób nieograniczony, solidarnie i subsydiarnie. Zakres odpowiedzialności takiej osoby obejmuje zarówno bieżące zobowiązania spółki, powstałe w czasie, gdy osoba ta była już wspólnikiem, jak i zobowiązania spółki powstałe przed dniem przystąpienia tej osoby do istniejącej spółki jawnej (art. 32 k.s.h.). Przepis art. 32 k.s.h, regulujący odpowiedzialność przystępującego wspólnika za zobowiązania zaciągnięte przed jego przystąpieniem, ma zastosowanie w razie przystąpienia kolejnego wspólnika (zwiększenia liczby wspólników) lub sukcesji uniwersalnej (np. wstąpienia nowego wspólnika będącego spadkobiercą zmarłego wspólnika). Pewne wątpliwości istnieją co do zakresu odpowiedzialności w razie wejścia do spółki osoby trzeciej w miejsce dotychczasowego wspólnika. Dominuje pogląd, że tę kwestię wyczerpująco reguluje przepis art. 10 § 3 k.s.h., zgodnie z którym za zobowiązania występującego wspólnika związane z uczestnictwem w spółce osobowej oraz za zobowiązania tej spółki odpowiadają solidarnie zarówno występujący, jak i przystępujący wspólnik.