- Odebrałem decyzję ZUS z 20 października 2017 r. w sprawie zadłużenia składkowego za okres styczeń – maj 2017 r. Wcześniej ZUS wydał też decyzję, w której ustalił, że w tym okresie podlegałem ubezpieczeniom społecznym z tytułu działalności. Sąd odrzucił moje odwołanie od tej decyzji, bo przekroczyłem termin. Nie badał zatem argumentu, że czasowo nie wykonywałem wówczas usług. Czy zasadne będzie odwołanie do sądu w sprawie zadłużenia składkowego z tym argumentem, że nie prowadziłem działalności? Wcześniej nie mogłem się merytorycznie bronić, bo sąd odrzucił odwołanie. – pyta czytelnik.
Nie. Brak jest uzasadnionych podstaw do złożenia odwołania od decyzji ZUS w sprawie zadłużenia składkowego. Przywołanie w tym odwołaniu argumentu nieprowadzenia działalności gospodarczej byłoby spóźnione i bezprzedmiotowe. Taka możliwość istniała w toku postępowania przed ZUS o podleganie ww. ubezpieczeniom. Przedsiębiorca może ewentualnie kwestionować samą wysokość zadłużenia składkowego, co jednak jest wątpliwe w kontekście podanego stanu faktycznego.
Obowiązki z mocy ustawy
Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 5 oraz art. 12 ust. 1 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn. DzU z 2017 r., poz. 1778; dalej ustawa systemowa) obowiązkowym ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu podlegają m.in. osoby fizyczne, które na obszarze Polski prowadzą pozarolniczą działalność lub współpracują przy prowadzeniu takiej działalności. Na podstawie art. 13 ust. 4 ustawy systemowej obowiązkowe ubezpieczenia przedsiębiorcy trwają od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności do dnia zaprzestania jej wykonywania, z wyłączeniem okresu, na który biznes został zawieszony na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej. Ponadto, jak wynika z art. 46 ust. 1 ustawy systemowej, płatnik składek jest obowiązany – według zasad wynikających z przepisów tej ustawy – obliczać, potrącać z dochodów ubezpieczonych, rozliczać oraz opłacać należne składki za każdy miesiąc kalendarzowy.
Warto tu przywołać wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z 23 listopada 2013 r. (III AUa 871/12), w którym sąd ten wskazał, że „czasowe niewykonywanie usług – powodowane jedynie brakiem zleceń – któremu towarzyszy gotowość podjęcia się ich wykonania po ich uzyskaniu, nie implikuje uchylenia obowiązku ubezpieczenia społecznego".
Ostateczne rozstrzygnięcie
Jak wynika z art. 24 ust. 2 ustawy systemowej, należnościami z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne są: składki, odsetki za zwłokę, koszty egzekucyjne, koszty upomnienia oraz dodatkowa opłata. Z kolei, zgodnie z art. 83 ust. 1 pkt 3 tej ustawy, ZUS wydaje decyzje w zakresie indywidualnych spraw dotyczących w szczególności ustalania wymiaru składek i ich poboru, a także umarzania należności z tytułu składek. Taką też decyzję ZUS wydał w podanym stanie faktycznym. Przy czym – co istotne – przedsiębiorca nie kwestionuje samej kwoty zadłużenia, lecz podważa prowadzenie działalności gospodarczej we wskazanym okresie, skutkujące objęciem go ubezpieczeniami.
