Urząd skarbowy i ZUS wymienią się informacjami

Wzajemna wymiana obejmie szereg danych, zarówno tych niezbędnych do identyfikacji wskazanej osoby, jak też kwotę zapłaconych przez nią danin i składek. Zakłada tak projekt nowelizacji ustawy o administracji podatkowej oraz systemie ubezpieczeń społecznych, przygotowany przez grupę posłów PiS.

– Być może to pierwszy krok w kierunku połączenia danin, czyli podatku dochodowego oraz składek na NFZ i ZUS –mówi prawnik Marcin Malinowski.

Henryk Kowalczyk, przewodniczący Stałego Komitetu Rady Ministrów, mówił niedawno „Rz" („Na jednolitym podatku budżet nie zyska" z 18 lipca 2016 r.), że zanim dojdzie do planowanego na początek 2018 r. połączenia danin, najpierw powinno dojść do połączenia baz danych ZUS i urzędów skarbowych. Wystarczy w tym celu „drobna zmiana legislacyjna".

Konkret zamiast zbioru

Zgodnie z projektem na żądanie organów podatkowych ZUS udostępni im dane dotyczące ubezpieczonego, takie jak m.in. PESEL, NIP, identyfikator TERYT, a także okres rozliczeniowy, kod tytułu ubezpieczenia, podstawa wymiaru i kwota składek. Poda też informacje dotyczące płatników składek i osób uprawnionych do świadczeń z ubezpieczeń społecznych oraz świadczeń wypłacanych przez ZUS na mocy odrębnych przepisów.

Wymiana ma działać także w drugą stronę. Organy podatkowe udostępnią na żądanie ZUS informacje dotyczące m.in. adresu lub siedziby, wysokości podstawy opodatkowania, kwoty podatku należnego i podatku do zapłaty.

Jak czytamy w uzasadnieniu, wprowadzane zmiany mają być podstawą do tworzenia analiz, prognoz i modeli prognostycznych. Wymiana posłuży też weryfikacji danych własnych obu instytucji. ZUS i organy podatkowe mogą już teraz dzielić się informacjami, ale w postaci zanonimizowanych zbiorów bądź zagregowanych danych statystycznych. Tymczasem nowe regulacje mają umożliwić przekazywanie informacji o konkretnych ubezpieczonych, podatnikach i płatnikach. Pozwoli to powiązać jednostkowe dane posiadane przez urzędy skarbowe i ZUS.

Według Marcina Malinowskiego informacje zdobyte z ZUS posłużą organom podatkowym do weryfikacji rozliczeń PIT. Fiskus sprawdzi np., czy podatnik odliczył od dochodu prawidłową kwotę składek na ubezpieczenie społeczne i czy wcześniej je zapłacił.

Podstawa do kontroli

Łukasz Kuczkowski, radca prawny w Kancelarii Raczkowski Paruch, podkreśla, że efektem zmian będzie niewątpliwie lepsza ściągalność danin, zarówno podatku, jak i składek.

– Trudniej będzie uniknąć zapłaty danin. Na celowniku znajdą się przede wszystkim przedsiębiorcy, którzy ze względu na korzystniejsze zasady rozliczeń rejestrują działalność gospodarczą w innym kraju, a de facto prowadzą ją w Polsce. W poprzednich latach popularne były Wielka Brytania i Litwa, ostatnio Czechy. Zdarza się, że podatek rozliczany jest w Polsce, a składki za granicą. Dotychczas wiele takich przypadków było trudnych do wychwycenia. Tymczasem wymiana informacji stanie się podstawą do przeprowadzenia kontroli – mówi mecenas Kuczkowski.

Projekt – jak czytamy – nie wywołuje skutków dla budżetu państwa. Ustawa ma wejść w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

etap legislacyjny: przed pierwszym czytaniem