- Nasza spółka prowadzi trzy stacje paliw. ZUS wydał decyzję, w której uwzględnił do oskładkowania ekwiwalenty miesięczne za odzież / obuwie. Jako uzasadnienie podano brak wykazu stanowisk, na których można używać własnej odzieży/obuwia, brak zasad wypłaty i zgody pracowników, którzy sami kupowali odzież, ale nie roboczą i bez wymogów bhp. Decyzję uważamy za złą, ponieważ te ekwiwalenty są wyłączone ze składek. Poza tym pracownicy sami dbali o te rzeczy. Czy jest szansa na zmianę decyzji przez sąd? – pyta czytelniczka.
Z wysokim prawdopodobieństwem decyzja ZUS jest słuszna. Przychód pracowników z tytułu opisanego w zapytaniu ekwiwalentu za odzież nie korzysta z wyłączenia z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne. Wynika to z następujących okoliczności.
Bez ZUS wyjątkowo
Po pierwsze, z regulacji art. 18 ust. 1 i art. 20 ust. 1 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn. DzU z 2017 r. poz. 1778 ze zm.) wynika, że podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe pracowników stanowi przychód, a podstawą składek na ubezpieczenia chorobowe i wypadkowe tych osób jest podstawa wymiaru składek emerytalno-rentowych. W korelacji pozostają przepisy rozporządzenia ministra pracy i polityki socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe (tekst jedn. DzU z 2017 r., poz. 1949). Przewiduje ono, że podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe pracowników stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, osiągany przez pracowników u pracodawcy z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy, z zastrzeżeniem art. 18 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz § 2 rozporządzenia. Natomiast w § 2 ustawodawca postanowił o wyłączeniu określonych przychodów z podstawy wymiaru składek, ujmując tam m.in. „wartość świadczeń rzeczowych wynikających z przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy oraz ekwiwalenty za te świadczenia wypłacane zgodnie z przepisami wydanymi przez Radę Ministrów lub właściwego ministra, a także ekwiwalenty pieniężne za pranie odzieży roboczej, używanie odzieży i obuwia własnego zamiast roboczego (....)."
Robocza odzież i obuwie...
Po drugie, w kontekście podanego stanu faktycznego na uwagę zasługują regulacje kodeksu pracy, w szczególności art. 2377. Wynika z niego m.in., że pracodawca ma obowiązek dostarczyć pracownikowi nieodpłatnie odzież i obuwie robocze, spełniające wymagania określone w Polskich Normach:
1) jeżeli odzież własna pracownika może ulec zniszczeniu lub znacznemu zabrudzeniu,
