Prowadzę małą firmę budowlaną. Po kontroli ZUS zakwestionował umowy o dzieło jednej z osób, której zadaniem było czyszczenie posadzek w nowo budowanych mieszkaniach, twierdząc, że w rzeczywistości były to zlecenia. Dlatego ZUS prawdopodobnie wyda decyzję o podleganiu ubezpieczeniom społecznym za okres umowy o dzieło i trzeba będzie zapłacić składki. Czy mogę się od niej odwołać i w jakim terminie? Czy ZUS ma prawo dowodzić przed sądem, że umowy o dzieło były w rzeczywistości zleceniami, i obciążyć je składkami? – pyta czytelnik.
Jeśli chodzi o decyzję wydaną przez organ rentowy, czyli ZUS, w sprawie podlegania obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu, to zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (dalej ustawa o sus), przysługuje od niej odwołanie do właściwego sądu.
Jakie zasady
Stosować tu należy terminy i zasady określone w kodeksie postępowania cywilnego. Ten przepis ustawy o sus umożliwia zatem złożenie odwołania do sądu powszechnego, co z kolei potwierdza art. 476 § 2 i 3 k.p.c. Z art. 4779 § 1 k.p.c. zaś wynika, że odwołania od decyzji organów rentowych (ZUS) lub orzeczeń wojewódzkich zespołów do spraw orzekania o niepełnosprawności wnosi się na piśmie do organu lub zespołu, który wydał decyzję lub orzeczenie, lub do protokołu sporządzonego przez ten organ lub zespół, w ciągu miesiąca od dnia doręczenia decyzji. ZUS, do którego należy wnieść odwołanie, może – uwzględniając odwołanie – zmienić lub uchylić swoją decyzję, co czyniłoby zbędnym postępowanie przed sądem.
Obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym nie podlega osoba wykonująca pracę na podstawie umowy o dzieło. Ewentualny zaś spór przed sądem będzie się sprowadzał do ustalenia, czy umowy łączące przedsiębiorcę i osobę wykonującą wspomniane prace fizyczne miały charakter umów o dzieło czy zleceń. W konsekwencji ZUS będzie prawdopodobnie dowodził zasadności wydanej decyzji, przedsiębiorca zaś może wykazywać, że w rzeczywistości umowy zawarte z tą osobą były zleceniami, a nie umowami o dzieło. Ustalenie spornych okoliczności ma kluczowe znaczenie w określeniu, czy osoba wykonująca podane prace powinna być objęta w czasie ich świadczenia ubezpieczeniami społecznymi z koniecznością odprowadzania przez przedsiębiorcę odpowiednich składek do ZUS.
Każdy argument dobry
Aby wykazać swoje racje, przedsiębiorcy wolno skorzystać z różnych środków dowodowych, w tym ze świadków. W skutecznym zakwestionowaniu decyzji ZUS przed sądem pomoże mu wykazanie, że zawarte z tą osobą umowy były umowami rezultatu, czyli zmierzały do wykonania konkretnego indywidualnego celu, a nie były umowami jedynie starannego działania.
