Kiedy ZUS zawiesi rentę przedsiębiorcy

ZUS zawiesza świadczenie, gdy przychód rencisty jest wyższy niż 130 proc. przeciętnej miesięcznej płacy – obecnie 5436 zł. Jednak u przedsiębiorców za przychód bierze podstawę wymiaru składek, która nie przekracza tej granicy.

Publikacja: 02.08.2016 06:50

Kiedy ZUS zawiesi rentę przedsiębiorcy

Foto: Fotorzepa, Jerzy Dudek

obieram niską rentę z tytułu całkowitej niezdolności do pracy. Czy gdybym zaczął prowadzić własną działalność gospodarczą, wypłata pobieranej renty zostanie mi zawieszona? – pyta czytelnik.

W myśl art. 104 ust. 1 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn. DzU z 2016 r., poz. 887 ze zm.; dalej: ustawa emerytalna) prawo do emerytury lub renty ulega zawieszeniu lub świadczenia te ulegają zmniejszeniu w razie osiągania przychodu z tytułu działalności podlegającej obowiązkowi ubezpieczenia społecznego. Chodzi o zatrudnienie, służbę lub inną pracę zarobkową albo prowadzenie pozarolniczej działalności oraz służbę wymienioną w art. 6 ust. 1 pkt 4 i 6 ustawy emerytalnej.

Wykonujący pozarolniczą działalność gospodarczą muszą zatem poinformować ZUS o wysokości podstawy wymiaru swoich składek.

Za przychód uważa się też kwoty pobranych zasiłków: chorobowego, macierzyńskiego i opiekuńczego oraz wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy, wypłacanego na podstawie kodeksu pracy i kwoty świadczenia rehabilitacyjnego i wyrównawczego, zasiłku wyrównawczego i dodatku wyrównawczego.

Niższe podstawy

Dla emerytów i rencistów prowadzących pozarolniczą działalność za przychód, powodujący zawieszenie prawa do emerytury lub renty lub zmniejszenie ich wysokości, przyjmuje się przychód stanowiący podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne w rozumieniu ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn. DzU z 2016 r., poz. 963 ze zm.;, dalej: ustawa o sus).

W myśl jej art. 18 ust. 8 i art. 18a w zw. z art. 20 ust. 1 podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne osoby prowadzącej pozarolniczą działalność gospodarczą stanowi zadeklarowana przez przedsiębiorcę kwota. W zależności od tego, czy przedsiębiorca spełnia warunki do opłacania składek na preferencyjnych warunkach, nie może być ona niższa niż 60 proc. prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia albo 30 proc. minimalnego wynagrodzenia – jeżeli ma on prawo do ulgi z tytułu rozpoczęcia prowadzenia działalności gospodarczej.

W 2016 r. kwota 60 proc. prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego wynosi 2433 zł, tj. 60 proc. z 4055 zł lub 30 proc. minimalnego wynagrodzenia, gdy przedsiębiorca ma prawo do ulgi przewidzianej dla rozpoczynających biznes. W 2016 r. minimalna podstawa wymiaru tych składek wynosi 555 zł, tj. 30 proc. z 1850 zł.

Obecne kwoty minimalnej podstawy wymiaru składek społecznych przedsiębiorcy są niższe zarówno od kwoty 130 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, jak i  od 70 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia. W związku z tym osiąganie przez rencistę przychodów z biznesu z reguły nie zawiesza, ani nie zmniejsza renty z tytułu niezdolności do pracy.

Prawo do emerytury, renty z tytułu niezdolności do pracy oraz renty rodzinnej, do której uprawniona jest jedna osoba, ulega zawieszeniu w razie osiągania przychodu przekraczającego 130 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za kwartał kalendarzowy, ostatnio ogłoszonego przez prezesa Głównego Urzędu Statystycznego.

Przy osiąganiu przychodu powyżej 70 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za kwartał kalendarzowy, ostatnio ogłoszonego przez prezesa GUS, nie przekraczającego jednak 130 proc. tej kwoty, świadczenie zmniejsza się o kwotę przekroczenia. Nie jest to jednak więcej niż kwota maksymalnego zmniejszenia w wysokości:

1) 24 proc. kwoty bazowej obowiązującej przy ostatniej waloryzacji w 1998 r. – dla emerytury lub renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy,

2) 18 proc. kwoty bazowej, o której mowa w pkt 1 – dla renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy,

3) 20,4 proc. kwoty bazowej, o której mowa w pkt 1 – dla renty rodzinnej, do której uprawniona jest jedna osoba.

W kolejnych terminach waloryzacji te kwoty zmniejszeń są podwyższane przy zastosowaniu wskaźnika waloryzacji emerytur i rent.

Zatem osiąganie przychodu w wysokości:

- do 70 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia –nie wpływa na pobierane świadczenie,

- powyżej 70 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia –powoduje pomniejszenie świadczenia o kwotę tego przekroczenia, ale nie więcej niż o maksymalną kwotę zmniejszenia,

- powyżej 130 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia – skutkuje zawieszeniem świadczenia.

Jakie progi przychodu

Każdy rencista pobierający świadczenie z tytułu niezdolności do pracy i jednocześnie prowadzący biznes musi pamiętać o obowiązujących go progach przychodowych. Jeżeli osiągnie przychody powyżej 70 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia (obecnie 2927,10 zł), świadczenie będzie pomniejszone o kwotę tego przekroczenia, nie więcej jednak niż o maksymalną kwotę zmniejszenia, która do końca sierpnia wynosi:

- 563,05 zł – przy emeryturze, rencie z tytułu całkowitej niezdolności do pracy, oraz

- 422,32 zł – przy rencie z racji częściowej niezdolności do pracy,

- 478,62 zł – przy rencie rodzinnej, do której uprawniona jest jedna osoba.

Gdy natomiast rencista uzyska przychód przekraczający 130 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia (obecnie 5436 zł), jego świadczenie zostanie zawieszone. Przychody do 70 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia nie rzutują na pobieraną rentę.

ZUS się dowie

Świadczeniobiorcy muszą poinformować ZUS o podjęciu pozarolniczej działalności i o przewidywanej wysokości uzyskiwanego przychodu. W zawiadomieniu tym rencista składa oświadczenie, czy jego zamiarem jest osiąganie przychodu:

- nie powodującego zawieszenia ani zmniejszenia świadczeń,

- powodującego zmniejszenie albo zawieszenie świadczeń.

Po upływie roku kalendarzowego renciści też muszą poinformować ZUS o wysokości przychodu uzyskanego w poprzednim roku kalendarzowym. Mają na to czas do końca lutego danego roku kalendarzowego.

ZUS

obieram niską rentę z tytułu całkowitej niezdolności do pracy. Czy gdybym zaczął prowadzić własną działalność gospodarczą, wypłata pobieranej renty zostanie mi zawieszona? – pyta czytelnik.

W myśl art. 104 ust. 1 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn. DzU z 2016 r., poz. 887 ze zm.; dalej: ustawa emerytalna) prawo do emerytury lub renty ulega zawieszeniu lub świadczenia te ulegają zmniejszeniu w razie osiągania przychodu z tytułu działalności podlegającej obowiązkowi ubezpieczenia społecznego. Chodzi o zatrudnienie, służbę lub inną pracę zarobkową albo prowadzenie pozarolniczej działalności oraz służbę wymienioną w art. 6 ust. 1 pkt 4 i 6 ustawy emerytalnej.

Pozostało 87% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Nieruchomości
Trybunał: nabyli działkę bez zgody ministra, umowa nieważna
Praca, Emerytury i renty
Czy każdy górnik może mieć górniczą emeryturę? Ważny wyrok SN
Prawo karne
Kłopoty żony Macieja Wąsika. "To represje"
Sądy i trybunały
Czy frankowicze doczekają się uchwały Sądu Najwyższego?
Materiał Promocyjny
Jak kupić oszczędnościowe obligacje skarbowe? Sposobów jest kilka
Sądy i trybunały
Łukasz Piebiak wraca do sądu. Afera hejterska nadal nierozliczona