Zasiłek opiekuńczy a urlop wypoczynkowy - plany urlopowe zepsuje choroba dziecka

Pracownik uprawniony do zasiłku opiekuńczego nie przerwie wakacji w celu opieki nad chorym. Formalnie nadal na nich przebywa i nie ma znaczenia, że zajmuje się wtedy potomkiem.

Publikacja: 26.07.2016 07:00

Zasiłek opiekuńczy a urlop wypoczynkowy - plany urlopowe zepsuje choroba dziecka

Foto: www.sxc.hu

Obowiązki związane z wychowywaniem potomstwa mogą zmienić wakacyjne zamiary. Przy tym dotyczy to zarówno prywatnego życia etatowca, jak i wpływa na organizację pracy w firmie.

Szef ocenia

Pracodawca może przesunąć termin urlopu na wniosek pracownika zawierający uzasadnienie z powołaniem się na ważne przyczyny. Tak stanowi art. 164 § 1 kodeksu pracy. Przykładem takich usprawiedliwień może być choroba babci, która miała wyjechać z dzieckiem na wykupione wczasy, powrót córki po kilku dniach z dwutygodniowych kolonii, odwołanie z urlopu w trybie 167 k.p. matki przebywającej z dzieckiem na wczasach i problem z zapewnieniem mu opieki.

Decyzję podejmuje pracodawca, który może uznać, że podane przez etatowca powody nie są ważne. Musi jednak pamiętać, że uznając sytuację jednego pracownika za nieważną, a następnie bardzo podobną innej osoby za istotną, naraża się na zarzut nierównego traktowania w zatrudnieniu.

Konieczne przesunięcia

Zdarzają się sytuacje, gdy rozpoczęcie wypoczynku zbiega się z chorobą dziecka czy inną sytuacją wskazaną w art. 32 ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (tekst jedn. DzU z 2016 r., poz. 372 ze zm.; dalej: ustawa zasiłkowa). Wówczas rodzic zamiast pojechać na urlop, korzysta z zasiłku opiekuńczego i zaczyna działać art. 165 k.p.

Zgodnie z tym przepisem etatowiec nie rozpoczyna zaplanowanego urlopu i pracodawca musi przesunąć mu wolne na termin późniejszy. Wprawdzie art. 165 k.p. nie wymienia korzystania z zasiłku opiekuńczego wśród powodów hamujących rozpoczęcie urlopu, ale przyczyny te wskazano jedynie przykładowo. Konieczne przesunięcie następuje bowiem w przypadku każdej usprawiedliwionej nieobecności w pracy. Pracownik nie ma przy tym obowiązku złożenia wniosku o zmianę daty startu urlopu, jeżeli pracodawca wie o usprawiedliwionej przyczynie uniemożliwiającej wybranie udzielonego wypoczynku (wyrok Sądu Najwyższego z 7 lutego 2001 r., I PKN 240/00).

Kodeks pracy nie określa dokładnie terminu, na kiedy trzeba przesunąć niewybrany urlop. Nową datę należy jednak uzgodnić z pracownikiem albo wprowadzić do planu urlopów. Możliwe jest także udzielenie – za zgodą pracownika – przesuniętego urlopu bezpośrednio po ustaniu przyczyny odroczenia wakacji.

Niedomagania na wyjeździe

Choroba syna lub córki nie wpływa natomiast na już trwający urlop wypoczynkowy. Pracownik uprawniony do zasiłku opiekuńczego nie przerywa urlopu na rzecz opieki, lecz formalnie nadal na nim przebywa. Nie ma znaczenia, że przestaje wówczas wypoczywać i zajmuje się chorym potomkiem. Dzieje się tak dlatego, że art. 166 k.p. przewiduje obowiązkowe przerwanie urlopu jedynie w sytuacjach wyczerpująco wskazanych w tym przepisie, a nie w razie każdej usprawiedliwionej nieobecności.

W praktyce zdarza się, że podwładni dostarczają do zakładu zwolnienie lekarskie na chore dziecko za cały czas urlopu wypoczynkowego albo jego części. Skoro jednak nie dochodzi do przerwania tego urlopu, to za okres, którego dotyczy zaświadczenie lekarskie, pracownikowi przysługuje wynagrodzenie urlopowe, a nie zasiłek opiekuńczy.

Także z art. 12 ust. 1 ustawy zasiłkowej wynika, że podwładny ma prawo do zasiłku opiekuńczego wtedy, gdy za czas sprawowania opieki nie zachowuje prawa do wynagrodzenia. Z tytułu opieki podczas urlopu należy się pensja urlopowa. Firma nie musi konsultować się z ZUS w związku z otrzymanym dokumentem ZUS ZLA.

Inaczej przy opiece ojcowskiej

Niekiedy stan zdrowia dziecka powoduje, że rodzic decyduje się na to, aby wystąpić o urlop rodzicielski czy ojcowski. Oczywiście tylko wtedy, gdy spełnia warunki konieczne do skorzystania z tych uprawnień.

Jeżeli start urlopu rodzicielskiego czy ojcowskiego przypadnie na okres urlopu wypoczynkowego, ten ostatni przerywa się. Taki obowiązek przewiduje art. 166 pkt 4 k.p. odnośnie urlopu macierzyńskiego, ale wobec urlopów rodzicielskiego i ojcowskiego jest stosowany na mocy art. 182

1g

k.p. i art. 182

3

§ 3 k.p. Niewykorzystaną część wakacji należy udzielić w terminie późniejszym, ustalonym na ogólnych zasadach, czyli po uzgodnieniu z etatowcem albo na podstawie planu. Trzeba przy tym pamiętać, że podwładny ma prawo wykorzystać urlop wypoczynkowy bezpośrednio po zakończeniu urlopu macierzyńskiego, rodzicielskiego czy ojcowskiego (art. 163 § 3, art. 182

1g

i art. 182

3

§ 3 k.p.). Szef nie może automatycznie udzielić wypoczynku po tych urlopach, niezbędny jest wniosek pracownika.

Gdy natomiast początek zaplanowanych wakacji przypada na trwający urlop macierzyński, rodzicielski czy ojcowski, to nie rozpoczynają się one, zgodnie z art. 165 k.p. Przepis ten – jak wskazano wyżej – przewiduje konieczne przesunięcie urlopu przy każdej usprawiedliwionej absencji w pracy.

Obowiązki związane z wychowywaniem potomstwa mogą zmienić wakacyjne zamiary. Przy tym dotyczy to zarówno prywatnego życia etatowca, jak i wpływa na organizację pracy w firmie.

Szef ocenia

Pozostało 96% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Nieruchomości
Trybunał: nabyli działkę bez zgody ministra, umowa nieważna
Materiał Promocyjny
Wykup samochodu z leasingu – co warto wiedzieć?
Praca, Emerytury i renty
Czy każdy górnik może mieć górniczą emeryturę? Ważny wyrok SN
Prawo karne
Kłopoty żony Macieja Wąsika. "To represje"
Sądy i trybunały
Czy frankowicze doczekają się uchwały Sądu Najwyższego?
Materiał Promocyjny
Jak kupić oszczędnościowe obligacje skarbowe? Sposobów jest kilka
Sądy i trybunały
Łukasz Piebiak wraca do sądu. Afera hejterska nadal nierozliczona