- Pracowałem na etacie do 31 stycznia br., jednocześnie kontynuując działalność gospodarczą. W tym dniu zachorowałem i byłem na zwolnieniu lekarskim do 10 lutego br. ZUS odmówił mi jednak prawa do zasiłku chorobowego od 1 do 10 lutego br. Uznał, że po ustaniu stosunku pracy kontynuowałem działalność gospodarczą. Tymczasem nie wykonywałem wtedy żadnych czynności i nie uzyskałem żadnych przychodów, co może poświadczyć m.in. księgowa. Czy warto odwołać się do sądu od decyzji ZUS? – pyta czytelnik.
Zasiłek chorobowy z tytułu niezdolności do pracy powstałej w czasie trwania ubezpieczenia chorobowego, jak i z tytułu niezdolności do pracy powstałej po ustaniu tytułu ubezpieczenia nie przysługuje za okres po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego, jeżeli osoba niezdolna do pracy m.in. kontynuuje działalność zarobkową lub podjęła działalność zarobkową stanowiącą tytuł do objęcia obowiązkowo lub dobrowolnie ubezpieczeniem chorobowym albo zapewniającą prawo do świadczeń za okres niezdolności do pracy z powodu choroby. Wynika to z art. 13 ust. 1 pkt 2 ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (dalej: ustawa zasiłkowa).
Nowy tytuł ubezpieczenia
Jak można wnioskować z opisu, właśnie ten przepis był podstawą decyzji ZUS przy założeniu, że czytelnik kontynuował działalność gospodarczą. Jak wskazał Sąd Najwyższy w postanowieniu z 7 maja 2003 r. (III UZP 3/03) wyłączenie prawa do zasiłku chorobowego na podstawie art. 13 ustawy zasiłkowej dotyczy sytuacji, gdy osoba niezdolna do pracy po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego nie podlega żadnemu ubezpieczeniu, natomiast kontynuuje lub podejmuje działalność zarobkową uprawniającą ją do objęcia dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym.
Warto odwołać się do uzasadnienia wyroku Sądu Najwyższego z 4 czerwca 2012 r. (I UK 13/12), gdyż podany w nim stan faktyczny jest bardzo zbliżony do tego u czytelnika. SN wskazał, że zasiłek chorobowy zastępuje utracony zarobek. Ryzykiem chronionym jest zaś w tym przypadku niemożność wykonywania (kontynuowania lub podjęcia) każdej działalności zarobkowej. Chodzi zarówno o tę, której wykonywanie dawało tytuł do objęcia ubezpieczeniem, jak i wykonywanej równolegle z taką działalnością, a ponadto jakiejkolwiek nowej działalności dającej źródło utrzymania. Jeżeli po ustaniu tytułu ubezpieczenia dojdzie do kontynuowania lub podjęcia działalności, zostanie ona objęta ubezpieczeniami społecznymi. Wówczas zdarzenie ubezpieczeniowe (choroba) będzie pozostawać w związku z nowym tytułem ubezpieczenia.
Broni brak aktywności
SN wskazał, że w świetle orzecznictwa o podleganiu ubezpieczeniom społecznym z prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej wpis do jej ewidencji stwarza domniemanie jej prowadzenia (zob. wyrok SN z 18 października 2011 r., II UK 51/11).
