Zlecenie droższe, gdy zawarte z własnym pracownikiem

Nie ma szans na uwolnienie się od obowiązku opłacania składek od przychodów ze zlecenia, jeżeli wykonuje je dla firmy jej pracownik, nawet gdy z etatu osiąga wysokie zarobki.

Publikacja: 13.03.2016 03:00

Zlecenie droższe, gdy zawarte z własnym pracownikiem

Foto: www.sxc.hu

Zawarliśmy z naszym pracownikiem umowę-zlecenie do 30 września 2016 r. Czynności, które ma wykonywać na jej podstawie, nie wchodzą w zakres obowiązków pracowniczych. Czy od umowy-zlecenia powinniśmy opłacać składki tylko na ubezpieczenie zdrowotne? – pyta czytelnik.

Nie. Przychód ze umowy-zlecenia, którą pracodawca zawarł z własnym pracownikiem, należy doliczyć do jego zarobków z umowy o pracę. Tak ustalona kwota stanowi podstawę składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne tej osoby.

Szczególna sytuacja

Jeśli pracownik zawiera ze swoim pracodawcą dodatkowo umowę-zlecenie, nie mają zastosowania reguły rozstrzygania zbiegów tytułów do ubezpieczeń społecznych, określone w art. 9 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn. DzU z 2015 r., poz. 121 ze zm.). Do celów ustalenia obowiązku ubezpieczeń takiego zleceniobiorcę uznaje się za pracownika.

Zawarcie zlecenia, jak każdej innej umowy cywilnoprawnej, z własnym pracownikiem rodzi zatem obowiązek odprowadzenia od niej wszystkich składek ZUS. Podwładny podlega obowiązkowo wszystkim ubezpieczeniom społecznym: emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu, ubezpieczeniu zdrowotnemu, obowiązkowe są również składki na FP i FGŚP. Firma zatrudniająca pracowników w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze musi ponadto odprowadzać składkę na Fundusz Emerytur Pomostowych od każdej umowy cywilnoprawnej zawartej z własnym pracownikiem, za którego opłaca składkę na ten fundusz. Nie ma w tym przypadku znaczenia, jaką pracę wykonuje on na podstawie kontraktu.

Bez formalności

Takiego zleceniobiorcy pracodawca nie zgłasza odrębnie do ubezpieczeń. W ZUS figuruje on wyłącznie z kodem tytułu ubezpieczenia pracowniczego. Uzyskany przez niego przychód z umowy cywilnej wykazuje się zaś w imiennym raporcie miesięcznym, sumując go z zarobkiem ze stosunku pracy (zob. uchwała Sądu Najwyższego z 2 września 2009 r., II UZP 6/09, OSNP 2010/3–4/46). Również składki z obu umów sumuje się i wykazuje zbiorczo w raporcie i deklaracji RCA.

Składki na ubezpieczenia społeczne pracownika należy obliczyć od sumy uzyskanego przez niego przychodu z etatu i zlecenia (art. 18 ust. 1 i 1a oraz art. 20 ustawy systemowej). Podstawę wymiaru składki zdrowotnej, którą trzeba wykazać w raporcie RCA, również ustala się sumując te przychody, ale wynik trzeba pomniejszyć o składki na ubezpieczenia społeczne pobrane ze środków zatrudnionego. Jednak już samą składkę zdrowotną oblicza się odrębnie od przychodów z etatu i zlecenia, a dopiero wyniki sumuje, aby wykazać jedną kwotę w raporcie.

Wynika to z faktu, że umowa o pracę i zlecenie to odrębne źródła przychodów do celów podatkowych (art. 10 ust. 1 pkt 2 ustawy o pdof). Zaliczkę na podatek dochodowy od zarobków z etatu trzeba obliczyć na podstawie art. 32 ustawy o pdof, a od przychodów ze zlecenia – na zasadach określonych w art. 41 ust. 1 i 1a tej ustawy. W konsekwencji:

- składki społeczne pobrane z pensji z etatu pomniejszają dochód do opodatkowania z umowy o pracę, natomiast składki pobrane od zlecenia zmniejszają przychód z tego kontraktu,

- składka zdrowotna obliczona od przychodu z etatu jest finansowana z zaliczki ustalonej od dochodu ze stosunku pracy, a ze zlecenia – wyłącznie z zaliczki od dochodu z tej umowy.

Przykład

Pracodawca z osobą zatrudnioną na 1/3 etatu za wynagrodzeniem 870 zł zawarł w lutym 2016 r. umowę-zlecenie na kwotę 500 zł. Podwładny upoważnił zakład do odliczania ulgi podatkowej. Pracownikowi przysługują podwyższone koszty uzyskania przychodu >patrz tabelka.

Macierzyństwo zmienia

Artykuł 8 ust. 2a ustawy systemowej nie ma zastosowania do osób przebywających na urlopie macierzyńskim, wychowawczym lub bezpłatnym. Jeżeli zatem pracodawca zatrudni na podstawie umowy-zlecenia własnego pracownika, który przebywa na jednym z tych urlopów, to z tytułu wykonywania pracy na podstawie umowy-zlecenia podlega on ubezpieczeniom na zasadach przewidzianych dla zleceniobiorców.

Przykład

Spółka z o.o. zawarła od 1 stycznia 2016 r. umowę-zlecenie z własnym pracownikiem, który przebywa na urlopie wychowawczym. Osoba przebywająca na takim urlopie i wykonująca jednocześnie umowę- -zlecenie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym z tytułu umowy-zlecenia. Przebywanie na urlopie wychowawczym nie stanowi wówczas tytułu do ubezpieczeń. Ponadto mimo że osoba przebywająca na urlopie wychowawczym nadal jest pracownikiem spółki, to z tytułu zlecenia podlega ubezpieczeniom na zasadach przewidzianych dla zleceniobiorców. Należy za nią obowiązkowo odprowadzać składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz wypadkowe i zdrowotne. Składka na ubezpieczenie chorobowe jest natomiast opłacana na wniosek zleceniobiorcy.

Zawarliśmy z naszym pracownikiem umowę-zlecenie do 30 września 2016 r. Czynności, które ma wykonywać na jej podstawie, nie wchodzą w zakres obowiązków pracowniczych. Czy od umowy-zlecenia powinniśmy opłacać składki tylko na ubezpieczenie zdrowotne? – pyta czytelnik.

Nie. Przychód ze umowy-zlecenia, którą pracodawca zawarł z własnym pracownikiem, należy doliczyć do jego zarobków z umowy o pracę. Tak ustalona kwota stanowi podstawę składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne tej osoby.

Pozostało 89% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Kup teraz
Prawo karne
Przeszukanie u posła Mejzy. Policja znalazła nieujawniony gabinet
Prawo dla Ciebie
Nowe prawo dla dronów: znikają loty "rekreacyjne i sportowe"
Edukacja i wychowanie
Afera w Collegium Humanum. Wykładowca: w Polsce nie ma drugiej takiej „drukarni”
Edukacja i wychowanie
Rozporządzenie o likwidacji zadań domowych niezgodne z Konstytucją?
Praca, Emerytury i renty
Są nowe tablice GUS o długości trwania życia. Emerytury będą niższe