Jak ustalić okres ochrony przed zwolnieniem po reformie emerytalnej

Pracownik, któremu brakuje nie więcej niż 4 lata do osiągnięcia wieku emerytalnego, objęty jest szczególną ochroną przed zwolnieniem. Pracodawca, co do zasady, nie może mu w tym czasie wypowiedzieć umowy o pracę.

Praktyczne stosowanie tego przepisu będzie szczególnie trudne po skróceniu wieku emerytalnego. Niezwykle ważna jest wówczas wnikliwa analiza przepisów przejściowych. To z nich wynika, do jakiego momentu mamy stosować dotychczasowe zasady, a od kiedy wiek emerytalny – a co za tym idzie, również ochronę – trzeba liczyć według nowych przepisów. Kluczową datą jest tu 1 października 2017 r., czyli dzień wejścia w życie nowych przepisów wprowadzanych ustawą z 16 listopada 2016 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw (DzU poz. 38). Ta data będzie naszym punktem odniesienia.

Sposób obliczania okresu ochrony danego zatrudnionego będzie zależał właśnie od tego, jak jego uprawnienia emerytalne są umiejscowione na osi czasu względem tej daty. Zasadniczo można wyróżnić trzy główne typy sytuacji, w których znajdą się pracownicy, tj. czy będą:

- objęci ochroną na 1 października 2017 r.,
- nie będą objęci ochroną w tym dniu, ale wiek emerytalny – zgodnie z nowymi przepisami – osiągną do października 2021 r.,
- ukończą wiek emerytalny po 1 października 2021 r.

W przypadku pierwszej grupy osób ochrona przed wypowiedzeniem ich umów będzie trwała do osiągnięcia wieku emerytalnego ustalonego według obecnie obowiązujących przepisów (przed obniżeniem). Pracownicy z drugiej grupy objęci będą ochroną od 1 października 2017 r. do 1 października 2021 r. Natomiast trzecia grupa osób co do zasady będą one objęte ochroną przed zwolnieniem na 4 lata przed ukończeniem: 60. roku życia – w przypadku kobiet, 65. roku życia w stosunku – w przypadku mężczyzn.

Przykłady

Pytanie czytelnika:
Urodziłam się 24 sierpnia 1958 r. Pracuję na umowę na czas nieokreślony. Jak długo będzie trwała ochrona przed wypowiedzeniem mi stosunku pracy? Mam 37 lat pracy.
Odpowiedź:
Na mocy obecnie jeszcze obowiązujących przepisów, czytelniczka osiągnęłaby wiek emerytalny w lipcu 2020 r. Co za tym idzie, okres ochronny rozpoczął się w lipcu 2016 r. Na mocy nowych przepisów emerytalnych, czytelniczka uzyska prawo do emerytury w sierpniu 2018 r. Zgodnie z przepisami przejściowymi, okres ochrony zostanie jednak przedłużony do momentu, w którym czytelniczka nabyłaby prawo do emerytury, gdyby ciągle obowiązywały stare zasady, tj. do lipca 2020 r. Oznacza to, że jej stosunek pracy będzie podlegał ochronie przez niemal 2 lata po tym, jak już będzie mogła przejść na emeryturę.
Pytanie czytelnika:
Urodziłem się 18 marca 1954 r. Pracuję na umowie stałej, wiek składkowy pracy to około 43 lata. W świetle nowej ustawy nie mogę zrozumieć, od kiedy będę miał ochronę, a może już mam?
Odpowiedź:
Czytelnik nabyłby prawo do emerytury na dotychczasowych zasadach w marcu 2021 r. Jego ochrona przedemerytalna rozpocznie się w marcu 2017 r., tj. jeszcze przed wejściem w życie nowelizacji. Na mocy przepisów przejściowych będzie ona trwać do marca 2021 r., mimo osiągnięcia wieku emerytalnego na nowych zasadach już w marcu 2019 r.
Pytanie czytelnika:
Pracuję w zakładzie na umowie stałej. Urodziłem się w maju 1955 r. W świetle dotychczasowych przepisów emerytalnych powinienem przejść na emeryturę w maju 2022 r. Chcę pracować jak najdłużej. Jaki jest maksymalny czas, do którego będę mógł pracować w świetle nowej ustawy i pracodawca nie będzie mógł mnie zwolnić?
Odpowiedź:
Zgodnie z dotychczasowymi przepisami, ochrona przedemerytalna objęłaby czytelnika od maja 2018 r., ponieważ wtedy brakowałoby mu 4 lat do osiągnięcia wieku emerytalnego. Jednak z uwagi na reformę, czytelnik osiągnie wiek uprawniający do emerytury odpowiednio wcześniej, tj. w maju 2020 r. Zgodnie ze wspomnianym przepisem przejściowym, szef nie będzie mógł wypowiedzieć pracownikowi umowy w okresie od 1 października 2017 r. do 1 października 2021 r.
Pytanie czytelnika:
Urodziłem się 16 października 1955 r. Czy jestem obecnie w okresie ochronnym? Czy będę nim objęty dopiero od października 2017 r.?
Odpowiedź:
Na podstawie obecnych przepisów, mężczyzna urodzony tego dnia osiągnąłby wiek emerytalny w październiku 2022 r. Oznacza to, że ochrona przedemerytalna objęłaby go w październiku 2018 r. Po zmianach, wiek emerytalny czytelnik osiągnie w październiku 2020 r. W konsekwencji, art. 39 k.p. zacznie go chronić od 1 października 2017 r. Ochrona będzie trwała przez 4 lata, a więc do października 2021 r. Nie zmieni tego fakt, że czytelnik osiągnie wiek emerytalny już w 2020 r.
Pytanie czytelnika:
Urodziłam się w marcu 1969 r. Pracuję obecnie w niedużej prywatnej firmie. Czy nowe regulacje w zakresie obniżenia wieku emerytalnego mają do mnie zastosowanie? Kiedy obejmie mnie ochrona przed zwolnieniem?
Odpowiedź:
Zgodnie z dotychczasowymi przepisami, czytelniczka przeszłaby na emeryturę w wieku 65 lat i 5 miesięcy, tj. dopiero w sierpniu 2034 r. Nowy wiek emerytalny będzie w jej przypadku wynosił 60 lat. Oznacza to, że na emeryturę będzie mogła się udać już w marcu 2029 r. Ochrona zaś zacznie ją obejmować odpowiednio 4 lata wcześniej, czyli w marcu 2025 r.

Pytanie
Jestem zatrudniona na umowę o pracę na czas nieokreślony u ostatniego pracodawcy od 7 lat. Ogólny staż pracy to 36 lat, w marcu 2017 r. kończę 57 lat. Czy w myśl najnowszych przepisów prawa emerytalnego, jeżeli przejdę na emeryturę w wieku 60 lat, jestem już obecnie objęta ochroną przed zwolnieniem, czy to dopiero nastąpi w październiku 2017 r.? Czytam, że 4 lata przed osiągnięciem wieku emerytalnego, to by oznaczało, że już jestem chroniona.
Odpowiedź
Z treści pytania wynika, że czytelniczka urodziła się w marcu 1960 r. Oznacza to, że zgodnie z jeszcze obowiązującymi przepisami osiągnęłaby wiek emerytalny w sierpniu 2022 r. Biorąc jednak pod uwagę reformę, nowy wiek emerytalny czytelniczka osiągnie w marcu 2020 r. Zgodnie z przepisami przejściowymi do reformy systemu emerytalnego, ochrona przed zwolnieniem będzie ją obejmowała od października 2017 r. do października 2021 r.
Pytanie
Urodziłam się 1 czerwca 1961 r. Od kiedy do kiedy będę miała ochronę przedemerytalną? Jestem zatrudniona na pełny etat na umowie na czas nieokreślony, mam 3 miesiące wypowiedzenia. Kiedy pracodawca najpóźniej może mnie zwolnić z pracy?
Odpowiedź
Zgodnie z obecnymi regulacjami, czytelniczka osiągnęłaby wiek emerytalny w kwietniu 2024 r. Nowe przepisy sprawią, że na emeryturę będzie mogła się udać już 1 czerwca 2021 r. Zgodnie z przepisami przejściowymi do reformy systemu emerytalnego, ochrona przed zwolnieniem będzie ją więc obejmowała od października 2017 r. do października 2021 r.
Pytanie
W sierpniu 2017 r. kończę 55 lat. Od kiedy będę objęta ochroną emerytalną po obniżeniu wieku emerytalnego do 60 lat dla kobiet?
Odpowiedź
Z pytania wynika, że czytelniczka urodziła się w sierpniu 1962 r. Gdyby nie reforma, wiek emerytalny osiągnęłaby dopiero w listopadzie 2025 r. Skrócenie wieku emerytalnego sprawi, że przejście na emeryturę będzie możliwe już w sierpniu 2022 r. Oznacza to, że zgodnie z przepisami przejściowymi do reformy, ochrona emerytalna obejmie czytelniczkę od sierpnia 2018 r.
Pytanie
W sierpniu 2016 r. zostałam zwolniona z przyczyn nie leżących po stronie pracownika. Po zarejestrowaniu w biurze pracy i upływie 180 dni wystąpiłam do ZUS o przyznanie świadczenia przedemerytalnego. ZUS wyliczył 34 lata 9 miesięcy i 2 dni. Nie zaliczył mi okresu, kiedy nie należał mi się zasiłek dla bezrobotnych. W chwili obecnej rynek pracy dla rocznika 1962 jest zerowy. Czy w takim przypadku należy mi się jakaś ochrona przedemerytalna, świadczenia ? Obecnie jestem jeszcze na zasiłku. Będę wdzięczna za pomoc w moim trudnym przypadku.

Odpowiedź
Zgodnie z dotychczasowymi przepisami emerytalnymi, wiek emerytalny dla kobiety urodzonej w 1962 r. wynosi od 63 lat i 1 miesiąca do 63 lat i 4 miesięcy (w zależności, w którym miesiącu 1962 r. czytelniczka się urodziła). Oznacza to, że wiek emerytalny według jeszcze obowiązujących zasad byłby osiągnięty w 2025 r. lub na początku roku 2026 i ochrona przedemerytalna jeszcze Pani nie obejmuje. Zgodnie z nowymi regulacjami, wiek emerytalny (60 lat) zostanie osiągnięty w 2022 r. Oznacza to, że ochrona przed zwolnieniem obejmie czytelniczkę dopiero w 2018 r. (oczywiście, jeżeli do tego czasu czytelniczka podejmie zatrudnienie).

Pytanie
Urodziłam się w grudniu 1960 r. Od kiedy jestem objęta ochroną przedemerytalną?

Odpowiedź
Wiek emerytalny kobiety urodzonej w grudniu 1960 r. w myśl dotychczasowych przepisów wynosi 62 lata i 8 miesięcy. Wiek emerytalny zostałby zatem osiągnięty dopiero w sierpniu 2023 r. Zgodnie z nowymi przepisami, wiek emerytalny właściwy dla czytelniczki będzie wynosił 60 lat. Oznacza to, że będzie mogła przejść na emeryturę w grudniu 2020 r. W takiej sytuacji, w myśl przepisów wprowadzających reformę emerytalną, czytelniczka będzie objęta ochroną przed zwolnieniem od 1 października 2017 r. do 1 października 2021. Oczywiście na emeryturę może przejść wcześniej, tj. wraz z osiągnięciem nowego wieku emerytalnego.

Pytanie
Urodziłem się w marcu 1953 r. Pracuję w jednym zakładzie na pełnym etacie na czas nieokreślony i dodatkowo w spółce z o.o. na umowę o pracę na czas nieokreślony na 2/5 etatu. Jak długo będzie trwać ochrona przed wypowiedzeniem mi stosunku pracy w zakładzie podstawowym i tej spółce? Okres zatrudnienia w spółce – ponad 19 lat.

Odpowiedź
Wiek emerytalny dla mężczyzny urodzonego w marcu 1953 r. w myśl dotychczasowych przepisów to 66 lat i 9 miesięcy. Oznacza to, że – zgodnie z jeszcze obowiązującymi przepisami – wiek emerytalny zostałby osiągnięty w grudniu 2019 r. To z kolei oznacza, że pracownik jest już objęty ochroną przedemerytalną – trwa ona od grudnia 2015 r. do grudnia 2019 r. Zgodnie z przepisami wprowadzającymi zmianę wieku emerytalnego, okres trwania tej ochrony się nie zmieni. Tak więc czytelnik będzie objęty ochroną przed zwolnieniem do grudnia 2019 r. Na obowiązywanie tej ochrony nie będzie miał wpływu fakt, że – zgodnie z nowymi przepisami – czytelnik będzie mógł przejść na emeryturę w wieku 65 lat, czyli już w marcu 2018 r. Zatrudnienie w dwóch (lub więcej) zakładach pracy nie ma wpływu na ochronę przed zwolnieniem. Przysługuje ona niezależnie w każdym miejscu pracy.

Pytanie
Urodziłam się 14 marca 1957 r. Gdybym chciała pracować dłużej niż do 1 października 2017 r., to jaki mam okres ochronny przed zwolnieniem z pracy?

Odpowiedź
Na mocy obecnie jeszcze obowiązujących przepisów, czytelniczka osiągnęłaby wiek emerytalny w sierpniu 2018 r. (wiek emerytalny mający do niej zastosowanie to 61 lat i 5 miesięcy). Co za tym idzie, okres ochrony przed zwolnieniem rozpoczął się w sierpniu 2014 r. i trwa nadal. Będzie on trwał właśnie do sierpnia 2018 r. Na przysługującą ochronę nie będzie miał wpływu fakt, że czytelniczka osiągnie nowy wiek emerytalny wraz z wejściem reformy emerytalnej w życie, tj. już 1 października 2017 r. Oznacza to, że stosunek pracy będzie podlegał ochronie przez niemal rok po tym, jak już będzie mogła przejść na emeryturę.

Pytanie
Urodziłem się 19 stycznia 1955r. Mam umowę na czas nieokreślany z miesięcznym okresem wypowiedzenia. Pracodawca chce mnie teraz zwolnić. Czy jestem już pod ochroną, mimo że ustawa obniżająca wiek wchodzi w życie w październiku?

Odpowiedź
Wiek emerytalny dla mężczyzny urodzonego w 1955 r. zgodnie z obowiązującymi jeszcze przepisami wynosi 67 lat. Gdyby nie ostatnia reforma emerytalna, ochrona przedemerytalna w przypadku czytelnika rozpoczęłaby się 19 stycznia 2018 r. Zgodnie jednak z przepisami przejściowymi do reformy emerytalnej, ochrona przed zwolnieniem rozpocznie się wraz z wejściem nowych przepisów w życie, tj. 1 października 2017 r. i będzie trwała równo 4 lata, tj. do 1 października 2021 r. Nie będzie miał na nią wpływu fakt, że już w 2020 r. osiągnie Pan wiek emerytalny. Biorąc pod uwagę powyższe, do dnia objęcia Pana ochroną przedemerytalną, pracodawca może wypowiedzieć Panu umowę.

Pytanie
W październiku 1974 r. rozpocząłem studia wyższe – ukończyłem je (obrona dyplomu magisterskiego) 22 czerwca 1979 r. 2 lipca 1979 r. rozpocząłem pracę zawodową. 2 kwietnia 2017 r. kończę 63 lata. Od którego dnia 2017 r. – w świetle obowiązujących przepisów na dzień dzisiejszy (tzn. wysłania tego pytania) – rozpocznie się dla mnie 4-letni okres ochronny. Jestem świadomy, że od października 2017 r. – gdy wejdzie w życie tzw. "obniżony wiek emerytalny (de facto powrót do tego co było przed reformą wprowadzoną przez PO)- pozostanie mnie do osiągniecia wieku emerytalnego ok. 1,5 roku.

Odpowiedź
Jak z tego wynika, czytelnik urodził się 2 kwietnia 1954 r. Wiek emerytalny – według dotychczasowych przepisów wynosi 67 lat. Zgodnie z przepisami przejściowymi do reformy emerytalnej, ochrona przedemerytalna rozpocznie się na 4 lata przed osiągnięciem tego wieku, tj. 2 kwietnia 2017 r. i będzie trwała nieprzerwanie aż do 67 urodzin czytelnika. Nowelizacja (zmiana wieku emerytalnego na 65 lat dla mężczyzn) nie wpłynie w żaden sposób na bieg tego terminu. Czytelnik będzie chroniony aż do 2 kwietnia 2021 r., przy czym będzie mógł z własnej woli przejść na emeryturę wcześniej, tj. w wieku 65 lat.

Pytanie:
Urodziłem się 17 listopada 1954 r. Zamierzam przejść na emeryturę w wieku 65 lat ( na mocy nowej ustawy obniżającej wiek emerytalny), po 40,5 lat pracy. Od kiedy liczy się mój okres ochronny?
Odpowiedź:
Wiek emerytalny dla mężczyzny urodzonego w listopadzie 1954 r. w myśl dotychczasowych przepisów wynosi 67 lat. Oznacza to, że pracownik mógłby przejść na emeryturę 17 listopada 2021 r. W takim przypadku ochrona przedemerytalna rozpoczęłaby się dokładnie 4 lata wcześniej, czyli już po wejściu reformy emerytalnej w życie, tj. po 1 października 2017 r. Zgodnie z przepisami przejściowymi do nowych regulacji emerytalnych, ochrona przed zwolnieniem będzie więc trwała od dnia wejścia w życie nowych przepisów, tj. od 1 października 2017 r. przez 4 lata, tj. do 1 października 2021 r. Bez znaczenia będzie w tym kontekście, że w trakcie trwania ochrony pracownik osiągnie „nowy” wiek emerytalny, co nastąpi w listopadzie 2019 r.
Pytanie:
Urodziłem się 20 stycznia 1952 r. Mam umowę na czas określony do końca września 2018 r. Proszę o wyjaśnienie, kiedy rozpoczyna się dla mnie okres ochrony przedemerytalnej i jak długo będzie trwał. W przepisach prawa pracy nie potrafię odczytać. Czy pracodawca może mnie zwolnić wcześniej, czy jestem o okresie ochronnym i nie ma takiego prawa?
Odpowiedź:
Wiek emerytalny dla mężczyzny urodzonego w styczniu 1952 r. wynosi (zgodnie z jeszcze obowiązującymi przepisami) 66 lat i 5 miesięcy. Oznacza to, że czytelnik osiągnąłby wiek emerytalny 10 czerwca 2018 r. To z kolei oznacza, że w dniu wejścia w życie reformy emerytalnej (1 października 2017 r.) będzie objęty ochroną przed zwolnieniem. Zgodnie z przepisami przejmowymi do nowych przepisów emerytalnych, ochrona przedemerytalna trwa od 10 czerwca 2014 r. i zakończy się dokładnie 4 lata później, czyli 10 czerwca 2018 r. Bez znaczenia będzie fakt, że czytelnik będzie mógł przejść na emeryturę już 1 października 2017 r.
Pytanie:
Jestem pracownikiem zatrudnionym na umowę o pracę od 35 lat. W maju skończyłam 55 lat życia i 35 lat w warunkach szczególnych. Mój pracodawca nie chce mnie dalej zatrudniać na umowę o pracę. Czy wejście w życie nowej ustawy zmienia również okres ochronny?
Odpowiedź:
Z pytania wynika, że czytelniczka urodziła się w maju 1962 r. Wiek emerytalny (zgodne z dotychczasowymi przepisami) wynosi więc 63 lata i 2 miesiące. Z opisanych przez czytelniczkę okoliczności wynika jednak, że nabyła ona już prawo do tzw. emerytury pomostowej. Nastąpiło to w chwili ukończenia przez nią 55 lat, czyli w maju 2017 r. (zakładając, że pozostałe warunki nabycia prawa do tej szczególnej emerytury zostały również spełnione). Zgodnie z orzecznictwem, ochrona przed zwolnieniem przysługiwała czytelniczce przez 4 lata poprzedzające nabycie prawa do emerytury pomostowej, czyli od maja 2013 r. do maja 2017 r. Obecnie jej stosunek pracy nie podlega szczególnej ochronie i pracodawca może wypowiedzieć umowę – oczywiście, jeżeli ma ku temu uzasadnione przyczyny.
Pytanie:
Urodziłem się 8 listopada 1954 r. Czy mój wiek ochronny będzie trwał od 1 października 2017 r. do października 2021 r.?
Odpowiedź:
Wiek emerytalny właściwy dla mężczyzny urodzonego w listopadzie 1954 r. – zgodnie z dotychczasowymi przepisami – wynosi 67 lat. Oznacza to, że czytelnik osiągnąłby go 8 listopada 2021 r. To z kolei oznacza, że na dzień wejścia nowych przepisów w życie (1 października 2017 r.) czytelnik nie będzie objęty ochroną przed zwolnieniem, zaś nowy wiek emerytalny (65 lat) zostanie osiągnięty przed październikiem 2021 r. Zgodnie z przepisami przejściowymi do reformy emerytalnej, ochrona przed zwolnieniem będzie więc obowiązywała w okresie od 1 października 2017 r. do 1 października 2021 r.

Pytanie:

Urodziłam się 2 marca 1961 r. Czy już jestem w ochronnym wieku przedemerytalnym? Jestem zatrudniona na umowę okresową do 31 sierpnia 2017 r. 1.Czy po wygaśnięciu umowy o pracę mogę ubiegać się o świadczenie ZUS przedemerytalne? 2. Kiedy mogę ubiegać się o takie świadczenie i co powinnam zrobić, żeby je osiągnąć?

Odpowiedź:

Zgodnie z aktualnie jeszcze obowiązującymi zasadami, wiek emerytalny kobiety urodzonej 2 marca 1961 r. wynosi 62 lata i 9 miesięcy. Wiek ten czytelniczka osiągnie 2 grudnia 2023 r. Jej okres ochronny rozpocząłby się 2 grudnia 2019 r., nie jest więc jeszcze objęta ochroną przedemerytalną. Według nowych zasad (obowiązujących od 1 października br.), czytelniczka powszechny wiek emerytalny 60 lat osiągnie 2 marca 2021 r., a więc w ciągu 4 lat od wejścia w życie zmian. Na podstawie art. 29 ustawy zmieniającej, jej okres ochronny rozpocznie się więc w dniu wejścia w życie zmian, tj. 1 października br. i będzie trwać 4 lata, bez względu na to, że w międzyczasie czytelniczka osiągnie wiek emerytalny według nowych zasad (60 lat). Należy jednak dodać, że ochrona przedemerytalna z art. 39 k.p. nie oznacza, że pracodawca będzie miał obowiązek przedłużyć umowę na czas określony, nawet jeśli rozwiąże się ona w czasie okresu ochronnego. Umowa rozwiąże się wraz z upływem okresu, na jaki została zawarta. Zasiłek przedemerytalny jest świadczeniem, które przysługuje zasadniczo z powodu utraty zatrudnienia z przyczyn niedotyczących pracownika (np. likwidacja pracodawcy, zwolnienia grupowe), po spełnieniu określonych wymagań. Może również przysługiwać osobom, które pobierały rentę z tytułu niezdolności do pracy, określone świadczenia rodzinne lub które prowadziły działalność gospodarczą. Sam fakt rozwiązania umowy terminowej i osiągnięcie odpowiedniego wieku nie uprawnia do takiego świadczenia.

Pytanie:

Urodziłem się 30 lipca 1954 r. Jestem rencistą (do 31 sierpnia 2019 r.), ale nadal pracuję, gdyż renta o częściowej niezdolności do pracy mi na to pozwala. 31 lipca 2017 r. dostałem trzecią już umowę o pracę na czas określony – z terminem do 15.11.2018 r. W tym czasie nie nabędę jeszcze uprawnień emerytalnych. Nastąpi to dopiero za 8, 5 miesiąca. Czy w tym czasie nie podlegam okresowi ochronnemu? Czy zakład pracy nie był w obowiązku dać mi trzeciej umowy do dnia osiągnięcia 65 lat życia?

Odpowiedź:

Zgodnie z dotychczasowymi zasadami, wiek emerytalny mężczyzny urodzonego w lipcu 1954 r. wynosi 67 lat. Wiek ten czytelnik osiągnie w lipcu 2021 r., zatem jego okres ochronny rozpoczął się 4 lata przed tą datą, tj. w lipcu 2017 r. Zgodnie z przepisami przejściowymi ustawy, która obowiązywać będzie od 1 października br., okres ochronny czytelnika trwać będzie do momentu, w którym osiągnąłby on wiek emerytalny według starych zasad, czyli do lipca 2021 r. Czytelnik objęty będzie okresem ochronnym od lipca 2017 r. do lipca 2021 r. bez względu na to, że w lipcu 2019 r. osiągnie powszechny wiek emerytalny według nowych zasad. Warto również dodać, że pobieranie renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy nie wpłynie na ochronę przedemerytalną czytelnika. Nawet w sytuacji zamiany renty na emeryturę w momencie osiągnięcia powszechnego wieku emerytalnego, czytelnik będzie objęty ochroną przed zwolnieniem według powyższych zasad. Należy również zauważyć, że ochrona przedemerytalna nie oznacza, że pracodawca ma obowiązek przedłużania umowy na czas określony z tego powodu, że jej rozwiązanie następuje w okresie ochronnym pracownika. Warto jednak podkreślić, że zgodnie z art. 25 (1) kodeksu pracy łączny okres zatrudnienia na podstawie umów o pracę na czas określony zawieranych między tymi samymi stronami stosunku pracy nie może przekraczać 33 miesięcy. Ponadto, łączna liczba takich umów nie może przekraczać trzech. Oznacza to, że w przypadku zawarcia trzeciej umowy na czas określony między tymi samymi stronami, umowa ta przekształca się automatycznie w umowę na czas nieokreślony, jeśli nie zachodzą prawnie przewidziane wyjątki (dot. zawarcia umowy w celu zastępstwa, w celu wykonywania pracy sezonowej, na czas kadencji lub gdy pracodawca wskaże obiektywne przyczyny leżące po jego stronie). Jeżeli żaden z tych wyjątków nie miał zastosowania do czytelnika, istnieje duża szansa, że trzecia umowa na czas określony przekształciła się w umowę na czas nieokreślony. W takiej sytuacji, pracodawca nie mógłby wypowiedzieć umowy czytelnikowi aż do zakończenia okresu ochrony przedemerytalnej.

Pytanie:

Urodziłam się 24 listopada 1961 r. Od kiedy jestem objęta ochroną przedemerytalną? W jakim dniu najpóźniej pracodawca może mi wręczyć zwolnienie, gdyby chciał się ze mną jednak rozstać przed moim okresem ochronnym? Pracuję na czas nieokreślony, bez żadnych przerw u jednego pracodawcy od 1986 r.

Odpowiedź:

Zgodnie z ustawą, która wejdzie w życie 1 października 2017 r., powszechny wiek emerytalny kobiet będzie wynosił 60 lat. Czytelniczka wiek ten osiągnie 24 listopada 2021 r., a jej okres ochronny rozpocznie się cztery lata przed osiągnięciem tego wieku, tj. 24 listopada 2017 r. Ochrona z art. 39 k.p. dotyczy samego wypowiedzenia, a nie rozwiązania umowy o pracę. Oznacza to, że jeżeli wypowiedzenie było złożone przed rozpoczęciem okresu ochronnego, to mimo iż skutek nastąpi już w tym 4-letnim okresie, wypowiedzenie będzie zgodne z prawem. Ostatnim dniem na złożenie wypowiedzenia przez pracodawcę będzie więc 23 listopada 2017 r.

Pytanie:

Urodziłam się 23.06.1963 r. Mam umowę o pracę na czas nieokreślony. Mój ogólny staż pracy to 38 lat. Kiedy wchodzę w okres chroniony?

Odpowiedź:

Zgodnie z dotychczasowymi przepisami, wiek emerytalny kobiety urodzonej w czerwcu 1963 r. wynosi 63 lata i 6 miesięcy. Zostałby on więc osiągnięty dopiero w grudniu 2026 r. Zgodnie natomiast z ustawą, która wejdzie w życie 1 października 2017 r., powszechny wiek emerytalny kobiet wynosić będzie 60 lat. Wiek ten czytelniczka osiągnie 23 czerwca 2023 r. Jej okres ochronny rozpocznie się zatem cztery lata przed osiągnięciem wieku emerytalnego, tj. 23 czerwca 2019 r.

Pytanie:

Urodziłam się 1 stycznia 1955 r. Pracuję na podstawie umowy na czas nieokreślony. Czy z chwilą wejścia nowego wieku emerytalnego, czyli od 1 października br., będę objęta ochroną emerytalną, a jeśli tak, to jak długo?

Odpowiedź:

Według dotychczasowych zasad, wiek emerytalny kobiety urodzonej 1 stycznia 1955 r. to 60 lat i 9 miesięcy. Czytelniczka wiek ten osiągnęła 1 października 2015 r. Ochrona przed zwolnieniem w wieku przedemerytalnym wynikająca z art. 39 k.p. może przysługiwać jedynie raz w życiu, w okresie czterech lat poprzedzających osiągnięcie wieku emerytalnego. Okres ochronny czytelniczki rozpoczął się zatem 1 października 2011 r., a zakończył 1 października 2015 r. wraz z osiągnięciem przez nią wieku emerytalnego. Ustawa o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, która wchodzi w życie 1 października 2017 r., nic nie zmienia w sytuacji osób, które przed dniem wejścia jej w życie już osiągnęły wiek emerytalny według dotychczasowych zasad. W związku z powyższym, czytelniczce nie będzie przysługiwała ochrona z art. 39 k.p. po wejściu w życie reformy emerytalnej.

Pytanie:

24 listopada 2016 r. skończyłam 60 lat. Mam ponad 35 lat stażu pracy a umowę z zakładem pracy mam na czas nieokreślony. Czy pracodawca może rozwiązać ze mną umowę o pracę? Jeśli tak to na jakiej podstawie? Jak w moim przypadku, zgodnie z nową ustawą emerytalną wygląda ochrona przed wypowiedzeniem mi stosunku pracy? Jaki jest maksymalny czas, do którego będę mogła pracować i pracodawca nie będzie mógł mnie zwolnić?

Odpowiedź:

Według dotychczasowych zasad, wiek emerytalny kobiety urodzonej 24 listopada 1956 r. to 61 lat i 4 miesiące. Czytelniczka wiek ten osiągnie 24 marca 2018 r., a więc jej okres ochronny rozpoczął się już 24 marca 2014 r. Ponieważ w dniu wejścia w życia zmian (1.10.2017 r.) czytelniczka będzie objęta ochroną, zastosowanie znajdzie art. 28 ustawy zmieniającej. Ochrona przedemerytalna trwać będzie od 24 marca 2014 r. do 24 marca 2018 r., bez względu na to, że czytelniczka osiągnie nowy wiek emerytalny (60 lat) przed upływem tego okresu.

Co do zasady, pracodawca nie może przez cały czas trwania ochrony wypowiedzieć umowy o pracę ani wypowiedzieć warunków płacy i pracy. W praktyce oznacza to, że pracodawca w trakcie trwania ochrony przed zwolnieniem nie będzie mógł (poza pewnymi szczególnymi wyjątkami) jednostronnie rozwiązać umowy lub zmienić warunków zatrudnienia.

Pytanie:

Urodziłam się 09.01.1957 r. Pracuję na czas nieokreślony i w tym roku, tj. od 01.08.2017 r., zmniejszają etat z 2 na jeden. Kierownik stwierdził, że ja mogę odejść, a on zostawia sobie pracownika młodszego. W pracy nigdy nie byłam karana, zawsze wykonywałam sumiennie swoje obowiązki, a problem tkwi w tym, że nie pasuję do towarzystwa. Zostało mi zaproponowane, że do 01.10.2017 r. na 6 godz. i nie w każdy dzień będę wykonywała tą pracę co teraz, a 2 godz. oddeleguje mnie w inne miejsce. Czy kierownik może tak postąpić i czy ochronę mam tylko do 01.10.2017 r.?

Odpowiedź:

Według dotychczasowych zasad, wiek emerytalny kobiety urodzonej 9 stycznia 1957 r. to 61 lat i 5 miesięcy. Czytelniczka osiągnie go 9 czerwca 2018 r., a zatem jej okres ochronny rozpoczął się 9 czerwca 2014 r. Z racji tego, że w dniu wejścia w życie zmian (1.10.2017 r.) czytelniczka będzie już podlegać ochronie, zastosowanie znajdzie art. 28 ustawy zmieniającej. Okres ochronny trwać będzie od 9 czerwca 2014 r. do 9 czerwca 2018 r., bez względu na osiągnięcie w międzyczasie nowego wieku emerytalnego (60 lat).

Co do zasady, pracodawca nie może przez cały czas trwania ochrony wypowiedzieć umowy o pracę ani wypowiedzieć warunków płacy i pracy. Nie może więc jednostronnie obniżyć wymiaru godzin pracownika ani przesunąć go na inne stanowisko. Wyjątkiem od tego ostatniego jest sytuacja, gdy pracodawca powierza pracownikowi na okres nieprzekraczający 3 miesięcy inną pracę niż określona w umowie, ale musi być to uzasadnione potrzebami pracodawcy, odpowiadać kwalifikacjom pracownika i nie może powodować obniżenia wynagrodzenia (art. 42 ust. 4 k.p.).

W praktyce oznacza to, że pracodawca w trakcie trwania ochrony przed zwolnieniem nie będzie mógł (poza pewnymi szczególnymi wyjątkami) jednostronnie rozwiązać umowy lub zmienić warunków zatrudnienia.

Pytanie:

Urodziłam się 16 lipca 1957 r. Gdybym chciała pracować dłużej niż do 1 października 2017 r., to jaki mam okres ochronny przed zwolnieniem z pracy?

Odpowiedź:

Według dotychczasowych zasad, wiek emerytalny kobiety urodzonej 16 lipca 1957 r. to 61 lat i 7 miesięcy. Czytelniczka wiek ten osiągnie 16 lutego 2019 r., a więc okres ochrony przed zwolnieniem rozpoczął się 16 lutego 2015 r. Ponieważ w dniu wejścia w życie zmian (1.10.2017 r.) czytelniczka będzie już objęta ochroną, zastosowanie znajdzie art. 28 ustawy zmieniającej. Okres ochrony trwać więc będzie od 16 lutego 2015 r. do 16 lutego 2019 r., bez względu na to, że czytelniczka osiągnęła w międzyczasie wiek emerytalny według nowych zasad (60 lat).

Pytanie:

Po zapoznaniu się z artykułem http://www.rp.pl/ZUS/301239954-Jak-ustalic-okres-ochrony-przed-zwolnieniem-po-reformie-emerytalnej.html#ap-2 postanowiłam do Państwa napisać prośbę o wyliczenie okresu ochronnego przed emeryturą. Jak klaruje się moja sytuacja przez wzgląd na aktualną sytuację z przepisami, które jak wiemy mają zostać zaktualizowane 1.10.2017 r.? Urodziłam się 20 czerwca 1961 r. Pracuję na umowę o pracę na czas nieokreślony. Mam przepracowane 36 lat.

Odpowiedź:

Według dotychczasowych zasad, wiek emerytalny kobiety urodzonej 20 czerwca 1961 r. wynosi 62 lata i 10 miesięcy i zostałby on osiągnięty 20 kwietnia 2024 r. Okres ochronny rozpocząłby się zatem 20 kwietnia 2020 r. Oznacza to, że w dniu wejścia w życie reformy czytelniczka nie będzie jeszcze podlegać ochronie. Ponadto, zgodnie z nowymi zasadami, wiek emerytalny (60 lat) osiągnie w ciągu 4 lat od wejścia w życie reformy. Zastosowanie znajdzie zatem art. 29 ust. 1 ustawy zmieniającej, zgodnie z którym okres ochronny rozpocznie się 1 października 2017 r. i trwać będzie do 1 października 2021 r., bez względu na to, że w międzyczasie czytelniczka osiągnie wiek emerytalny według nowych zasad.

Pytanie:

Urodziłem się 20 grudnia1952 r., więc zgodnie z obowiązującą tabelą wiekową przejścia na emeryturę, mój termin 66 lat i 8 m-cy mija w VIII/2018 r., a więc okres ochronny wynoszący 4 lata rozpoczął się w VIII/2014 i mija w VIII/2018 r. – czy tak? Posiadam również ochronę przed zwolnieniem z racji członkostwa w Komisji Zakładowej NSZZ "Solidarność" potwierdzone wykazem osób podaną do Dyrekcji Szpitala – kadencja kończy się w V/2018 r. (staż pracy mój na dzień 1.01.2018 r. – 45 lat). W ubiegłym roku związki zawodowe podpisały zgodę Dyrekcji Szpitala na zwolnienia osób osiągających pełny wiek emerytalny, aby uchronić innych pracowników przed zwolnieniami – czy to jest zgodne z prawem obowiązującym od 1 października 2017 r.?

Odpowiedź:

Zgodnie z dotychczasowymi przepisami, wiek emerytalny właściwy dla mężczyzny urodzonego 20 grudnia 1952 r. to 66 lat i 8 m-cy. Zostałby on osiągnięty 20 sierpnia 2019 r., a zatem okres ochronny rozpoczął się 20 sierpnia 2015 r. i trwać będzie do 20 sierpnia 2019 r. W tym okresie pracownikowi nie będzie można wręczyć wypowiedzenia. Bez znaczenia będzie fakt, że czytelnik osiągnie nowy wiek emerytalny (65 lat) już w grudniu 2017 r.

Z kolei ochrona przed zwolnieniem działaczy związkowych, zgodnie z art. 32 ustawy o związkach zawodowych, przysługuje przez okres określony uchwałą zarządu, a po jego upływie – dodatkowo przez czas odpowiadający połowie okresu określonego uchwałą, nie dłużej jednak niż rok. Okres ochronny z tego tytułu zakończy się więc najpóźniej w maju 2019 r. (w zależności od długości jego kadencji).

Na podstawie przedstawionych okoliczności trudno ocenić charakter prawny porozumienia między Dyrekcją Szpitala a związkami zawodowymi. Należy podkreślić, że zgodnie z najnowszym orzecznictwem Sądu Najwyższego osiągnięcie wieku emerytalnego nie może stanowić samoistnej przyczyny wypowiedzenia umowy o pracę. Nabycie uprawnień emerytalnych może jednak być kryterium doboru pracowników do zwolnienia w przypadku zwolnień z tzw. przyczyn niedotyczących pracowników. Zakładam, że tego dotyczy wspomniane porozumienie.

Pytanie:

1 października 2017 r. będę miała ukończone 58 lat (data urodzenia 01.06.1959 r.), zatem po wydłużeniu wieku emerytalnego mój okres ochronny się jeszcze nie rozpoczął. Gdyby nie przepis przejściowy byłabym chroniona tylko dwa lata, to jest do czasu, kiedy nabędę uprawnienia emerytalne. Czy wobec tego art. 29 ust. 1 gwarantuje mi ochronę przed zwolnieniem do 1 października 2021 r., mimo że dwa lata przed tą datą osiągnę wiek emerytalny?

Odpowiedź:

Wiek emerytalny (według dotychczasowych zasad) właściwy dla kobiety urodzonej 1 czerwca 1959 r. to 62 lata i 2 miesiące. Zostałby on osiągnięty 1 sierpnia 2021 r. Okres ochrony rozpocznie się zatem 1 sierpnia 2017 r. Oznacza to, że na dzień wejścia nowych przepisów w życie (1 października 2017 r.) będzie Pani już objęta ochroną przedemerytalną, a więc art. 29 ust. 1 ustawy wprowadzającej reformę emerytalną nie będzie miał zastosowania. Zastosowanie znajdzie natomiast art. 28. Pani okres ochronny wygaśnie więc w dniu, w którym osiągnęłaby Pani wiek emerytalny według dotychczasowych zasad, a więc 1 sierpnia 2021 r. Okres ochronny będzie zatem obowiązywać od 1 sierpnia 2017 r. do 1 sierpnia 2021 r., bez względu na to, że w międzyczasie osiągnie Pani wiek emerytalny na podstawie nowych zasad.

Pytanie:

Urodziłam się 24 lipca 1959 r. Jestem zatrudniona na czas nieokreślony. Proszę o informację od kiedy obejmie mnie ochrona przedemerytalna?

Odpowiedź:

Według dotychczasowych zasad wiek emerytalny kobiety urodzonej 24 lipca 1959 r. to 62 lata i 3 miesiące. Zostałby on osiągnięty 24 października 2021 r., a zatem okres ochronny rozpocząłby się 24 października 2017 r. Oznacza to, że w dniu wejścia w życie nowych przepisów czytelniczka nie będzie jeszcze objęta ochroną. Zastosowanie znajdzie zatem art. 29 ust. 1 ustawy wprowadzającej reformę emerytalną, zgodnie z którym okres ochronny rozpocznie się w dniu wejścia w życie zmian, tj. 1 października 2017 r. i trwać będzie do 1 października 2021 r., bez względu na to, że w międzyczasie czytelniczka osiągnie wiek emerytalny według nowych zasad (60 lat).

Pytanie:

Urodziłem się 28.03.1955 r., jestem (byłem) zatrudniony na umowę o pracę w pełnym wymiarze czasu pracy od 2001 r. W dniu 10 maja 2017 r. otrzymałem wypowiedzenie z pracy z zachowaniem 3-miesięcznego okresu wypowiedzenia, czyli rozwiązanie umowy nastąpi z dniem 31.08.2017 r. Czy w oparciu o przepisy przejściowe znowelizowanej ustawy emerytalnej jestem w okresie ochronnym, czy mnie to nie dotyczy?

Odpowiedź:

Wiek emerytalny (według dotychczasowych zasad) właściwy dla mężczyzny urodzonego w marcu 1955 r. to 67 lat i zostałby on osiągnięty w marcu 2022 r. Oznacza to, że na dzień wejścia nowych przepisów w życie (1 października 2017 r.) pracownik nie będzie jeszcze objęty ochroną przedemerytalną. Z kolei nowy wiek emerytalny (65 lat) osiągnie w marcu 2020 r., czyli przed upływem 4 lat od wejścia reformy w życie. Biorąc pod uwagę przepisy przejściowe do reformy emerytalnej, pracownik będzie objęty ochroną w okresie 1 października 2017 r. – 1 października 2021 r. Wypowiedzenie zostało więc wręczone w okresie, kiedy ochrona przed zwolnieniem nie obowiązywała. Umowa o pracę rozwiąże się zatem wraz z upływem okresu wypowiedzenia.

Pytanie:

Urodziłem się 16 czerwca 1956 r. Obecnie mam umowę o pracę do 2 października 2017 r. Do tego jeszcze mam zawieszoną rentę – częściowo niezdolny do pracy, która trwać będzie do 20 października 2017 r. Czy od 01 października 2017 r. obejmie mnie ochrona przedemerytalna?

Odpowiedź:

Wiek emerytalny dla mężczyzny urodzonego w 1956 r. wynosi 67 i zostałby on osiągnięty w 2023 r. Oznacza to, że na dzień wejścia nowych przepisów w życie (1 października 2017 r.) pracownik nie będzie objęty ochroną. Z kolei nowy wiek emerytalny (65 lat) osiągnie w czerwcu 2021 r. Zgodnie z przepisami przejściowymi do reformy emerytalnej, pracownik będzie objęty ochroną przed zwolnieniem od 1 października 2017 r. do 1 października 2021 r. Nie oznacza to jednak, że pracodawca będzie zobowiązany przedłużyć obecną umowę lub zawrzeć nową – po tym jak obecna rozwiąże się wraz z upływem okresu na jaki została zawarta.

Pytanie:

Chciałabym ustalić, czy mojemu tacie pracodawca może wypowiedzieć umowę o pracę na czas określony zawartą na okres 01 październik 2016 r. do 30 września 2018 r. Data urodzenia to 30.09.1953 r. Czy jest jakaś różnica czy dostanie wypowiedzenie do 30 września 2017 czy po 01 października2017 r.? Czy jeśli umowa na czas określony jest krótsza niż data uzyskania uprawnień nie obowiązuje okres ochronny?

Odpowiedź:

Wiek emerytalny dla mężczyzny urodzonego we wrześniu 1953 r. wynosi 66 lat i 11 miesięcy i zostałby on osiągnięty w sierpniu 2020 r. Oznacza to, że już od 30 sierpnia 2016 r. pracownik podlega ochronie przed zwolnieniem. Będzie ona trwała do osiągnięcia wieku emerytalnego na starych zasadach. Bez znaczenia będzie fakt, że nowy wiek emerytalny zostanie osiągnięty 30 września 2018 r. Zgodnie z orzecznictwem, ochrona wynikająca z art. 39 dotyczy również umów na czas określony, bez względu czy okres na który taka umowa została zawarta gwarantuje „dopracowanie” do emerytury. Pracodawca nie będzie więc mógł wypowiedzieć umowy do końca okresu jej trwania. Nie będzie miał jednak obowiązku jej przedłużania.

Pytanie:

Mam pytanie w mojej sprawie dotyczącej ochrony przedemerytalnej. Urodziłam się 02.04 1962 r., mam przepracowane 30 lat składkowych i nieskładkowych, pracuję na umowę na czas określony od listopad 2015 r. do 30 01 2016 r. i druga umowa na czas określony od 01.02.2016 do 30.09.2018 r. W myśl nowych przepisów od 1 X 2017 będę na okresie ochronnym od 02.04.2018 r. do wygaśnięcia umowy w dniu 30.09.2018 r. Czy zakład jest zobowiązany do przedłużenia mi umowy ze względu na ochronę?

Odpowiedź:

Wiek emerytalny właściwy dla kobity urodzonej w kwietniu 1962 r. (według jeszcze obowiązujących dotychczasowych zasad) wynosi 63 lata i 2 miesięcy. Zostałby on osiągnięty dopiero w czerwcu 2025 r. Wiek emerytalny obowiązujący od 1 października 2017 r. (60 lat) zostanie osiągnięty 2 kwietnia 2022 r. – czyli po ponad 4 latach od wejścia nowych przepisów w życie. To z kolei oznacza, że ochrona przed zwolnieniem będzie obejmowała pracownicę w okresie 2 kwietnia 2018 r. – 2 kwietnia 2022 r. Obecna umowa została zawarta na okres do końca września 2018 r. Oznacza to, że w ostatnich 6 miesiącach jej trwania pracodawca nie będzie mógł jej jednostronnie wypowiedzieć. Umowa jednak rozwiąże się wraz z upływem okresu na jaki została zawarta, a pracodawca nie będzie miał obowiązku przedłużenia bądź zawarcia nowej umowy.

Pytanie:

Pracownik urodził się w listopadzie 1954 r. Od kiedy obowiązuje okres ochronny dla tej osoby?

Odpowiedź:

Na podstawie dotychczasowym przepisów, mężczyzna urodzony w listopadzie 1954 r. osiągnąłby wiek emerytalny (67 lat) w listopadzie 2021 r. Oznacza to, że w dniu wejścia w życie reformy emerytalnej, czytelnik nie będzie objęty ochroną przed zwolnieniem. Nowy wiek emerytalny zostanie jednak osiągnięty w listopadzie 2019 r. Biorąc pod uwagę przepisy przejściowe do ustawy wprowadzającej najnowszą reformę emerytalną, pracownik będzie objęty ochroną przedemerytalną od 1 października 2017 r do 1 października 2021 r.

Pytanie:

Urodziłam się 30 marca 1961 r. Jestem zatrudniona na czas nieokreślony. Od kiedy obejmie mnie okres ochrony przed przejściem na emeryturę? Do kiedy pracodawca może mnie zwolnić z pracy?

Odpowiedź:

Wiek emerytalny (zgodnie z dotychczasowymi przepisami) kobiety urodzonej w marcu 1961 r. wynosi 62 lata i 9 miesięcy i zostałby osiągnięty w grudniu 2023 r. W dniu wejścia w życie reformy emerytalnej, nie będzie więc objęta ochroną przed zwolnieniem. Nowy wiek emerytalny zostanie jednak osiągnięty w marcu 2021 r. To z kolei oznacza, że pracownica będzie objęta ochroną przedemerytalną od 1 października 2017 r do 1 października 2021 r.

Pytanie:

Moja mama urodziła się 19 października 1960 r. Rozumiem, że do 30 września 2017 r. (według aktualnego stanu prawnego) mogłaby przejść na emeryturę 19 czerwca 2023 r.; od 01 października 2017 r. będzie to 19 października 2020 r. Od kiedy w takim przypadku – biorąc pod uwagę nowe uwarunkowania prawne, rozpoczyna się dla Niej okres ochrony przedemerytalnej i jak długo potrwa? Obawiam się, że nie potrafię właściwie zinterpretować przepisów przejściowych, a zależy mi na precyzyjnym pozyskaniu informacji. Dodam, że mama zatrudniona jest na podstawie UOP na czas nieokreślony.

Odpowiedź:

Wiek emerytalny kobiety urodzonej w październiku 1960 r. wynosi 62 lata i 8 miesięcy i zostałby osiągnięty w czerwcu 2023 r. W dniu wejścia w życie reformy emerytalnej, nie będzie więc objęta ochroną przed zwolnieniem. Nowy wiek emerytalny zostanie jednak osiągnięty w październiku 2020 r. Konfrontując te fakty z przepisami przejściowy do ustawy wprowadzającej najnowszą reformę emerytalną, trzeba stwierdzić, że pracownica będzie objęta ochroną przedemerytalną od 1 października 2017 r do 1 października 2021 r.

Pytanie:

Urodziłam się 5.12.1960 r., mam 37 lat pracy. Zatrudniona jestem na czas nieokreślony. Według nowej ustawy z 1.10.2017 na emeryturę przechodzę 05.12.2017 r. Jeżeli otrzymam obecnie wypowiedzenie z pracy, czy mam możliwość odwołania się od tej decyzji, ponieważ okres ochronny zaczyna się od 01.10.2017 r.?

Odpowiedź:

Wiek emerytalny (zgodnie z dotychczasowymi zasadami) dla kobiety urodzonej w grudniu 1960 r. wynosi 62 lata i 8 miesięcy. Oznacza to, że zostałby on osiągnięty 5 sierpnia 2022 r. Zarówno obecnie, jak i na dzień wejścia reformy emerytalnej w życie (1 października 2017 r.), czytelniczka nie będzie objęta ochroną przed zwolnieniem. Zgodnie z nowymi przepisami, nowy wiek emerytalny (60 lat) zostanie osiągnięty w grudniu 2020 r. To z kolei oznacza, że ochrona przed zwolnieniem będzie obowiązywała w okresie 1 października 2017 – 1 października 2021 r. Jeżeli czytelniczce zostałoby wręczone wypowiedzenie umowy jeszcze przed początkową datą obowiązywania ochrony, to nie będzie ono sprzeczne z przepisami dotyczącymi ochrony przedemerytalnej. Naturalnie, nie oznacza to, że czytelniczka nie może się odwołać do sądu od otrzymanego wypowiedzenia powołując się na inne podstawy, np. wadliwość wskazanej w nim przyczyny rozwiązania stosunku pracy.

Pytanie:

Urodziłam się w listopadzie 1959 r.. Obecnie mój staż pracy wynosi 34 lata, jestem zatrudniona na bezterminową umowę o pracę. Według kalkulatora ZUS, według obecnie obowiązujących przepisów powinnam osiągnąć wiek emerytalny w marcu 2022 r. 1 października 2017 r. będę miała 57 lat, w listopadzie 2017 r. skończę 58 – więc, jak rozumiem, od 1 października 2017 r. będę już podlegała ochronie pracy. Czy jednak w okresie od czerwca 2017 r. do 1 października 2017 r. będę już podlegała ochronie, czy jeszcze nie?

Odpowiedź:

Wiek emerytalny dla kobiety urodzonej w listopadzie 1959 r. – zgodnie z jeszcze obowiązującymi dotychczasowymi regulacjami – wynosi 62 lata i 4 miesiące i zostałby osiągnięty w marcu 2022 r. Oznacza to, że na dzień wejścia nowych przepisów w życie (1 października 2017 r.) czytelniczka nie będzie objęta ochroną przez zwolnieniem wynikający z dotychczasowych regulacji emerytalnych. Nowy wiek emerytalny osiągnie natomiast w listopadzie 2019 r. Zgodnie z przepisami przejściowymi, ochrona przed zwolnieniem będzie więc obwiązywała od 1 października 2017 r. do 1 października 2021 r. To z kolei oznacza, że do końca września 2017 r. pracodawca może czytelniczce wręczyć wypowiedzenie umowy, oczywiście o ile ma ku temu uzasadnione powody.

Pytanie:

Nawiązując do artykułu o wcześniejszej emeryturze mam pytanie: Czy osoba, która wiek emerytalny osiągnie w marcu 2019 r., znajduje się już w okresie chronionym, czy nastąpi to dopiero w październiku tego roku?

Odpowiedź:

Zakładam, że wiek emerytalny, o którym pisze czytelniczka to ten, wynikający z nowych przepisów, wchodzących w życie 1 października 2017 r. Brak jest natomiast informacji, jakiej płci jest osoba, której dotyczy pytanie. Rozpatrzymy więc obie możliwości. Kobieta, która nowy wiek emerytalny osiągnie w marcu 2019 r., urodziła się w marcu 1959 r. Oznacza to, że zgodnie z dotychczasowymi zasadami, jej wiek emerytalny wynosi 62 lata i 1 miesiąc i zostałby osiągnięty w kwietniu 2021 r. Ochrona przed wypowiedzeniem już trwa obecnie i – zgodnie z przepisami przejściowymi – będzie trwać do osiągnięcia „starego” wieku emerytalnego, tj. do kwietnia 2021 r. Bez znaczenia będzie fakt, że pracownica osiągnie nowy wiek emerytalny już w marcu 2019 r.

Podobnie sytuacja będzie wyglądała w przypadku mężczyzny, który wiek emerytalny osiągnie właśnie w marcu 2019 r. Oznacza to, że urodził się on w marcu 1954 r. Zgodnie z dotychczasowymi regulacjami emerytalnymi, jego wiek emerytalny to 67 lat i zostałby osiągnięty w marcu 2021 r. To oznacza, że już obecnie podlega ochronie przed wypowiedzeniem umowy i podobnie jak w powyższym przypadku, ochrona będzie trwała do osiągnięcia wieku emerytalnego według „starych” zasad. Również podobnie, bez znaczenia będzie fakt, że nowy wiek emerytalny zostanie osiągnięty już w marcu 2019 r.

Pytanie:

Urodziłem się 9 kwietnia 1953 r. Do kiedy obowiązuje dla mnie okres ochronny?

Odpowiedź:

Zgodnie z przepisami obowiązującymi do 30 września 2017 r., wiek emerytalny mężczyzny urodzonego w kwietniu 1953 r. wynosi 66 lat i 10 miesięcy. Czytelnik osiągnąłby go w lutym 2020 r. Oznacza to, że ochrona przed zwolnieniem obejmuje go już w dniu wejścia reformy emerytalnej w życie i będzie ona trwała do chwili osiągnięcia wieku emerytalnego według starych przepisów. Nie będzie miało na to wpływu, że zgodnie z nowymi przepisami na emeryturę będzie mógł już przejść w marcu 2018 r.

Pytanie:

Urodziłem się 30 marca 1956 r. Jestem zatrudniony na czas nieokreślony. Kiedy osiągnę czteroletni okres ochronny (jeżeli wg nowej ustawy, która wejdzie w życie od 1.10.2017 r., to okres ochronny kończyłby mi się 01.10.2021r.?.). Wiek 65 lat osiągnę 30 marca 2021 r. – czy to okres umożliwiający mi przejście na emeryturę wcześniejszą? Czy po tej dacie mogę pracować do 1.10.2017 r.? Czy musi być zgoda na dalszą pracę pracodawcy? Wg mnie to okres 6-ciu miesięcy i przejście na emeryturę po dacie 1.10.2021r. Czy w przypadku, gdyby pracownik w ostatniej chwili (np. przed 30.03.2021 r.) z moją datą urodzin podjął chęć pracy do wieku 67 lat, musi być na dalszą pracę zgoda pracodawcy? Jakie warunki musi spełnić (nie rozwiązując umowy o pracę) i jak będzie liczony okres ochronny? Może takie warunki przejścia na emeryturę trzeba przedstawić pracodawcy już 1.10.2017 r.?

Odpowiedź:

Zgodnie z zasadami obowiązującymi do 30 września 2017 r., wiek emerytalny mężczyzny urodzonego 30 marca 1956 r. to 67 lat. Czytelnik osiągnąłby go w marcu 2023 r. Oznacza to, że w dniu wejścia reformy emerytalnej w życie nie będzie objęty ochroną. Biorąc pod uwagę, że nowy wiek emerytalny (65 lat) zostanie osiągnięty 30 marca 2021 r., tj. przed upływem 4 lat od wejścia nowych przepisów w życie, czytelnik będzie podlegał ochronie w okresie od 1 października 2017 do 1 października 2021 r. Bez znaczenia będzie fakt, że w międzyczasie osiągnie nowy, obniżony wiek emerytalny. Od pracownika będzie zależało, czy przejdzie na emeryturę, czy będzie chciał dalej pracować do końca okresu ochronnego.

Pytanie:

Urodziłam się 2 lipca 1956 r. Według starej ustawy osiągam wiek emerytalny 17 października 2017 r., a według nowej już 1 października 2017 r. Czy pracodawca może mnie zwolnić? Słyszałam, że przejście na emeryturę jest przywilejem, a nie obowiązkiem. Chciałabym jeszcze trochę popracować.

Odpowiedź:

Według zasad obowiązujących do 30 września 2017 r. wiek emerytalny kobiety urodzonej 2 lipca 1956 r. to 61 lat i 3 miesiące. Czytelniczka osiągnęłaby ten wiek 2 października 2017 r. Ponieważ w dniu wejścia w życia zmian czytelniczka jest objęta ochroną, stosuje się art. 28 ustawy zmieniającej. Jej ochrona przedemerytalna trwa zatem tylko do 2 października 2017 r., bez względu na to, że czytelniczka osiągnęła nowy wiek emerytalny (60 lat) przed upływem tego okresu. Po zakończeniu okresu ochrony przedemerytalnej, umowa o pracę może być rozwiązana na ogólnych zasadach. Trzeba jednak zaznaczyć, że samo posiadanie uprawnień emerytalnych nie może stanowić wyłącznej przyczyny wypowiedzenia umowy.

Pytanie:

Urodziłem się w lipcu 1955 r.chciałbym wiedzieć czy jeśli dostanę wypowiedzenie w połowie września 2017r od 01.10 2017 r. będę już objęty okresem ochrony przedemerytalnej?

Odpowiedź:

Zgodnie z zasadami obowiązującymi do 30 września 2017 r., wiek emerytalny mężczyzny urodzonego w lipcu 1955 r. to 67 lat. Czytelnik osiągnąłby go w lipcu 2022 r. Oznacza to, że w dniu wejścia reformy emerytalnej w życie nie jest objęty ochroną. Z uwagi jednak na to, że nowy wiek emerytalny (65 lat) zostanie osiągnięty przez pracownika w lipcu 2020 r., tj. przed upływem 4 lat od wejścia nowych przepisów w życie, będzie on podlegał ochronie w okresie 1 października 2017 – 1 października 2021 r. Bez znaczenia będzie fakt, że w międzyczasie zostanie osiągnięty nowy, obniżony wiek emerytalny.

Oznacza to, że pracownik nie jest objęty ochroną przedemerytalną we wrześniu 2017 r. W tym okresie pracodawca teoretycznie może wypowiedzieć umowę o pracę pracownikowi, nawet jeżeli skutek rozwiązania umowy nastąpi po 1 października 2017 r. Jeżeli jednak okazałoby się, że prawdziwą motywacją decyzji o wypowiedzeniu umowy jest właśnie wiek zatrudnionego, to pracodawca może narazić się na zarzut bezprawnego rozwiązania umowy.

Pytanie:

Urodziłem się 8.10.1956 r. Mam 7 lat pracy na kopalni pod ziemią, w sumie mam 37 lat pracy + 2 lata wojska. Od kiedy będę podlegał pod okres ochronny i kiedy będę mógł przejść na emeryturę?

Odpowiedź:

Zgodnie z zasadami obowiązującymi do 30 września 2017 r., powszechny wiek emerytalny mężczyzny urodzonego 8 października 1956 r. to 67 lat. Czytelnik osiągnąłby go 8 października 2023 r. Na dzień wejścia reformy emerytalnej w życie nie byłby więc objęty ochroną przedemerytalną. Z kolei, nowy powszechny wiek emerytalny osiągnie dopiero 8 października 2021 r., czyli już po upływie 4 lat od wejścia nowych przepisów w życie. To z kolei oznacza, że ochrona obejmowałaby go w okresie od 8 października 2017 r. do 8 października 2021 r.

Jeżeli jednak ubezpieczony będzie w stanie udokumentować, że już na dzień 1 stycznia 1999 r. posiadał okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 25 lat oraz okres co najmniej 5 lat pracy górniczej, będzie on mógł skorzystać z obniżenia powszechnego wieku emerytalnego. Wiek emerytalny jest wtedy obniżany o 6 miesięcy za każdy rok pracy górniczej wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Warunkiem otrzymania emerytury na powyższych zasadach jest także nieprzystąpienie do OFE. W przypadku czytelnika posiadającego 7 lat pracy pod ziemią (załóżmy, że była to jedyna praca górnicza wykonywana przez czytelnika), powszechny wiek emerytalny zostałby obniżony o 3 lata i 6 miesięcy, tj. do 63 lat i 6 miesięcy.

Zakładając, że powyższe warunki do skorzystania z preferencyjnych zasad emerytalnych zostały spełnione, zgodnie z dotychczasowymi przepisami czytelnik osiągnąłby ten odpowiednio obniżony wiek emerytalny 8 kwietnia 2020 r., a ochronie przed zwolnieniem podlegałby już od 8 kwietnia 2016 r. To z kolei oznacza, że na dzień wejścia reformy w życie (1 października 2017 r.) podlega on ochronie i będzie ona trwała właśnie do 8 kwietnia 2020 r. Bez znaczenia będzie fakt, że na emeryturę czytelnik będzie mógł przejść już z chwilą osiągnięcia nowego, obniżonego odpowiednio o 3 i pół roku wieku emerytalnego (tj. 61 lat i 6 miesięcy), czyli 8 kwietnia 2018 r.

Chcesz ustalić okres swojej ochrony przedemerytalnej? Zapytaj ekspertów!

Na Twoje pytania odpowie Krzysztof Gąsior, adwokat, partner w Zawirska Gąsior – radcowie prawni i adwokaci

Krzysztof Gąsior

TOMASZ BONIECKI

oraz dr Patrycja Zawirska radca prawny, partner w Zawirska Gąsior – radcowie prawni i adwokaci

Patrycja Zawirska

TOMASZ BONIECKI

Wyślij pytanie
tygodnikpraca@rp.pl

Zobacz inne pytania czytelników

Pytanie:
Urodziłam się 16 lutego 1959 r. Mam umowę na czas określony do końca lutego 2017 r. i dziś podpisałam umowę na czas określony do 21 listopada 2018 r. Proszę o wyjaśnienie, kiedy rozpoczyna się dla mnie okres ochrony przedemerytalnej i jak długo będzie trwał. W przepisach prawa pracy nie potrafię odczytać.
Odpowiedź
Na dotychczasowych zasadach osiągnęłaby Pani wiek emerytalny 16 marca 2021 r. Po reformie wiek emerytalny zostanie osiągnięty 16 lutego 2019 r. Pani okres ochronny rozpocznie się 16 marca 2017 r., tj. jeszcze przed wejściem w życie nowelizacji. Na mocy art. 28 ustawy zmieniającej trwać będzie do 16 marca 2021 r. mimo faktu, że wiek emerytalny zostanie osiągnięty 16 lutego 2019 r. Pragnę również przypomnieć, że ochrona przedemerytalna zabrania jedynie wypowiadania umów o pracę. Umowy na czas określony wygasają wraz z nastaniem terminu, na jaki zostały zawarte. Ochrona przedemerytalna nie ma bowiem wpływu na rozwiązanie się stosunku pracy wraz z upływem terminu, na jaki umowa została zawarta (w opisanym przypadku – 21 listopad 2018 r.).

Pytanie
Kiedy pracownikowi urodzonemu 27 września 1958 r. przysługuje okres ochronny? Czy może być to 6-letni okres ochronny?
Odpowiedź
Z pytania czytelnika nie wynika jego płeć. Z tego względu przedstawiam dwie sytuacje, tj. dla mężczyzny i kobiety urodzonych tego dnia.
Kobieta urodzona 27 września 1958 r. na dotychczasowych zasadach osiągnęłaby wiek emerytalny 27 sierpnia 2020 r. Po reformie wiek emerytalnych zostanie osiągnięty już 27 września 2018 r. Ochrona przedemerytalna rozpoczęła się 27 sierpnia 2016 r. Na mocy art. 28 ustawy reformującej wiek emerytalny, ochrona przed zwolnieniem będzie trwać do 27 sierpnia 2020 r., mimo że wiek emerytalny zostanie osiągnięty już we wrześniu 2018 r. Okres ochrony będzie trwać równo 4 lata.
Mężczyzna urodzony w ww. dacie na dotychczasowych zasadach uzyskałby prawo do emerytury 27 września 2025 r. Po reformie prawo do emerytury nabędzie 27 września 2023 r. W takiej sytuacji, ochrona będzie go obejmować od 27 września 2019 r. do 27 września 2023 r.

Pytanie
Dzień dobry. 2 kwietnia 2017 r. kończę 61 lat. Czy od 3 kwietnia jestem w czteroletnim okresie ochronnym przedemerytalnym? Jeżeli nie, to od kiedy będę w okresie ochronnym?
Odpowiedź
Urodził się Pan 2 kwietnia 1956 r. Na dotychczasowych zasadach wiek emerytalny osiągnąłby Pan 2 kwietnia 2023 r. Po reformie wiek emerytalny zostanie osiągnięty 2 kwietnia 2021 r. Z uwagi na fakt, że obniżony wiek emerytalny osiągnie Pan przed upływem 4 lat od wejścia w życie nowelizacji (1 października 2017 r.), zastosowanie będzie miał art. 29 ustawy zmieniającej. Na jego mocy Pana ochrona przedemerytalna będzie trwała od 1 października 2017 r. do 1 października 2021 r.

Pytanie
Urodziłam się 12 sierpnia 1961 r. Pracuję na umowę na czas nieokreślony w dużej korporacji. Kiedy zacznie się ochrona przed wypowiedzeniem mi stosunku pracy? Mam 30 lat pracy.
Odpowiedź
Na dotychczasowych zasadach osiągnęłaby Pani wiek emerytalny 12 lipca 2024 r. Po reformie wiek emerytalny zostanie osiągnięty 12 sierpnia 2021 r. Z uwagi na fakt, że nowy wiek emerytalny zostanie osiągnięty przed upływem 4 lat od wejścia w życie nowelizacji, zastosowanie będzie miał art. 29 ustawy zmieniającej. Na jego mocy Pani okres ochronny rozpocznie się 1 października 2017 r. i trwać będzie do 1 października 2021 r. Na okres ochronny nie wpłynie fakt, że w jego trakcie uzyska Pani prawo do emerytury.

Pytanie
Pracuję bez przerw składkowych do ZUS od 15 października 1976 r. Urodziłem się 4 lipca 1956 r. Mam umowę o pracę na czas nieokreślony. Od którego dnia będę chroniony przed zwolnieniem z pracy?
Odpowiedź
Wiek emerytalny dla Pana zgodnie ze starymi przepisami wynosił 67 lat. W kwietniu br. skończy Pan 61 lat, co oznacza, że na dzień wejścia w życie nowych przepisów, nie będzie Pan objęty ochroną emerytalną w myśl dotychczasowych przepisów. W konsekwencji,zostanie Pan objęty ochroną w dniu wejścia w życie nowych przepisów, tj. 1 października 2017 r. i ochrona będzie trwała 4 lata (tj. do 1 października 2021 r.), mimo iż wcześniej skończy Pan 65 lat i osiągnie prawo do emerytury. Oczywiście na emeryturę może Pan przejść w wieku 65 lat, jeżeli sam Pan tak zdecyduje.

Pytanie
Wiek 65 lat osiągnę w maju 2017 r., czyli nabywam uprawnienia do przejścia na emeryturę z 1 października 2017 r. Według poprzedniej ustawy miałem pracować do listopada 2018 r., czyli w wiek ochronny wszedłem w listopadzie 2014 r. Radca prawny poinformował mojego pracodawcę, że w związku ze zmianami dotyczącymi wieku emerytalnego z chwilą nabycia uprawnienia do przejścia na emeryturę utracę 4-letnią ochronę. Czy tak jest istotnie?
Odpowiedź
Zgodnie z ustawą wprowadzającą reformę emerytalną pracownicy, którzy w dniu jej wejścia w życie będą objęci ochroną, będą chronieni nadal do osiągnięcia wieku emerytalnego w myśl dotychczasowych przepisów. Dla Pana ten wiek wynosił 66 lat i 6 miesięcy. Będzie więc Pan objęty ochroną przedemerytalną do listopada 2018 r. Oczywiście na emeryturę będzie Pan mógł przejść od października 2017 r., jeżeli sam Pan tak zdecyduje.

Pytanie
W kwietniu 2017 r. kończę 60 lat. Pracuję w samorządzie od 35 lat. Do kiedy obowiązuje mnie okres ochronny przed zwolnieniem? Po konsultacjach ze znajomymi prawnikami, każdy z nich mówi co innego.
Odpowiedź
Zgodnie z ustawą wprowadzającą reformę emerytalną pracownice, które w dniu jej wejścia w życie są objęte ochroną, będą chronione nadal do osiągnięcia wieku emerytalnego w myśl starych przepisów. Dla Pani wiek emerytalny wynosi obecnie 61 lat i 6 miesięcy, czyli osiągnie go Pani w październiku 2018 r. i do osiągnięcia tego wieku będzie Pani podlegała ochronie przedemerytalnej. Oczywiście na emeryturę będzie Pani mogła przejść wcześniej, gdyż wraz z wejściem w życie nowych przepisów, (tj. od 1 października 2017 r.) wiek emerytalny dla kobiet będzie wynosił 60 lat.

Pytanie
W czerwcu 2017 r. skończę 57 lat. Umowę z zakładem mam do października 2019 r. Czy zakład może mi nie przedłużyć umowy, czy będę w okresie ochronnym?
Odpowiedź
Wiek emerytalny dla Pani zgodnie ze starymi przepisami wynosi 62 lata i 6 miesięcy. W czerwcu skończy Pani 57 lat, co oznacza, że nie została Pani objęta ochroną emerytalną w myśl starych przepisów. Zostanie Pani objęta ochroną w dniu wejścia w życie nowych przepisów, tj. 1 października 2017 r. i ochrona będzie trwała 4 lata (tj. do 1 października 2021 r.), mimo iż wcześniej skończy Pani 60 lat. Oczywiście na emeryturę może Pani przejść w wieku 60 lat, jeżeli sama Pani tak zadecyduje.

Pytanie
W kwietniu 2017 r. kończę 60 lat. W październiku 2018 r. minie 30 lat mojej pracy zawodowej. Pracodawca chce rozwiązać umowę o pracę z końcem grudnia 2017 r. Jak w moim przypadku, zgodnie z nową ustawą emerytalną, wygląda ochrona przed wypowiedzeniem mi stosunku pracy? Jaki jest maksymalny czas, do którego będę mogła pracować i pracodawca nie będzie mógł mnie zwolnić? Chcę pracować jak najdłużej.
Odpowiedź
Zgodnie z ustawą wprowadzającą reformę emerytalną pracownice, które w dniu jej wejścia w życie będą objęte ochroną przedemerytalną, będą chronione przed zwolnieniem aż do osiągnięcia wieku emerytalnego w myśl dotychczasowych przepisów. Dla Pani wiek emerytalny wynosi obecnie 61 lat i 6 miesięcy i do osiągnięcia tego wieku będzie Pani chroniona (tj. do października 2018 r.). Oczywiście na emeryturę będzie Pani mogła przejść już w dniu wejścia w życie nowych przepisów, tj. w październiku 2017 r., jeżeli sama Pani tak zdecyduje.

ZUS Renty

Pozostało 99% artykułu

2 / 3

artykułów

Czytaj dalej. Subskrybuj