- Spółka (podatnik VAT czynny) zajmuje się handlem detalicznym. Od grudnia 2016 r. do swej oferty wprowadziła bony podarunkowe o nominałach 50, 100 i 200 zł. Bon podarunkowy adresowany jest do klientów (osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej), którzy chcą kupić dla kogoś prezent, ale nie wiedzą co wybrać, aby osoba obdarowana była zadowolona. Osoba, która będzie realizowała ten bon, będzie mogła wybrać dowolny towar z oferty spółki za kwotę znajdującą się na bonie lub wyższą – za dodatkową dopłatą. Sprzedaż na rzecz osób fizycznych ewidencjonowana jest w spółce za pomocą kasy rejestrującej. Czy na kasie powinna być ujęta sprzedaż bonu podarunkowego, czy dopiero sprzedaż towaru, za który klient płaci bonem podarunkowym? – pyta czytelniczka.
Ustawa o VAT nie definiuje pojęcia bonu podarunkowego. W znaczeniu słownikowym „bon" oznacza m.in. „dowód uprawniający do otrzymania w oznaczonym terminie pewnych towarów, sumy pieniędzy lub usług" (zob.: http://sjp.pwn.pl ).
Natomiast przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii (zob. art. 2 pkt 6 ustawy o VAT). Bon podarunkowy nie mieści się w definicji towaru w rozumieniu ustawy o VAT, ponieważ nie jest rzeczą/energią, a jedynie dokumentem uprawniającym do nabycia towarów lub usług oferowanych przez spółkę (bez wskazania konkretnych usług czy towarów bądź ich ilości).
Zamiast pieniędzy
Bon podarunkowy zastępuje środki pieniężne, za które zwyczajowo nabywa się towary, natomiast wydanie tego bonu następuje w zamian za wpłatę środków pieniężnych przez nabywcę tego bonu. W przypadku spółki sprzedaży bonów podarunkowych nie można utożsamiać z dostawą towarów, która podlega opodatkowaniu VAT. Wpłaty środków pieniężnych przez nabywcę na rzecz spółki, a w konsekwencji wydania bonów podarunkowych nie można również uznać za odpłatne świadczenie usług. Sprzedaż bonów podarunkowych nie podlega zatem opodatkowaniu VAT. Wpłaty klientów w związku z nabyciem bonów podarunkowych nie są także zaliczkami ani przedpłatami w rozumieniu art. 19a ust. 8 ustawy o VAT >patrz ramka.
Ani zaliczka, ani przedpłata
Zarówno zaliczka, jak również przedpłata – jako zapłaty na poczet przyszłych należności – muszą być powiązane z konkretną transakcją. Natomiast z opisu przedstawionego przez czytelniczkę wynika, że wpłata środków pieniężnych przez klientów spółki w związku z nabyciem bonów podarunkowych nie jest związana z nabyciem określonego towaru. Bony te uprawniają bowiem klientów do zakupu jakichkolwiek towarów oferowanych przez spółkę. Dopiero realizacja bonu podarunkowego, czyli sprzedaż towaru, jest czynnością podlegającą opodatkowaniu VAT na zasadach ogólnych, według stawek właściwych dla danego towaru. Obowiązek podatkowy w VAT powstanie w dniu realizacji bonu, tj. dostawy towaru, za który płatność realizowana jest bonem podarunkowym.
