VAT: podstawowe produkty będą tańsze

Wojciech Śliż - Koszyk z podstawowymi produktami będzie tańszy – zapewnia dyrektor Departamentu VAT w MF.

Publikacja: 13.12.2018 07:48

VAT: podstawowe produkty będą tańsze

Foto: Adobe Stock

Rz: Ujednolicenie stawek podatku poprzez „równanie w dół". Taka idea przyświecała nowej matrycy VAT przygotowanej przez Ministerstwo Finansów. Na razie jednak najwięcej słyszy się o produktach, na które stawki nie są obniżane, ale podwyższane. Jak jest więc z tym „równaniem w dół"?

Wojciech Śliż, dyrektor Departamentu VAT w Ministerstwie Finansów: Stawki VAT generalnie będą obniżane, przede wszystkim na podstawowe produkty. Na przykład na pieczywo mamy teraz trzy stawki (23, 8 i 5 proc.) w zależności od terminu przydatności do spożycia. Będzie tylko jedna – 5 proc. Obecnie owoce tropikalne są opodatkowane 8-proc. VAT, a większość krajowych 5-proc. Po zmianach na wszystkie będzie niższy VAT.

Czytaj także: Wyższy podatek VAT ma zniechęcać do niezdrowego jedzenia

Trzeba jednak zdawać sobie sprawę, że skoro na wiele produktów zmniejszamy podatek, to na niektóre musieliśmy podwyższyć. Straty dla budżetu nie mogą być zbyt duże. Według naszych szacunków uszczuplenie dla budżetu wyniesie około 200 mln zł rocznie.

Jakie kryteria przyjęto przy podejmowaniu decyzji o obniżce bądź podwyżce stawki?

Przede wszystkim chcemy uprościć rozliczenia, bo obecny system jest nadmiernie rozbudowany i przez to bardzo skomplikowany. Teraz mamy prawie 200 pozycji obniżonych stawek, po zmianach będzie o połowę mniej. Poszczególne pozycje będą bardziej pojemne. Towary będą klasyfikowane na podstawie Nomenklaturę Scaloną (CN), która jest dużo precyzyjniejsza niż obecna Polska Klasyfikacja Wyrobów i Usług.

Kierujemy się jednak też potrzebami społecznymi. Chcemy, aby koszyk uboższego konsumenta, gdzie są tylko podstawowe produkty, staniał. Oprócz pieczywa i owoców obniżamy też stawkę na zupy, ciastka, większość przypraw, żywność dla niemowląt i dzieci. Niższy VAT będzie także na pieluchy, smoczki, foteliki samochodowe czy artykuły higieniczne dla kobiet.

Natomiast koszyk bogatszego konsumenta może trochę podrożeć.

Bogatszego, czyli na przykład miłośnika ośmiorniczek?

Tak, a także homarów, krewetek, małż, ostryg czy ślimaków. Zwiększy się też stawka podatku na kawior i niektóre przyprawy, np. szafran czy kurkumę.

Ale napoje owocowe już do towarów luksusowych nie należą. Właśnie przeczytałem, że podniesienie VAT uderzy w rolników oraz przemysł przetwórczy.

Przyjęliśmy, że preferencyjna 5-proc. stawka podatku przysługiwać będzie tylko na soki naturalne. Czyli składające się w całości z owoców lub warzyw. Teraz preferencją objęte są też napoje, które mają nie mniej niż 20 proc. soku. O tej zmianie zdecydowały względy prozdrowotne. A także potrzeba wyeliminowania możliwości manipulowania składem produktu w celu skorzystania z preferencji.

Luksusowym towarem nie są też leki dla zwierząt. Je także czeka podwyżka?

Założyliśmy początkowo, że niższa 8-proc. stawka przysługuje tylko na leki udostępniane przez lekarzy weterynarii. Część lekarstw jest jednak też rozprowadzana na rynku przez inne podmioty. I zawężenie prawa do niższej stawki dotknęłoby np. schronisk dla psów. Nie było to naszą intencją, dlatego preferencji zostaną poszerzone. Wszystkie leki dla zwierząt będą objęte niższą stawką.

Weganom nie spodobała się podwyżka podatku na produkty mlekopodobne, np. z mleka sojowego. A miłośnicy drinków boją się wyższej stawki na lód.

Obniżamy stawkę VAT na dietetyczne środki spożywcze specjalnego przeznaczenia medycznego. Na tak zwane produkty mlekopodobne, np. napoje sojowe, migdałowe czy kokosowe, zaproponowaliśmy stawkę 23 proc. Systemowo bardzo ciężko wyodrębnić w prosty i zrozumiały sposób taką grupę od reszty napojów. Wzrośnie też podatek na lód do napojów. Skoro woda w butelce ma 23-proc. stawkę, to dlaczego zamrożona ma mieć 8-proc.?

Co z wyrobami medycznymi? Są obawy, że część rzeczy, np. maszyny do pisma Braille'a czy filmy do zdjęć rentgenowskich, czeka podwyżka.

Wyroby medyczne zostają na niższej stawce VAT. Ta kategoria towarów może zostać nieznacznie zawężona, jednak projektowane rozwiązanie stanowi ściślejsze dostosowanie przepisów krajowych do dyrektywy VAT. Generalnie wyroby muszą być przeznaczone do użytku osobistego i służyć rehabilitacji czy poprawie skutków niepełnosprawności. Maszyna do pisma Braille'a w mojej ocenie spełnia te warunki. Filmy do zdjęć rentgenowskich – mam wątpliwości. Preferencja powinna bowiem być skierowana do ostatecznego konsumenta, a nie innych ogniw łańcucha transakcji.

Nie mogę nie zapytać o elektroniczne wydawnictwa.

Będzie obniżka. Wszystkie gazety, także elektroniczne, opodatkowane będą 8-proc. VAT, a książki 5-proc. I to już od 1 kwietnia 2019 r. (inne nowości wchodzą 1 stycznia 2020 r.).

Ile będzie kosztować wiążąca informacja stawkowa?

Tyle co interpretacja indywidualna - 40 zł. Da jednak większą ochronę niż interpretacja. Jeśli producent danego towaru dostanie WIS ze stawką VAT, to będą się mogli na nią powoływać również jego kontrahenci, a także inni uczestnicy łańcucha transakcji. Chcemy stworzyć bazę, w której znajdą się wszystkie takie informacje.

Obecnie trwają konsultacje w sprawie projektu o nowych stawkach. Czy Ministerstwo Finansów jest skłonne do jego modyfikacji?

Decyzje zostaną podjęte po analizie wszystkich uwag. Pamiętać musimy o celu opracowania matrycy. Ma ona być prosta, przejrzysta i przyjazna. Każdy wyjątek może istotnie oddalać nas od tych celów. Nie bez znaczenia są też możliwości budżetu państwa. Ale oczywiście jesteśmy otwarci na dyskusję, co pokazuje chociażby sprawa leków dla zwierząt.

—rozmawiał Przemysław Wojtasik

Wojciech Śliż, dyrektor Departamentu VAT w Ministerstwie Finansów:

Rz: Ujednolicenie stawek podatku poprzez „równanie w dół". Taka idea przyświecała nowej matrycy VAT przygotowanej przez Ministerstwo Finansów. Na razie jednak najwięcej słyszy się o produktach, na które stawki nie są obniżane, ale podwyższane. Jak jest więc z tym „równaniem w dół"?

Wojciech Śliż, dyrektor Departamentu VAT w Ministerstwie Finansów: Stawki VAT generalnie będą obniżane, przede wszystkim na podstawowe produkty. Na przykład na pieczywo mamy teraz trzy stawki (23, 8 i 5 proc.) w zależności od terminu przydatności do spożycia. Będzie tylko jedna – 5 proc. Obecnie owoce tropikalne są opodatkowane 8-proc. VAT, a większość krajowych 5-proc. Po zmianach na wszystkie będzie niższy VAT.

Pozostało 87% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Nieruchomości
Trybunał: nabyli działkę bez zgody ministra, umowa nieważna
Materiał Promocyjny
Wykup samochodu z leasingu – co warto wiedzieć?
Praca, Emerytury i renty
Czy każdy górnik może mieć górniczą emeryturę? Ważny wyrok SN
Prawo karne
Kłopoty żony Macieja Wąsika. "To represje"
Sądy i trybunały
Czy frankowicze doczekają się uchwały Sądu Najwyższego?
Materiał Promocyjny
Jak kupić oszczędnościowe obligacje skarbowe? Sposobów jest kilka
Sądy i trybunały
Łukasz Piebiak wraca do sądu. Afera hejterska nadal nierozliczona