Biała lista: kompensaty tak, sankcje nie

Jeśli firmy rozliczają się przez kompensaty, nie dochodzi do przelania środków na rachunek bankowy. Nie wyklucza to jednak rozliczenia faktury za usługi w podatkowych kosztach. Tak wynika z interpretacji dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej.

Wystąpiła o nią spółka, która działa w branży transportowej. Planuje stworzyć sieć sprzedaży biletów, które uprawniają do korzystania ze świadczonej przez nią usługi przewozu osób. Mają je rozprowadzać prowadzący własne firmy pośrednicy. Zajmować się też będą marketingiem. Za swoje usługi, dokumentowane fakturami, dostaną prowizję.

Czytaj także: Nowe przepisy dotyczące białej listy podatników VAT

Czy taka prowizja może być kosztem uzyskania przychodów?

Spółka zaznacza, że nie zamierza dokonywać przelewów na rachunki pośredników. Oni sami potrącą należne im wynagrodzenie z kwot ze sprzedaży biletów, które są przekazywane spółce. Prowizja zostanie więc rozliczona przez kompensatę.

Dlaczego spółka ma wątpliwości, jakie są koszty uzyskania przychodów? Otóż od 1 września 2019 r. działa rejestr podatników VAT, tzw. biała lista. Fiskus chce, aby sprawdzać na niej kontrahentów (ich dane oraz numery rachunków bankowych). Jeśli tego nie zrobimy, skarbówka może uznać, że nie dochowaliśmy należytej staranności w relacjach handlowych, i zakwestionować nasze rozliczenia. A od 1 stycznia 2020 r. wpłaty (chodzi o kwoty powyżej 15 tys. zł) na rachunek spoza wykazu nie zaliczymy do kosztów uzyskania przychodów (zgodnie z nowelizacją ustaw o PIT i o CIT).

Spółka, rozliczając się z pośrednikami, nie przeleje im pieniędzy na konto. Nie wie, na jaki rachunek przyjmują płatności za sprzedaż biletów. Nie sprawdzi więc, czy jest to rachunek wpisany na białą listę.

Czy nie wyklucza to rozliczenia prowizji w podatkowych kosztach? Spółka twierdzi, że sankcja za przelew na konto spoza białej listy nie dotyczy kompensat. Nowe przepisy odnoszą się bowiem tylko do przelewów na rachunek, a nie rozliczeń poprzez potrącenie. Podkreśla, że jeśli zobowiązania są regulowane w drodze kompensaty, nie ma obowiązku dokonywania i przyjmowania płatności za pośrednictwem rachunku.

Fiskus zgodził się z tym stanowiskiem. Przypomniał, że przepisy ustawy – Prawo przedsiębiorców regulujące zasady rozliczeń między firmami posługują się pojęciem „płatność". Podobnie jak art. 15d ustawy o CIT, w którym jest sankcja.

Mówi on, że kosztem nie jest płatność powyżej 15 tys. zł dokonana przelewem na inny rachunek niż figurujący na białej liście. Nie chodzi tu o kompensatę. Nie może ona być utożsamiana z płatnością, mimo że jej skutkiem jest uregulowanie zobowiązania. Przyjęcie, że przepisy odnoszą się do innych form regulowania (wygasania) zobowiązań, mogłoby oznaczać zastosowanie wykładni rozszerzającej, która nie tylko nie ma odzwierciedlenia w przepisach, ale także jest niemożliwa do zastosowania.

Podsumowując, sankcje za wpłatę na konto spoza białej listy nie dotyczą wydatków regulowanych w formie kompensaty. Spółka będzie więc mogła zaliczyć prowizje do kosztów uzyskania przychodów.