Przekazanie auta na cele osobiste bez utraty zwolnienia z VAT

Jeżeli przedsiębiorca nie miał prawa do odliczenia podatku przy nabyciu samochodu, to późniejsze przeznaczenie go na użytek prywatny nie jest dostawą towarów podlegającą opodatkowaniu i nie powoduje utraty zwolnienia.

Publikacja: 24.11.2016 06:00

Foto: 123RF

- Prowadzę jednoosobowa działalność gospodarczą. Nie jestem podatnikiem VAT. W 2013 r. wykupiłem samochód osobowy z leasingu na firmę. Obecnie chciałbym go wycofać z majątku firmy i używać tylko do celów prywatnych. Słyszałem, że taka operacja wiąże się ze zmianą opodatkowania działalności, tzn. muszę przejść na VAT. Czy to prawda? – pyta czytelnik.

W pierwszej kolejności należy wyjaśnić, że potocznie pojęcie podatnika VAT utożsamiane jest z podatnikiem zarejestrowanym jako taki podatnik. Jest to błąd, gdyż podatnikami VAT są wszelkie podmioty wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą w rozumieniu VAT (zob. art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o VAT). A zatem nie tyle nie jest Pan podatnikiem VAT, co nie jest Pan zarejestrowanym podatnikiem VAT. Zapewne wynika to z tego, że korzysta Pan z tzw. zwolnienia podmiotowego (podatnicy korzystający z tego zwolnienia nie muszą się bowiem rejestrować jako podatnicy VAT – zob. art. 96 ust. 3 ustawy o VAT). Tak też zakładam na użytek dalszej części odpowiedzi.

Zaliczane do środków trwałych

Nie wszyscy podatnicy mogą korzystać ze zwolnienia podmiotowego. Z art. 113 ust. 13 ustawy o VAT wynika, że ze zwolnienia tego nie mogą korzystać, między innymi, podatnicy dokonujący dostaw samochodów osobowych (samochody osobowe są bowiem towarami opodatkowanymi podatkiem akcyzowym). Nie dotyczy to jednak samochodów osobowych (innych niż będące nowymi środkami transportu) zaliczanych przez podatnika, na podstawie przepisów o podatku dochodowym, do środków trwałych podlegających amortyzacji (zob. art. 113 ust. 13 pkt 1 lit. b tiret trzecie ustawy o VAT).

Liczy się sama możliwość

W przepisie tym mowa jest o samochodach „zaliczanych", a nie „zaliczonych" do środków trwałych podlegających amortyzacji. Istotne jest zatem nie tyle faktyczne zaliczenie samochodów osobowych do środków trwałych podlegających amortyzacji, co istnienie takiej możliwości. Jest to o tyle istotne, że na gruncie przepisów o podatku dochodowym samochody o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą stanowią środki trwałe (zob. przykładowo art. 22a ust. 1 ustawy o PIT), a więc podlegają amortyzacji. Co prawda w przypadku środków trwałych o wartości nieprzekraczającej 3500 zł (dotyczy to większości samochodów osobowych wykupowanych z leasingu) amortyzacja nie jest konieczna (zob. art. 22d ust. 1 ustawy o PIT), lecz rezygnacja z amortyzacji jest fakultatywna.

Uważam w związku z tym, że również samochody osobowe, które ze względu na wartość początkową nieprzekraczającą 3500 zł, nie zostały zaliczone do środków trwałych podlegających amortyzacji, są samochodami osobowymi „zaliczanymi przez podatnika, na podstawie przepisów o podatku dochodowym, do środków trwałych podlegających amortyzacji". Zapewne tylko z tego powodu dostawa przedmiotowego samochodu, w tym przekazanie go na cele osobiste, nie może wyłączyć prawa do korzystania przez Pana ze zwolnienia podmiotowego.

Na użytek dalszej części odpowiedzi zakładam jednak, że jest inaczej, tj. że przedmiotowy samochód osobowy jednak nie jest samochodem osobowym „zaliczanym przez podatnika, na podstawie przepisów o podatku dochodowym, do środków trwałych podlegających amortyzacji". A zatem wyłączyć prawo do korzystania ze zwolnienia podmiotowego mogą tylko dostawy samochodów osobowych, które podlegają opodatkowaniu VAT. Jest to w przedstawionym stanie faktycznym o tyle istotne, że na podstawie art. 7 ust. 2 ustawy o VAT nieodpłatne dostawy towarów (w tym z tytułu przekazania towarów na cele osobiste) podlegają opodatkowaniu VAT tylko, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.

Rejestracja niepotrzebna

Pan – jak zakładam – korzysta ze zwolnienia podmiotowego przynajmniej od momentu wykupienia przedmiotowego samochodu z leasingu. Oznacza to, że nie przysługiwało Panu prawo do odliczenia ani przy nabyciu tego samochodu (tj. wykupie z leasingu), ani przy nabywaniu części składowych (np. części zamiennych) do tego samochodu. Prowadzi to do wniosku, że przekazanie przedmiotowego samochodu na cele osobiste nie będzie stanowiło dostawy towarów podlegającej opodatkowaniu VAT. Tym samym w związku z przekazaniem tego samochodu na cele osobiste nie utraci Pan prawa do zwolnienia podmiotowego i nie będzie Pan obowiązany do zarejestrowania jako czynny podatnik VAT.

Odpowiednie zastosowanie mają w Pana sytuacji wyjaśnienia organów podatkowych wydane na podstawie przepisów obowiązujących do końca marca 2013 r., np. interpretacja Izby Skarbowej w Katowicach z 14 grudnia 2011 r. (IBPP3/443-1038/11/PH) czy interpretacja Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 11 stycznia 2013 r. (ITPP1/443-1262b/12/MN). Jak czytamy w drugim z tych pism: „przekazanie samochodu osobowego na potrzeby osobiste wnioskodawcy nie będzie czynnością zrównaną z dostawą towaru, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, zatem nie będzie stanowiło czynności podlegającej opodatkowaniu, gdyż jak wskazano we wniosku, nie przysługiwało wnioskodawcy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu tego samochodu. Zatem, skoro przedmiotowa czynność nie będzie stanowiła dostawy towaru (samochodu osobowego), w tym konkretnym przypadku nie będzie można uznać wnioskodawcy za podatnika dokonującego dostawy towarów opodatkowanych podatkiem akcyzowym, mimo iż przedmiotowy samochód osobowy jest towarem podlegającym opodatkowaniu podatkiem akcyzowym. W konsekwencji powyższego, przekazanie samochodu osobowego, przy nabyciu którego nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego, na cele osobiste wnioskodawcy, nie wpłynie na utratę prawa do korzystania ze zwolnienia podmiotowego, o którym mowa w art. 113 ust. 1 lub 9 ustawy o VAT".

Autor jest doradcą podatkowym

- Prowadzę jednoosobowa działalność gospodarczą. Nie jestem podatnikiem VAT. W 2013 r. wykupiłem samochód osobowy z leasingu na firmę. Obecnie chciałbym go wycofać z majątku firmy i używać tylko do celów prywatnych. Słyszałem, że taka operacja wiąże się ze zmianą opodatkowania działalności, tzn. muszę przejść na VAT. Czy to prawda? – pyta czytelnik.

W pierwszej kolejności należy wyjaśnić, że potocznie pojęcie podatnika VAT utożsamiane jest z podatnikiem zarejestrowanym jako taki podatnik. Jest to błąd, gdyż podatnikami VAT są wszelkie podmioty wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą w rozumieniu VAT (zob. art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o VAT). A zatem nie tyle nie jest Pan podatnikiem VAT, co nie jest Pan zarejestrowanym podatnikiem VAT. Zapewne wynika to z tego, że korzysta Pan z tzw. zwolnienia podmiotowego (podatnicy korzystający z tego zwolnienia nie muszą się bowiem rejestrować jako podatnicy VAT – zob. art. 96 ust. 3 ustawy o VAT). Tak też zakładam na użytek dalszej części odpowiedzi.

Pozostało 82% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Kup teraz
Prawo karne
Przeszukanie u posła Mejzy. Policja znalazła nieujawniony gabinet
Prawo dla Ciebie
Nowe prawo dla dronów: znikają loty "rekreacyjne i sportowe"
Edukacja i wychowanie
Afera w Collegium Humanum. Wykładowca: w Polsce nie ma drugiej takiej „drukarni”
Edukacja i wychowanie
Rozporządzenie o likwidacji zadań domowych niezgodne z Konstytucją?
Praca, Emerytury i renty
Są nowe tablice GUS o długości trwania życia. Emerytury będą niższe