Zakres opodatkowania VAT: Misja radia publicznego nie jest działalnością gospodarczą

Tak orzekł Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w wyroku z 19 października 2016 r. (I SA/Po 242/16).

Wnioskodawca jest spółką radiofonii publicznej działającą na podstawie ustawy o radiofonii i telewizji. Wykonywanie przez nią czynności podlegających VAT, w szczególności świadczenie usług reklamowych, jest częścią realizacji jej zadań, gdyż stanowi element programu radiowego, rozpowszechnianego przez spółkę. Rozpowszechnianie audycji jest przy tym niezbędne do rozpowszechniania przekazu handlowego, który towarzyszy audycjom lub zawiera się w audycjach. W ramach swojej działalności spółka nabywa również towary lub usługi, których nie sposób przyporządkować wyłącznie do wykonywania czynności opodatkowanych VAT albo wyłącznie do wykonywania czynności zwolnionych z VAT. We wniosku o interpretację spółka spytała czy w stanie prawnym obowiązującym od 1 stycznia 2016 r. będzie miała obowiązek określania kwot podatku naliczonego do odliczenia zgodnie ze „sposobem określenia proporcji", o którym mowa w art. 86 ust. 2a ustawy o VAT. W ocenie spółki, przepis ten nie będzie miał zastosowania dla określania kwot odliczanego przez nią podatku naliczonego.

Organ interpretacyjny uznał to stanowisko za nieprawidłowe, gdyż w stosunku do pewnej grupy wydatków wnioskodawca nie jest w stanie przyporządkować ich do poszczególnych obszarów wykonywanych czynności. Nabywane towary i usługi mają przy tym związek z wykonywaną działalnością gospodarczą, jak również z innymi czynnościami niż działalność gospodarcza spółki, tj. z czynnościami związanymi z realizacją misji publicznej.

Sąd oddalił skargę i uznał, że organ prawidłowo stwierdził, iż misja realizowana przez radio nie mieści się w definicji działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy o VAT. Radio nie działa w tej sytuacji w roli podatnika VAT. Niniejsza sprawa związana jest z orzeczeniem TSUE w sprawie C-11/15, gdzie zakwestionowano odpłatność usług świadczonych przez radio publiczne.

—Joanna Lis, współpracownik zespołu zarządzania wiedzą podatkową Deloitte

Komentarz eksperta

Leszek Ciesielski,konsultant w dziale Doradztwa Podatkowego Deloitte

Stanowisko wyrażone w komentowanym orzeczeniu wpisuje się w linię orzeczniczą sądów administracyjnych, uznających tak jak fiskus, że misja realizowana przez radio publiczne stanowi działalność inną niż działalność gospodarcza, a w konsekwencji nadawcy są zobligowani do stosowania prewspółczynnika. Konkluzja taka wynika z przyjęcia, że opłata abonamentowa nie jest wynagrodzeniem za usługi świadczone przez radio, a zatem nie ma związku z prowadzoną działalnością gospodarczą.

W analogicznych sprawach sądy administracyjne powoływały się często w uzasadnieniach m.in. na opinię rzecznika generalnego Trybunału Sprawiedliwości UE w sprawie C-11/15 Český rozhlas, natomiast komentowane orzeczenie jest jednym z pierwszych po ogłoszeniu wyroku Trybunału. W sprawie tej TSUE rozważał, czy działalność nadawczą finansowaną z obowiązkowych opłat należy zakwalifikować jako działalność nieobjętą zakresem dyrektywy VAT. Trybunał wskazał, że aby mówić o odpłatnym świadczeniu usług, konieczne jest istnienie bezpośredniego związku pomiędzy świadczoną usługą a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, który nie występuje pomiędzy usługą publicznego nadawania a obowiązkową opłatą abonamentową.

Pomimo sugestii rzecznika generalnego Trybunał nie odniósł się wprost do prawa do odliczenia podatku naliczonego przez nadawców publicznych, jednak przeprowadzona przez niego klasyfikacja działalności misyjnej, jako działalności nieobjętej regulacjami dyrektywy VAT, bezpośrednio wpływa na zakres prawa do odliczenia u tego typu podatników. W sprawie będącej przedmiotem rozstrzygnięcia WSA konkluzja ta oznacza, że tzw. wydatki ogólne ponoszone przez radio nie są wykorzystywane wyłącznie do działalności gospodarczej, ale również do działalności niepodlegającej VAT. W konsekwencji, w stanie prawnym obowiązującym od stycznia 2016 r. dla ustalenia zakresu prawa do odliczenia od takich wydatków konieczne jest stosowanie przez nadawców publicznych tzw. prewspółczynnika, czyli mechanizmu ograniczającego zakres prawa do odliczenia przewidzianego w art. 86 ust. 2a i następnych ustawy o VAT. W praktyce wiąże się z to z istotnym obniżeniem poziomu VAT do odliczenia.

Zważywszy na to, że w sprawach tego typu polskie sądy dotychczas bardzo mocno brały od uwagę podejście zaprezentowane w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości UE, po ogłoszeniu orzeczenia w sprawie C-11/15 zmiana linii orzeczniczej sądów administracyjnych oraz stanowiska Ministerstwa Finansów na korzystne dla podatników jest w najbliższym czasie mało prawdopodobna.

Firmy Zakres Opodatkowania Zakładanie Działalności WSA Orzecznictwo Sądów i Trybunałów

Tak orzekł Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w wyroku z 19 października 2016 r. (I SA/Po 242/16).

2 / 3

artykułów

Czytaj dalej. Subskrybuj