Odszkodowanie za opóźnienie w regulowaniu faktur

Sąd Najwyższy ma rozstrzygnąć praktyczną kwestię dla biznesu czy już za samo opóźnienie w regulowaniu faktury, należy się odszkodowanie

Publikacja: 19.11.2015 11:32

Odszkodowanie za opóźnienie w regulowaniu faktur

Foto: 123RF

Czy też dostawca towaru bądź usługi ma prawo do tego ryczałtowego odszkodowania mimo, że nie poniósł żadnych kosztów odzyskania należności, czy też musi jej wykazać.

Nieterminowe zapłat

Nieterminowe regulowanie długów to w Polsce zmora od lat. Nie tylko zresztą w Polsce. Podstawę prawną do żądania ryczałtowego odszkodowanie stanowi dodany przed dwoma laty do ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych, która stanowi zresztą implementację unijnej dyrektywy (2011/7/UE) w sprawie zwalczania opóźnień w płatnościach w transakcjach handlowych, art. 10. Zgodnie z tym przepisem wierzycielowi od chwili nabycia uprawnienia do odsetek należnych się ryczałtowa rekompensata - równowartość 40 euro, za koszty odzyskiwania należności. W przypadku gdyby koszty te przekroczyły 40 euro, wierzycielowi przysługuje zwrot tych kosztów, pomniejszonych o owe 40 euro. Dodajmy, że ustawa dotyczy umów z wyłącznym udziałem przedsiębiorców, ale też wykonujących wolne zawody.

Sporne jest jednaka w praktyce sądów czy należy się ono za opóźnienie w regulowaniu faktury z automatu.

I o rozstrzygnięcie tego zagadnienia zwrócił się do Sądu Najwyższego rzeszowski Sąd Okręgowy, który rozpatruje powództwo jednego z miejscowych nadleśnictw (ma status przedsiębiorcy) przeciwko miejscowej firmie produkcji drzewnej, domagając się zapłaty ponad 1,1 tys. zł tj. równowartości owego ryczałtowego odszkodowania od każdej z siedmiu faktur, które, dodajmy kupujący uregulował wraz z odsetkami, ale z pewnym opóźnieniem.

Popularne narzędzie

Nadleśnictwo nie prowadziło jednak żadnej windykacji, nie poniosło z tego powodu kosztów, i na tej podstawie Sąd Rejonowy uznał, że ryczałt mu się nie należy.

- Roszczenie o 40 euro, jak niewiele nowych rozwiązań, szybko się przyjęło, może dlatego, że pozwala uzyskać szybko konkretne odszkodowanie - mówi „Rzeczpospolitej" Bartłomiej Przymusiński, sędzia gospodarczy z Poznania. -Stosowanie tej ustawy nastręcza jednak wiele problemów: mam np. sprawę o zapłatę 3 zł odsetek, i właśnie równowartości 40 euro, ale powód domaga się nadto 160 zł kosztów procesu i mamy problem, zasądza jeszcze te koszty ?

- U nas tych sprawa jest na razie mniej, może dlatego że chodzi o mniejsze miasto, tu przedsiębiorcy bardziej się znają, ostrożniej wytaczają sprawy licząc się, że ta broń jest obosieczna - mówi z kolei sędzia Krzysztof Pietkowski, przewodniczący Wydziału Gospodarczego Sądu Rejonowego w Koszalinie.

Przy okazji pytania pojawiła się też kwestia czy 40 euro należy się od całej transakcji czy poszczególnych faktur.

-Moja koleżanka ma właśnie taką sprawę: dostawę partii lekarstw wystawił oddzielną fakturę za każdy lek, mówi sędzia Pietkowski, ale nie będę wydawał wyroku za koleżankę.

Zdaniem natomiast sędziego Przymusińskiego sąd powinien badać czy faktury dotyczą jednego kontraktu, czy też są to odrębne transakcje.

Według projekt badawczego Konferencji Przedsiębiorstw finansowych w Polsce oraz Krajowego rejestru długów, w październiku 2015 r. w portfelach polskich przedsiębiorstw mających problemy z egzekucją długów odsetek przeterminowanych należności wynosił 22,9 proc. A zdaniem Adama Łąckiego, prezes Krajowego Rejestru Długów, kluczową kwestią jest etyka w biznesie ciągle w Polsce na niskim poziomie, gdyż to ona decyduje w lwiej części o nieterminowych płatnościach.

Sygn. akt. III CZP 94/15

prof. Michał Romanowski

Uniwersytet Warszawski, kancelaria Romanowski i Wspólnicy

40 euro za opóźnienie w zapłacie to konstrukcja zryczałtowego odszkodowania, a w takim wypadku wierzyciel zwolniony jest z obowiązku wykazania zarówno poniesienia szkody, jak i jej wysokości. Przypomina ono karę umowną, więc w pewnych wypadkach możliwe jest jej zmniejszenie (miarkowanie), aby nie dochodziło do nadużyć. Nie jestem entuzjastą tego narzędzia, gdyż tego rodzaju protezami prawnymi trudno wymusić terminowość w regulowaniu należności, przeciwnie, może być wykorzystywane do nadużyć. Terminowość regulowania należności można by uzyskać poprzez generalną poprawę sprawności postępowań sądowych.

Czy też dostawca towaru bądź usługi ma prawo do tego ryczałtowego odszkodowania mimo, że nie poniósł żadnych kosztów odzyskania należności, czy też musi jej wykazać.

Nieterminowe zapłat

Pozostało 95% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Spadki i darowizny
Poświadczenie nabycia spadku u notariusza: koszty i zalety
Prawo w Firmie
Trudny państwowy egzamin zakończony. Zdało tylko 6 osób
Podatki
Składka zdrowotna na ryczałcie bez ograniczeń. Rząd zdradza szczegóły
Ustrój i kompetencje
Kiedy można wyłączyć grunty z produkcji rolnej
Sądy i trybunały
Reforma TK w Sejmie. Możliwe zmiany w planie Bodnara