Rz: Czy skarga do sądu administracyjnego przysługuje w każdym przypadku przedłużenia terminu zwrot VAT?
Michał Roszkowski: Po zeszłorocznych zmianach w ustawie o postępowaniu przed sądami administracyjnymi pojawiły się orzeczenia, w których odmówiono podatnikom prawa do skargi na postanowienie o przedłużeniu terminu zwrotu VAT wydane w innym trybie niż czynności sprawdzające. 24 października br. NSA podjął uchwałę (I FPS 2/16), w świetle której taka skarga do sądu będzie przysługiwała niezależnie od sposobu weryfikacji rozliczenia podatnika. Weryfikacja może być przeprowadzana w toku czynności sprawdzających, kontroli podatkowej, postępowania podatkowego lub postępowania kontrolnego, przy czym według sądu w każdym z tych przypadków do zwrotu stosuje się także, bezpośrednio lub pośrednio, przepisy dotyczące czynności sprawdzających. Oznacza to, że termin do zwrotu VAT powinien być przedłużany poprzez wydanie przez organ postanowienia, na które przysługuje zażalenie. Podatnik będzie mógł wnieść skargę do sądu administracyjnego po otrzymaniu niekorzystnego postanowienia organu odwoławczego.
Co z podatnikami, którzy sugerując się pouczeniem fiskusa, zamiast zażalenia po przedłużeniu terminu zwrotu kwestionowali je w trybie wezwania do usunięcia naruszenia prawa?
Naczelny Sąd Administracyjny we wskazanej uchwale, powołując się na zasadę nieszkodzenia stronie w związku z błędnym pouczeniem oraz konstytucyjnie chronione prawo do sądu, słusznie przyjął, że złożone w innych toczących się sprawach wezwania do usunięcia naruszenia prawa należy traktować jako terminowo złożone zażalenia i przekazać je do właściwych organów drugiej instancji. Negatywne skutki związane ze zmieniającą się interpretacją przepisów prawa nie powinny bowiem obciążać ich adresatów.
Czy fiskus, przedłużając termin zwrotu VAT, może przeprowadzać kontrolę krzyżową u kontrahenta podatnika?
