Kontrole skarbówki w firmach, które chcą zwrotu VAT

Przybywa podatników, którzy muszą przejść przez kontrolę, zanim odzyskają podatek. Coraz częściej idą więc do sądu, a ten staje po ich stronie.

Aktualizacja: 24.10.2018 06:40 Publikacja: 24.10.2018 06:30

Kontrole skarbówki w firmach, które chcą zwrotu VAT

Foto: Fotolia.com

Ministerstwo Finansów przedstawiło dane dotyczące zwrotu podatku w ciągu ostatnich czterech lat. Wynika z nich, że nieznacznie wzrosła liczba przedsiębiorstw otrzymujących pieniądze w ustawowym terminie 60 dni, za to przybyło firm, którym urzędy skarbowe wstrzymują wypłatę w wyniku kontroli skarbowej.

Według danych MF w 2017 r. zwrot VAT w ustawowym terminie 60 dni otrzymało 979 tys. podatników. W 2016 r. było to 965 tys. firm, a w 2015 r. – 907 tys. Jednak w pierwszym półroczu 2018 r. na terminowy zwrot mogło liczyć tylko 377 tys. podmiotów.

Czytaj także: Split payment: podzielona płatność - jaki termin na zwrot VAT

W 2017 r. zwrot VAT po terminie otrzymało 4,3 tys. firm. To spadek, w 2016 r. było to 5,2 tys. podmiotów, a w 2015 r. – 6,1 tys. W pierwszej połowie 2018 r. urzędy opóźniły wypłatę dla 1,6 tys. firm.

Jednocześnie w 2017 r. wzrosła liczba podatników, którym w wyniku kontroli skarbowej opóźniono zwrot nadwyżki VAT. Było to 965 firm, podczas gdy w poprzednich latach odpowiednio 606 i 653. W pierwszej połowie 2018 r. na zwrot w wyniku kontroli musiało czekać ok. 300 firm.

Konieczne wyjaśnienie

Wiceminister Paweł Cybulski przypomniał, że zgodnie z art. 122 ordynacji podatkowej w toku postępowania organy podatkowe podejmują niezbędne działania w celu dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego oraz załatwienia sprawy.

„To podstawowa zasada, którą organ podatkowy kieruje się nie tylko w trakcie postępowania podatkowego, ale również w czynnościach podejmowanych w innym trybie" – napisał wiceminister w odpowiedzi na interpelację poselską nr 25570.

Z danych ministerstwa wynika, że coraz więcej podatników decyduje się zaskarżyć do wojewódzkiego sądu administracyjnego postanowienia o przedłużeniu terminu zwrotu podatku. Tylko w okresie od stycznia do końca kwietnia 2018 r. przedsiębiorcy wnieśli do WSA 192 skargi. W całym 2017 r. było 308 skarg, a w 2016 r – 63 skargi.

Według ekspertów praktyka skarbówki jest wciąż niekorzystna dla firm.

Czytaj także: Jak długo może być weryfikowana zasadność zwrotu VAT

– Zdarza się, że samo wystąpienie o zwrot VAT sprawia, że urząd skarbowy wszczyna u przedsiębiorcy kontrolę trwającą zwykle kilka miesięcy. Ta praktyka nie zmieniła się w ciągu ostatnich lat. Trudno ją uznać za uzasadnioną, zwłaszcza gdy przedsiębiorca działa na rynku od lat i ma tych samych kontrahentów – mówi Łukasz Czucharski, ekspert Pracodawców RP.

Również Robert Nogacki, radca prawny w Kancelarii Skarbiec, uważa, że wstrzymywanie zwrotu VAT stało się „powszechnie stosowaną normą". Wyjaśnia, że zgodnie z art. 87 ust. 2 ustawy o VAT zwrot nadwyżki podatku naliczonego nad należnym następuje co do zasady w terminie 60 dni od dnia złożenia rozliczenia przez podatnika. Ten sam przepis pozwala urzędom skarbowym przedłużać termin, jeśli „zasadność zwrotu wymaga dodatkowego zweryfikowania". W praktyce jednak przepis ten jest nadużywany.

Spór o terminy

Jednocześnie sądy coraz częściej przyznają rację podatnikom. Przykładem jest prawomocny wyrok WSA w Opolu z lipca 2018 r. (I SA/Op 170/18). Sprawa dotyczyła spółki, która za styczeń 2016 r. wykazała 150 tys. zł nadwyżki podatku naliczonego nad należnym. Urząd skarbowy wszczął kontrolę, w wyniku której kilkakrotnie przedłużał termin zwrotu.

Spółka zarzuciła mu nieuzasadnione przedłużanie sprawy przy braku wskazania okoliczności faktycznych, które wymagały dodatkowej weryfikacji. WSA przyznał jej rację. W ocenie sądu, by termin został skutecznie przedłużony, musi do tego dojść przed jego upływem.

Również WSA w Warszawie uznał w wyroku z września 2018 r. (sygn. III SA/Wa 3108/17), że skarbówka naruszyła przepisy. To dlatego, że wydała postanowienia o przedłużeniu terminu zwrotu nadwyżki podatku bez wskazania konkretnego terminu.

Opinia

Agata Dziwisz, adwokat, starszy prawnik w praktyce prawa podatkowego w Kancelarii Kochański Zięba i Partnerzy

Administracja skarbowa powinna działać uczciwie i sprawnie przy weryfikacji zasadności zwrotów VAT, nie traktując przy tym podatnika z góry jak oszusta. Niestety, w praktyce terminy zwrotów są często wydłużane, np. aż do czasu zakończenia kontroli u kontrahenta przedsiębiorcy. Podatnicy mogą jednak dochodzić swoich praw w sądzie. Naczelny Sąd Administracyjny potwierdził, że skarga do sądu przysługuje od każdego postanowienia o przedłużeniu terminu zwrotu (uchwała o sygn. I FPS 2/16). Sądy przyznają rację firmom np. w sprawach, w których organ nie doręczył postanowienia o przedłużeniu zwrotu we właściwym terminie. Dodatkowo w przypadku wydłużania kontroli lub postępowania podatkowego możliwe jest złożenie skargi na przewlekłość.

Ministerstwo Finansów przedstawiło dane dotyczące zwrotu podatku w ciągu ostatnich czterech lat. Wynika z nich, że nieznacznie wzrosła liczba przedsiębiorstw otrzymujących pieniądze w ustawowym terminie 60 dni, za to przybyło firm, którym urzędy skarbowe wstrzymują wypłatę w wyniku kontroli skarbowej.

Według danych MF w 2017 r. zwrot VAT w ustawowym terminie 60 dni otrzymało 979 tys. podatników. W 2016 r. było to 965 tys. firm, a w 2015 r. – 907 tys. Jednak w pierwszym półroczu 2018 r. na terminowy zwrot mogło liczyć tylko 377 tys. podmiotów.

Pozostało 88% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Prawo karne
CBA zatrzymało znanego adwokata. Za rządów PiS reprezentował Polskę
Spadki i darowizny
Poświadczenie nabycia spadku u notariusza: koszty i zalety
Podatki
Składka zdrowotna na ryczałcie bez ograniczeń. Rząd zdradza szczegóły
Ustrój i kompetencje
Kiedy można wyłączyć grunty z produkcji rolnej
Sądy i trybunały
Sejm rozpoczął prace nad reformą TK. Dwie partie chcą odrzucenia projektów