Zwolnienie przedmiotowe z VAT: Błędna implementacja nie może szkodzić podatnikom

Ustawodawca błędnie wprowadził do ustawy o VAT przepis art. 132 ust. 1 lit. i Dyrektywy 112 dotyczący kształcenia i przekwalifikowania zawodowego. Wskazuje on bowiem na zwolnienie podmiotowe, a nie przedmiotowe.

Publikacja: 24.10.2016 02:00

Zwolnienie przedmiotowe z VAT: Błędna implementacja nie może szkodzić podatnikom

Foto: www.sxc.hu

Tak orzekł Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 6 września 2016 r. (I FSK 392/15).

Stowarzyszenie nauczycieli języka angielskiego prowadzi szkolenia i konferencje dotyczące zarówno metodyki nauczania, jak i samej nauki języka. Prowadzi również warsztaty, które mają na celu wyłącznie naukę języka. Powstała wątpliwość, czy wykonywane przez stowarzyszenie usługi będą korzystały ze zwolnienia przedmiotowego z VAT, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 28 i 29 ustawy o VAT oraz art. 44 rozporządzenia Rady nr 282/2011.

Zdaniem podatnika, na tak zadane pytanie należy udzielić odpowiedzi twierdzącej. Organ podatkowy uznał jednak w wydanej interpretacji indywidualnej stanowisko podatnika za nieprawidłowe, stwierdzając, że żadne ze wskazanych usług nie będą objęte zwolnieniem z art. 43 ust. 1 pkt 29 ustawy o VAT. Szkolenia oraz konferencje nie będą również objęte zwolnieniem z pkt 28, ponieważ nie mają na celu wyłącznie bezpośredniej nauki języka. Z kolei warsztaty językowe będą korzystały ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 28 ustawy o VAT.

Sąd I instancji nie podzielił stanowiska organu, powołując się m.in. na wyrok TSUE w sprawie C-319/12. Podatnik, świadcząc usługi szkoleniowe oraz dydaktyczne jako podmiot prywatny, może skorzystać ze zwolnienia na podstawie art. 132 ust. 1 lit. i Dyrektywy nr 112, który został błędnie zaimplementowany do krajowego porządku prawnego w postaci art. 43 ust. 1 pkt 29 ustawy o VAT.

NSA oddalił skargę kasacyjną organu stwierdzając, że zastosowanie w tej sprawie znajdzie art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. a ustawy o VAT. Orzecznictwo jest zgodne co do jego błędnej implementacji. Artykuł 132 ust. 1 lit. i Dyrektywy 112 wskazuje bowiem na zwolnienie podmiotowe, a nie przedmiotowe. Błędna implementacja z kolei nie może wywierać negatywnych konsekwencji dla podatników. Sąd wskazał, że analizując przedmiotowe zwolnienie należy kierować się jego celem, którym jest zwolnienie usług kształcenia zawodowego.

—Wojciech Kańtor, współpracownik Zespołu Zarządzania Wiedzą Podatkową firmy Deloitte

Komentarz eksperta

Rafał Gołba, doradca podatkowy, starszy konsultant we wrocławskim biurze Deloitte Doradztwo Podatkowe Tokarski i Wspólnicy sp.k. (dawniej Deloitte Doradztwo Podatkowe sp. z o.o.)

W ramach harmonizacji wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (VAT) na terytorium Unii Europejskiej, ustawodawca unijny określił w Dyrektywie 112 katalog zwolnień z opodatkowania VAT, które mają charakter obligatoryjny. Oznacza to, że państwa członkowskie są zobowiązane do implementacji wskazanych zwolnień do krajowego porządku prawnego, przy odpowiednim zachowaniu warunków określających zasady ich stosowania.

Jednym z przedmiotowych zwolnień objęte są właśnie usługi kształcenia i przekwalifikowania zawodowego, łącznie ze świadczeniem usług i dostawą towarów ściśle związanych z taką działalnością, prowadzone przez odpowiednie podmioty prawa publicznego lub inne instytucje działające w tej dziedzinie, których cele uznane są za podobne przez dane państwo członkowskie (por. art. 132 ust. 1 lit. i Dyrektywy 112).

Polski ustawodawca, implementując powyższe zwolnienie, wskazał jednak, że ze zwolnienia z opodatkowania korzystają usługi kształcenia lub przekwalifikowania zawodowego, które są m.in. prowadzone w formach i na zasadach przewidzianych w odrębnych przepisach. Możliwość wprowadzania takiego warunku nie została jednak przewidziana w Dyrektywie 112. Implementacja analizowanego zwolnienia przez państwa członkowskie powinna zasadniczo polegać na uzależnieniu zwolnienia z opodatkowania od świadczenia takich usług przez podmioty, których cele uznane są przez państwo za podobne do celów podmiotów prawa publicznego, a nie od uregulowania form i zasad świadczenia takich usług w odrębnych przepisach.

W konsekwencji, NSA słusznie orzekł, że art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. a ustawy o VAT należy uznać za niezgodny z przepisami Dyrektywy 112. Jednocześnie wyrok ten wpisuje się w ugruntowaną już linię orzeczniczą sądów administracyjnych dotyczącą niezgodności przepisów ustawy o VAT z Dyrektywą 112 w tej kwestii (por. wyroki NSA z 4 lipca 2013 r., I FSK 1014/12; z 12 września 2013 r., IFSK 1145/12; z 19 grudnia 2013 r., I FSK 173/13 oraz z 3 czerwca 2014 r., I FSK 970/13).

Z uwagi na błędną implementację Dyrektywy 112 w powyższym zakresie, ustalając sposób opodatkowania usług kształcenia lub przekwalifikowania zawodowego, podatnicy mogą powoływać się wprost na art. 132 ust. 1 lit. i tej dyrektywy. Przy czym, nadal mogą pojawiać się wątpliwości, czy cele podmiotu świadczącego tego typu usługi mogą być uznane za podobne do celów podmiotów prawa publicznego. Każdy przypadek powinien więc być analizowany indywidualnie.

Decydując się na takie podejście, podatnicy muszą się jednak liczyć z ewentualnym sporem z organami podatkowymi, gdyż – jak wynika ze sprawy będącej przedmiotem rozstrzygnięcia NSA – ich stanowisko w tym zakresie nadal może być niekorzystne.

Tak orzekł Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 6 września 2016 r. (I FSK 392/15).

Stowarzyszenie nauczycieli języka angielskiego prowadzi szkolenia i konferencje dotyczące zarówno metodyki nauczania, jak i samej nauki języka. Prowadzi również warsztaty, które mają na celu wyłącznie naukę języka. Powstała wątpliwość, czy wykonywane przez stowarzyszenie usługi będą korzystały ze zwolnienia przedmiotowego z VAT, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 28 i 29 ustawy o VAT oraz art. 44 rozporządzenia Rady nr 282/2011.

Pozostało 89% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Nieruchomości
Trybunał: nabyli działkę bez zgody ministra, umowa nieważna
Materiał Promocyjny
Wykup samochodu z leasingu – co warto wiedzieć?
Praca, Emerytury i renty
Czy każdy górnik może mieć górniczą emeryturę? Ważny wyrok SN
Prawo karne
Kłopoty żony Macieja Wąsika. "To represje"
Sądy i trybunały
Czy frankowicze doczekają się uchwały Sądu Najwyższego?
Materiał Promocyjny
Jak kupić oszczędnościowe obligacje skarbowe? Sposobów jest kilka
Sądy i trybunały
Łukasz Piebiak wraca do sądu. Afera hejterska nadal nierozliczona