Wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów - kiedy trzeba rozliczyć

– Spółka jest czynnym podatnikiem VAT. Jest także zarejestrowana jako podatnik VAT UE. Spółka kupiła odzież w ramach wewnątrzwspólnotowego nabycia towaru (WNT) od włoskiego podatnika VAT UE. Odzież to towary handlowe, których sprzedaż będzie opodatkowana VAT. Transakcja odbyła się w maju 2015 r. Włoski kontrahent nie wystawił faktury potwierdzającej dostawę, dlatego spółka rozpoznała obowiązek podatkowy z tytułu WNT 15 czerwca 2015 r. W deklaracji VAT-7 za czerwiec 2015 r. spółka wykazała podatek należny i naliczony z tytułu WNT.

Fakturę potwierdzającą tę dostawę włoski kontrahent wystawił dopiero 1 października 2015 r., a spółka otrzymała ją 8 października 2015 r. Czy spółka powinna skorygować wcześniejsze rozliczenie WNT? – pyta czytelnik.

W wewnątrzwspólnotowym nabyciu towarów obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury przez podatnika podatku od wartości dodanej, nie później jednak niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym odbyła się dostawa. (zob. art. 20 ust. 5 in principio ustawy o VAT). Z pytania wynika, że dostawa odzieży od firmy włoskiej w ramach WNT miała miejsce w maju 2015 r. Włoski kontrahent nie wystawił faktury potwierdzającej tę dostawę do 15 czerwca 2015 r., zatem spółka słusznie rozpoznała obowiązek podatkowy właśnie 15 czerwca 2015 r. i wykazała podatek należny od WNT w deklaracji VAT-7 za ten miesiąc.

Firma postąpiła prawidłowo

Rozliczenie podatku należnego od przedmiotowego WNT w deklaracji VAT-7 za czerwiec 2015 r. było prawidłowe i nie wymaga korekty w związku z wystawieniem faktury przez włoskiego kontrahenta dopiero 1 października 2015 r. Innymi słowy, wystawienie faktury potwierdzającej WNT przez włoskiego kontrahenta (podatnika podatku od wartości dodanej) nie powoduje powstania (po raz drugi) obowiązku podatkowego z tytułu WNT.

Kiedy wolno uwzględnić

Kwotę podatku naliczonego stanowi m.in. kwota podatku należnego z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, o którym mowa w art. 9 ustawy o VAT (zob. art. 86 ust. 2 pkt 4 lit. c ustawy o VAT) >patrz ramka.

Podatek należny od WNT towarów od włoskiego kontrahenta stał się zatem jednocześnie podatkiem naliczonym. Natomiast prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego powstaje w rozliczeniu za okres, w którym w odniesieniu do nabytych przez podatnika towarów i usług powstał obowiązek podatkowy (art. 86 ust. 10 ustawy o VAT). Dla spółki obowiązek podatkowy z tytułu WNT powstał w czerwcu 2015 r. Zatem spółka słusznie uznała, że prawo do odliczenia podatku naliczonego z tytułu WNT od włoskiego kontrahenta powstało w czerwcu 2015 r.

Odliczeniu podatku naliczonego z tytułu WNT w deklaracji VAT-7 za czerwiec 2015 r. nie sprzeciwia się także art. 86 ust. 10b pkt 2 lit. b ustawy o VAT, ponieważ spółka w tej deklaracji wykazała podatek należny z tytułu WNT. Zgodnie z tym przepisem prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w przypadku WNT powstaje zgodnie z art. 86 ust. 10 ustawy o VAT, pod warunkiem że podatnik uwzględni kwotę podatku należnego z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów w deklaracji podatkowej, w której jest on obowiązany rozliczyć ten podatek.

Warunek konieczny

W przypadku WNT, z jakim mamy do czynienia w sytuacji opisanej przez spółkę, ustawodawca nakłada na podatników jeszcze jeden obowiązek. Aby firma mogła odliczyć podatek naliczony, musi posiadać fakturę od unijnego dostawcy.

Zgodnie z art. 86 ust. 10b pkt 2 lit. a ustawy o VAT prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w przypadku WNT powstaje w rozliczeniu za okres, w którym w odniesieniu do nabytych przez podatnika towarów i usług powstał obowiązek podatkowy, pod warunkiem że podatnik otrzyma fakturę dokumentującą dostawę towarów w ramach WNT, w terminie trzech miesięcy od upływu miesiąca, w którym w odniesieniu do nabytych towarów powstał obowiązek podatkowy.

Jeżeli podatnik nie otrzyma faktury w tym terminie, to jest obowiązany do odpowiedniego pomniejszenia kwoty podatku naliczonego w rozliczeniu za okres, w którym upłynął trzymiesięczny termin (art. 86 ust. 10g ustawy o VAT).

Odliczenie nie przepadnie

Spóźniona faktura nie przekreśla jednak możliwości odliczenia podatku. Otrzymanie przez podatnika faktury dokumentującej WNT w terminie późniejszym niż trzy miesiące od upływu miesiąca, w którym w odniesieniu do nabytych towarów powstał obowiązek podatkowy, upoważnia podatnika do odpowiedniego powiększenia podatku naliczonego w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał tę fakturę (art. 86 ust. 10h ustawy o VAT).

Podsumowując, warunkiem odliczenia podatku naliczonego z tytułu WNT jest to, aby podatnik otrzymał fakturę dokumentującą dostawę towarów w terminie trzech miesięcy od upływu miesiąca, w którym w odniesieniu do nabytych towarów powstał obowiązek podatkowy. Jeżeli nie otrzyma faktury w tym terminie, to ma obowiązek zmniejszyć VAT naliczony za okres, w którym upłynął trzeci miesiąc, licząc od końca miesiąca, w którym powstał obowiązek podatkowy. Jeśli podatnik otrzyma fakturę później, to ma prawo zwiększyć VAT naliczony w okresie, w którym ją otrzymał.

Przykład

W sytuacji opisanej w pytaniu obowiązek podatkowy od WNT powstał dla spółki 15 czerwca 2015 r., natomiast fakturę od włoskiego dostawcy spółka otrzymała 8 października 2015 r. Załóżmy, że kwota VAT (należnego i naliczonego podlegającego odliczeniu z tytułu tego WNT) wyniosła 23 000 zł. Spółka powinna rozliczyć VAT w następujący sposób:

deklaracja VAT-7 za czerwiec 2015 r.:

Spółka powinna wykazać podatek należny z tytułu WNT w kwocie 23 000 zł oraz mogła wykazać podatek naliczony z tytułu WNT w kwocie 23 000 zł, co – jak wynika z pytania – zrobiła (wykazując podatek należny z tytułu WNT w tej deklaracji VAT-7, spółka uczyniła zadość warunkowi określonemu w art. 86 ust. 10b pkt 2 lit. b ustawy o VAT).

deklaracja VAT-7 za wrzesień 2015 r.:

Spółka powinna w tej deklaracji pomniejszyć podatek naliczony o kwotę odliczonego podatku naliczonego z tytułu WNT, tj. o 23 000 zł, ponieważ jest to deklaracja za trzeci miesiąc liczony od upływu miesiąca, w którym w odniesieniu do nabytych towarów powstał obowiązek podatkowy.

deklaracja VAT-7 za październik 2015 r.:

Spółka będzie uprawniona do powiększenia podatku naliczonego o kwotę 23 000 zł podatku od WNT, ponieważ w październiku 2015 r. otrzymała fakturę od włoskiego kontrahenta.

Zastrzeżenie:

W przedstawionym w pytaniu stanie faktycznym spółka skorzystała z prawa do odliczenia podatku naliczonego od WNT w miesiącu powstania obowiązku podatkowego, tj. w deklaracji VAT-7 za czerwiec 2015 r. Jednak zgodnie z art. 86 ust. 11 ustawy o VAT z prawa tego mogła skorzystać alternatywnie w deklaracji VAT-7 za czerwiec, lipiec albo sierpień 2015 r. Gdyby skorzystała z tej możliwości i odliczyła podatek naliczony w deklaracji VAT-7 za lipiec albo za sierpień 2015 r., to również w deklaracji VAT-7 za wrzesień 2015 r. powinna pomniejszyć podatek naliczony o kwotę 23 000 zł, a następnie w deklaracji VAT-7 za październik 2015 r. powiększyć podatek naliczony o 23 000 zł.

Załóżmy jeszcze, że spółka otrzyma fakturę od włoskiego kontrahenta dopiero 2 grudnia 2015 r. W takim przypadku dopiero w deklaracji VAT-7 za grudzień 2015 r. spółka mogłaby powiększyć podatek naliczony o 23 000 zł, przy czym obowiązek pomniejszenia podatku w deklaracji VAT-7 za wrzesień 2015 r. nie ulega zmianie.