Tak uznał Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 12 września 2017 r. (I FSK 18/16).
Stan faktyczny
Podatniczka prowadzi firmę zajmującą się usługami konserwatorskimi. W ewidencji ma wpisaną artystyczną i literacką działalność twórczą, jest opodatkowana w formie karty podatkowej, ale nie jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem VAT. Kobieta tłumaczyła, że jest dyplomowanym konserwatorem dzieł sztuki z tytułem magistra sztuki – zajmuje się konserwacją i restauracją wyposażenia wnętrz kościołów, tj. ołtarzy, malarstwa ściennego, jak również obiektów prywatnych. Podkreśliła, że każda czynność, odnosząca się do obiektów wpisanych do rejestru zabytków, jest wykonywana na podstawie autorskiego programu prac konserwatorskich, zaakceptowanego przez konserwatora, który wydaje pozwolenie na prace.
Z wniosku o interpretację wynikało, że wartość sprzedaży podatniczki w 2014 r. przekroczyła 150 tys. zł. Zapytała, czy wykonywane przez nią usługi, polegające na prowadzeniu prac konserwatorskich, są zwolnione z VAT i czy wykonując te usługi po przekroczeniu w roku podatkowym 150 tys. zł sprzedaży powinna się zarejestrować jako czynny podatnik VAT.
Fiskus opowiedział, że podatniczka nie może być uznana za twórcę w rozumieniu przepisów ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Przejawem prowadzonej przez nią działalności nie jest bowiem powstanie utworu, lecz jego konserwacja i restauracja, związana z wykonaniem określonych czynności o charakterze technicznym. Usługi konserwatorskie i restauratorskie mają charakter prac odtworzeniowych, pozbawione są indywidualnego, kreatywnego działania. Nie można przyjąć, że wykonywane są przez podmiot wymieniony w art. 43 ust. 1 pkt 33 ustawy o VAT, czyli nie korzystają ze zwolnienia. Gdy wartość sprzedaży opisanych usług przekroczy w danym roku podatkowym kwotę 150 tys. zł, pani konserwator musi zarejestrować się do VAT.
Kobieta nie zgadzała się z taką wykładnią przepisów. W skardze do WSA w Opolu przekonywała, że prace konserwatorskie przy zabytkach ruchomych są przejawem działalności twórczej o indywidualnym charakterze i podlegają zwolnieniu z VAT. Wynagrodzenie za nie ma formę honorarium i dochodzi do przeniesienia praw autorskich na zleceniodawcę.
