Wydłużenie zapłaty a odliczenie VAT

Gdy jedna firma za odsetki godzi się na opłacenie faktur po terminie i realizacji zamówienia, druga nie odliczy całego VAT.

Publikacja: 08.10.2020 07:38

Wydłużenie zapłaty a odliczenie VAT

Foto: Adobe Stock

Firmy poturbowane przez koronawirusa szukają różnych sposobów na utrzymanie się na powierzchni. Jednym z nich może być przesuwanie terminów płatności za faktury. Trzeba jednak pamiętać, że zgoda na to, by kontrahent – w zamian za odsetki – uregulował należności po upływie podstawowego terminu płatności, ma swoje konsekwencje, zwłaszcza w VAT. Przypomniał o tym właśnie Naczelny Sąd Administracyjny.

Umowna prolongata

Sprawa dotyczyła sytuacji na długo sprzed pandemii. We wniosku o interpretację z października 2016 r. spółka wyjaśniła, że zajmuje się produkcją maszyn i urządzeń dla sektora górniczego, świadczy też usługi dla górnictwa i hutnictwa. Jest czynnym podatnikiem VAT. Tłumaczyła, że niektóre z zawieranych przez nią umów, na podstawie których nabywa towary i usługi, zawierają postanowienie: uzgodnione ceny uwzględniają odsetki ustawowe z tytułu wydłużonego terminu płatności wynagrodzenia za okres od 31. dnia do dnia płatności wynagrodzenia. Taka klauzula obowiązuje w umowach, w których strony przewidziały termin zapłaty dłuższy niż 30 dni od daty otrzymania prawidłowo wystawionych faktur VAT.

Czytaj także: Kiedy możliwe jest przedłużanie terminu zwrotu VAT

Podatniczka była przekonana, że odsetki ustawowe z tytułu takiej prolongaty, stanowiące element kalkulacyjny umownego wynagrodzenia za dostawy towarów lub świadczenia usług, są elementem podstawy opodatkowania transakcji głównej i opodatkowane jak ona. Nie jest to wynagrodzenie za odrębną usługę finansową. Dlatego w opisanym przypadku przysługuje jej pełne prawo do odliczenia VAT.

Inaczej sprawę widział jednak fiskus. Zauważył, że odsetki za wydłużenie terminu płatności są kalkulowane z uwzględnieniem okresu po dostawie lub wykonaniu usługi. W konsekwencji te za okres od 31. dnia do płatności to wartość odrębnej usługi finansowej korzystającej ze zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT. Spółka nie ma więc prawa do odliczenia VAT z faktur w części dotyczącej odsetek.

Zwykły kredyt

Spółka zaskarżyła interpretację, ale nic nie wskórała. Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu odwołał się do wyroku Trybunału Sprawiedliwości UE (TSUE) w sprawie C-281/91. Wynika z niego konieczność odmiennego traktowania sytuacji, gdy odsetki są naliczane za okres do dnia wykonania dostawy (usługi) i gdy są należne za okres po ich wykonaniu. Ta ostatnia w spornej sprawie nastąpiła i zdaniem WSA odsetki nie są wliczane do podstawy opodatkowania dostawy lub usługi, bo korzystają ze zwolnienia.

Podatek z faktur dokumentujących wynagrodzenie za dostawy towarów lub świadczenia usług dla spółki, którego elementem kalkulacyjnym są odsetki od wydłużonego terminu płatności powyżej 31. dnia, w tej części nie podlega odliczeniu.

Z tym że w wyniku wydłużenia terminu płatności kontrahenci przez cały ten czas kredytują skarżącą jako dłużnika, co stanowi odrębną zwolnioną usługę finansową – zgodził się NSA. Zauważył, że w spornej sprawie klauzula wydłużonego terminu zapłaty dotyczy okresu po upływie podstawowego terminu. Odsetki są kalkulowane za okres po wykonaniu zamówienia. Jak tłumaczyła sędzia Agnieszka Jakimo- wicz, to klasyczny kredyt kupiecki. I w ocenie sądu nie ma znaczenia ani jak prolongata została nazwana, ani że oprocentowanie wynika z umowy i jest zryczałtowane. W świetle orzeczenia TSUE jest to odrębna usługa zwolniona i spółka nie ma prawa do pełnego odliczenia VAT. Wyrok jest prawomocny.

Sygnatura akt: I FSK 66/18

Opinia dla „rzeczpospolitej"

Adam Bartosiewicz, radca prawny, doradca podatkowy, wspólnik w kancelarii EOL

NSA ma rację, że orzecznictwo TSUE określa zasady kwalifikowania spornych zdarzeń jako ewentualnej odrębnej usługi bądź jako części wynagrodzenia dla świadczenia głównego. Niemniej po potraktowaniu ich jako odrębnej usługi finansowej powstają potencjalnie negatywne skutki dla obu stron transakcji głównej. Po pierwsze, taka usługa jest zwolniona z VAT i gdyby została – błędnie – opodatkowana na fakturze, to takiego podatku odliczyć nie można. Po drugie, pojawienie się po stronie sprzedawcy transakcji zwolnionych z VAT może skutkować koniecznością stosowania odliczeń częściowych i liczenia proporcji sprzedaży. Możliwe jest co prawda spowodowanie, aby tego rodzaju wydłużenie terminu płatności za oprocentowaniem stanowiło część podstawy opodatkowania. Nie będzie to jednak dotyczyło każdej prolongaty. Warto o tym pamiętać, zwłaszcza gdy w związku z pandemią i wywołanymi nią problemami gospodarczymi firmy mogą sięgać po nie częściej.

Firmy poturbowane przez koronawirusa szukają różnych sposobów na utrzymanie się na powierzchni. Jednym z nich może być przesuwanie terminów płatności za faktury. Trzeba jednak pamiętać, że zgoda na to, by kontrahent – w zamian za odsetki – uregulował należności po upływie podstawowego terminu płatności, ma swoje konsekwencje, zwłaszcza w VAT. Przypomniał o tym właśnie Naczelny Sąd Administracyjny.

Umowna prolongata

Pozostało 91% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Kup teraz
Praca, Emerytury i renty
Płaca minimalna jeszcze wyższa. Minister pracy zapowiada rewolucję
Prawo dla Ciebie
Nowe prawo dla dronów: znikają loty "rekreacyjne i sportowe"
Prawo karne
Przeszukanie u posła Mejzy. Policja znalazła nieujawniony gabinet
Sądy i trybunały
Trybunał Konstytucyjny na drodze do naprawy. Pakiet Bodnara oceniają prawnicy
Mundurowi
Kwalifikacja wojskowa 2024. Kobiety i 60-latkowie staną przed komisjami