Faktura korygująca: czy przy zwrocie zaliczki powstają różnice kursowe?

Spółka wystawiła fakturę w euro na otrzymaną zaliczkę na towar. Jednak klient się rozmyślił i wycofał się z zakupu kilka miesięcy później. Firma zwróciła zaliczkę. Czy i jak powinna rozliczyć różnice kursowe? – pyta czytelniczka.

Przepisy nie precyzują, jaki kurs należy zastosować do przeliczenia kwot wykazywanych w korekcie, w sytuacji, gdy zachodzi konieczność wystawienia faktury korygującej w walucie obcej. Zgodnie z obowiązującym orzecznictwem przyjmuje się, że kurs waluty zastosowany przy wystawianiu takiej faktury powinien odpowiadać kursowi, który został użyty do przeliczenia przy wystawianiu faktury pierwotnej. Przy zwrocie zaliczki nie można również mówić o powstaniu różnicy kursowej w ujęciu podatkowym.

Podatek zawsze w złotych

Zgodnie z przepisami ustawy o VAT i doktryną, istnieje możliwość wystawienia faktury dokumentującej sprzedaż w walucie obcej. Przepisy nie narzucają podatnikowi ujmowania kwot zawsze w walucie obowiązującej w Polsce. Może to być każda dowolna waluta, która odpowiada kontrahentom. Niemniej jednak należy pamiętać, że o ile nie ma obowiązku wykazywania kwoty dokumentującej sprzedaż towaru czy wykonanie usługi w konkretnej walucie, to wartość VAT musi zostać ujęta w polskich złotych. Dodatkowo, ważnym elementem, na który należy zwrócić uwagę przy ustalaniu wartości VAT, jest sposób zaokrąglania wykazywanych wartości.

Liczenie według ustawy o VAT

Przy przeliczeniu kwot, które zostały przedstawione na fakturze w walucie obcej, na polskie złote, należy sięgnąć do przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. Z regulacji tych wynika, że przeliczenia dokonuje się według kursu średniego danej waluty obcej ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień powstania obowiązku podatkowego. Co do zasady jest to dzień, który poprzedza dostawę towarów lub wykonanie usługi.

Przykład

Przy wystawianiu faktury w walucie obcej dokumentującej transakcję sprzedaży towaru z 3 października, podatnik powinien zastosować kurs z 2 października.

Jeśli jednak podatnik wystawia fakturę przed powstaniem obowiązku podatkowego, walutę przelicza się na złote według kursu średniego danej waluty ogłoszonego na ostatni dzień roboczy poprzedzający wystawienie faktury.

Przykład

Jeśli faktura została wystawiona 1 października (poniedziałek), a usługa wykonana 3 października (środa), to kurs zastosowany przy wystawianiu faktury powinien odpowiadać wartości z 28 września (piątek).

Regulacje PIT i CIT

Analizując kwestię kursu waluty należy również zwrócić uwagę na przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i osób prawnych. Tak jak w przypadku VAT, tu również ustawodawca jednoznacznie określił sposób przeliczania przychodu z waluty obcej na złote, sugerując, że powinno się to odbywać według kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień uzyskania przychodu.

Przepisy ustaw o PIT i o CIT wskazują również, kiedy i jak można rozliczyć korektę. Stanowią one bowiem, że jeżeli korekta przychodu nie jest spowodowana błędem rachunkowym lub inną oczywistą omyłką, korektę wykazuje się poprzez zmniejszenie lub zwiększenie przychodów osiągniętych w okresie rozliczeniowym, w którym została wystawiona faktura korygu- jąca.

Fiskus wyjaśnia

Sytuacja nieco się komplikuje, gdy zachodzi potrzeba weryfikacji kursu waluty przy wystawianiu faktury korygującej. W takiej sytuacji przepisy podatkowe wprost nie dają gotowego rozwiązania. W treści przywołanych wcześniej ustaw nie ma informacji czy przepisy dotyczące przeliczenia walut należy stosować tylko do faktur pierwotnych, czy również do korekt. Z pomocą przychodzą jednak sądy i organy podatkowe, które twierdzą, że opisana powyżej procedura przeliczenia waluty na złote powinna być stosowana do wszystkich faktur, a nie tylko do tych pierwotnych. I tak np. Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji z 10 czerwca 2016 r. (IPPB6/ 4510-276/16-4/AP) stwierdził, że od przeliczenia waluty wskazanej na fakturze korygującej należy zastosować kurs odpowiadający kursowi z faktury pierwotnej. Na podobnym stanowisku stanął Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji z 31 października 2016 r. (2461-IBPB-1-3.4510. 762.2016.1.JKT), który stwierdził, że faktura korygująca nie dokumentuje niezależnego zdarzenia, ale odnosi się do tego samego, którego dotyczyła faktura pierwotna. Wobec tego, do przeliczenia korekty na polskie złote należy zastosować kurs przyjęty do przeliczenia faktur pierwotnych.

Nie ma przychodu, nie ma kosztu

Gdy zaliczka została zwrócona kontrahentowi, w ogóle nie dochodzi do realizacji transakcji gospodarczej, a kwota zaliczki nie stanowi dla przedsiębiorcy przychodu podatkowego, a więc nie można mówić o powstaniu różnic kursowych w ujęciu podatkowym. Takie zdanie podzielił Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji z 4 listopada 2009 r. (ILPB1/415-868/09-2/AK) uznając, że za koszty uzyskania przychodu uznane mogą zostać jedynie wydatki o charakterze definitywnym, czyli takie, które nie zostały zwrócone. W sytuacji zwrotu zaliczki powstałe dodatnie różnice kursowe nie stanowią przychodu podatkowego.

Zgodnie z obowiązującą linią orzeczniczą prezentowaną przez sądy i organy podatkowe, odnosząc się do przedstawionego pytania, podatnik nie osiągnie przychodu ani straty podatkowej z powodu różnic kursowych, wobec czego nie będzie musiał ich rozliczyć. ?

Zdaniem autora

Jakub Piasecki, młodszy konsultant w dziale doradztwa podatkowego BDO

Niedoprecyzowanie przez ustawodawcę użytych w przepisach pojęć bardzo często powoduje wiele problemów odnoszących się do zagadnień, które występują w działalności wielu podatników. Wydawałoby się, że czynności związane z wystawianiem i rozliczaniem faktury powinny być czymś bardzo intuicyjnym, a jednak przez niekonsekwentne unormowanie tej materii, prowadzą do powstawania pytań wymagających szerszej analizy. Na szczęście w sprawie kursów stosowanych do przeliczania faktur i faktur korygujących na złote organy podatkowe oraz sądy zdają się jednak zajmować jednolite stanowisko. To zdecydowanie upraszcza działania związane z fakturowaniem i rozliczeniem podatku. ?

PIT CIT Faktury

Pozostało 88% artykułu

2 / 3

artykułów

Czytaj dalej. Subskrybuj