VAT od marży: Jak dokumentować dostawę towarów używanych

Podatnik stosujący procedurę VAT marża ujmuje na wystawianych paragonach bądź fakturach całą należność otrzymaną od kupującego, a nie tylko różnicę między kwotą sprzedaży a kwotą zakupu.

Publikacja: 03.10.2016 00:01

VAT od marży: Jak dokumentować dostawę towarów używanych

Foto: Fotolia

Decyduje status nabywcy

Prowadzę działalność gospodarczą w zakresie handlu detalicznego. Jestem zobowiązany do stosowania kasy rejestrującej. Czy sprzedaż towarów opodatkowanych w formie marży na podstawie art. 120 ustawy o VAT powinienem ewidencjonować na kasie fiskalnej?

Stosownie do art. 111 ust. 1 ustawy o VAT, podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych są obowiązani prowadzić ewidencję obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących.

Ustawodawca nie przewidział szczególnych regulacji dotyczących obowiązku ewidencjonowania na kasie fiskalnej w przypadku sprzedaży towarów opodatkowanych w formie kasy fiskalnej. Należy więc stosować w tym zakresie zasady ogólne.

Oznacza to, że jeżeli towary opodatkowane w formie marży będą sprzedane:

- osobie fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej lub rolnikowi ryczałtowemu – to sprzedaż tę należy obowiązkowo zaewidencjonować na kasie fiskalnej

- innemu podmiotowi (np. firmie) – to sprzedaży tej nie ewidencjonuje się na kasie fiskalnej.

Uwaga! W przypadku sprzedaży towarów opodatkowanych w formie marży - stosownie do art. 120 ustawy o VAT - należy obowiązkowo wystawić fakturę, gdy nabywcą jest inny podatnik (np. firma) lub osoba prawna niebędąca podatnikiem. Sprzedaży dla tych podmiotów nie ewidencjonuje się natomiast na kasie fiskalnej.

Cała kwota należna od kupującego

Czy w przypadku dostawy towarów opodatkowanych w formie marży zaewidencjonowaniu na kasie fiskalnej podlega cała uzyskana kwota brutto czy tylko kwota marży?

Na kasie fiskalnej należy zaewidencjonować całą kwotę należną z tytułu sprzedaży towaru brutto, a nie wyłącznie kwotę marży (por. interpretację Izby Skarbowej w Łodzi z 31 lipca 2013 r., IPTPP4/443-294/13-4/ALN).

W przypadku dostaw towarów opodatkowanych w formie marży jest ona, najogólniej mówiąc, różnicą między kwotą sprzedaży a kwotą nabycia, pomniejszoną o kwotę podatku (zob. art. 120 ust. 4 i 5 ustawy o VAT).

Przykład

Przedsiębiorca sprzedał towar używany opodatkowany w formie marży za 1200 zł (kwota sprzedaży) nabyty za 1000 zł (kwota nabycia). Na kasie fiskalnej powinien zaewidencjonować kwotę sprzedaży, tj. 1200 zł, a nie marżę w wysokości 200 zł, czyli różnicę pomiędzy kwotą sprzedaży a kwotą nabycia.

Jak liczyć marżę

Przez kwotę sprzedaży rozumie się całkowitą kwotę, którą podatnik otrzymał lub ma otrzymać z tytułu dostawy towarów od nabywcy lub osoby trzeciej, wliczając w to otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty bezpośrednio związane z tą dostawą, podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze oraz koszty dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia, którymi podatnik obciąża nabywcę, z wyłączeniem kwot, o których mowa w art. 29a ust. 7 ustawy o VAT (czyli rabatów, opustów; zob. art. 120 ust. 1 pkt 5 ustawy o VAT).

Z kolei kwota nabycia obejmuje wszystkie składniki wynagrodzenia, o których mowa w art. 120 ust. 1 pkt 5 ustawy o VAT, które dostawca towarów otrzymał lub ma otrzymać od podatnika (zob. art. 120 ust. 1 pkt 6 ustawy o VAT).

Do wykorzystania „zero techniczne"

Jak technicznie zaewidencjonować na kasie fiskalnej sprzedaż towarów opodatkowaną w formie marży?

W przypadku sprzedaży opodatkowanej marżą (o której mowa w art. 119 ust. 1 lub art. 120 ust. 4 ustawy o VAT), prowadząc ewidencję za pomocą kasy rejestrującej, stosownie do § 6 ust. 1 pkt 6 rozporządzenia ministra finansów z 14 marca 2013 r. w sprawie kas rejestrujących (DzU poz. 363), podatnicy przyporządkowują dowolną wolną literę, z wyjątkiem litery A, wartości zero proc. (tzw. zero techniczne) Przyporządkowanie odpowiedniej litery dla tego rodzaju sprzedaży odnotowuje serwisant w książce kasy.

Litera A dotyczy stawki podstawowej

Podatnicy, prowadząc ewidencję za pomocą kas rejestrujących, stosują oznaczenia literowe od A do G do przyporządkowania stawki podatku do nazw towarów i usług, przy czym:

a) literze A jest przyporządkowana stawka podstawowa podatku,

b) literom od B do G odpowiadają pozostałe stawki podatku stosowane na poszczególne towary i usługi oraz zwolnienie od podatku.

Dla zaewidencjonowania dostawy towarów opodatkowanych w formie marży należy zatem przyporządkować kolejną literę, np. G, przyjmując, że jest to stawka o wartości zero proc. (tzw. zero techniczne), zaprogramowana jako stawka „techniczna". Stawka „zera technicznego" ma w tym przypadku charakter umowny i nie podlega ona wykazaniu w deklaracji podatkowej VAT-7, VAT-7K lub VAT-7D.

Za pomocą „zera technicznego" ewidencjonowana jest cała kwota brutto z tytułu sprzedaży towaru opodatkowanego w formie marży, bez wyszczególniania kwoty VAT i podstawy opodatkowania.

Uwaga! Serwisant powinien koniecznie odnotować w książce serwisowej kasy, że przyporządkowana litera (np. G) dotyczy sprzedaży opodatkowanej w formie marży zgodnie z art. 120 ust. 4 ustawy o VAT.

Błędem jest ewidencjonowanie na kasie fiskalnej dostaw towarów opodatkowanych w formie marży w dwóch pozycjach:

- wartość odpowiadająca kwocie nabycia towaru – jako sprzedaż niepodlegająca VAT, oraz

- wartość odpowiadająca kwocie marży – jako sprzedaż z zastosowaniem właściwej stawki, tj. 23 proc.

Paragon fiskalny musi zawierać całą wartość sprzedaży bez odrębnego wyszczególniania marży.

Jest potrzebna odrębna ewidencja

Za pomocą „zera technicznego" ewidencjonowana jest cała kwota brutto z tytułu sprzedaży towaru opodatkowania w formie marży, bez wyszczególniania kwoty VAT i podstawy opodatkowania. Jak zatem ustalić kwotę podatku i podstawę opodatkowania, które należy wykazać w deklaracji VAT-7?

Rejestrując na kasie fiskalnej sprzedaż opodatkowaną w formie marży za pomocą „zera technicznego" należy jednocześnie prowadzić dla potrzeb rozliczenia VAT ewidencję umożliwiającą wyodrębnienie kwoty marży i kwoty podatku. Prowadzenie tej ewidencji umożliwi prawidłowe sporządzenie deklaracji podatkowej VAT-7.

Trzeba podzielić transakcje

Co powinna zawierać ewidencja w przypadku stosowania dla dostawy towarów procedury VAT marża? Poza sprzedażą opodatkowaną w formie marży mam także sprzedaż opodatkowaną na zasadach ogólnych.

Stosownie do art. 120 ust. 15 ustawy o VAT, jeżeli podatnik oprócz opodatkowania marży stosuje również ogólne zasady opodatkowania, to jest on obowiązany prowadzić ewidencję zgodnie z art. 109 ust. 3 ustawy o VAT, z uwzględnieniem podziału sprzedaży w zależności od sposobu opodatkowania. W odniesieniu do dostawy, od której VAT jest rozliczany w systemie marży, ewidencja musi zawierać w szczególności kwoty nabycia towarów niezbędne do określenia kwoty marży, o której mowa w tych przepisach.

Ewidencja, o której mowa w art. 120 ust. 15 ustawy o VAT, powinna stanowić część ewidencji, o której mowa w art. 109 ust. 3 ustawy o VAT, czyli rejestrów VAT. Właściwe wydaje się jej wyodrębnienie w ramach prowadzonej ewidencji sprzedaży (rejestru sprzedaży).

Ewidencja dostawy towarów opodatkowanych w formie marży powinna być prowadzona dla poszczególnych okresów rozliczeniowych (np. miesiąc) i zawierać co najmniej:

- liczbę porządkową;

- datę dostawy (powstania obowiązku podatkowego);

- numer dokumentu będącego podstawą wpisu (zarówno dokumentu, na podstawie którego nastąpiło nabycie, jak i dokumentu dokumentującego dostawę);

- kwotę sprzedaży;

- kwotę nabycia;

- kwotę marży brutto;

- kwotę marży netto (podstawa opodatkowania);

- kwotę podatku (z podziałem na właściwe stawki).

Faktura bez podatku

Co powinna zawierać (krajowa) faktura potwierdzająca dostawę towaru opodatkowanego w formie marży?

Stosownie do art. 106e ust. 3 ustawy o VAT, w przypadku dostawy towarów używanych, dzieł sztuki, przedmiotów kolekcjonerskich i antyków, dla których podstawą opodatkowania jest - zgodnie z art. 120 ust. 4 i 5 ustawy o VAT – marża, faktura powinna zawierać wyłącznie dane określone w art. 17 ust. 1 pkt 1-8 i 15-17 ustawy o VAT, tj:

- datę wystawienia;

- kolejny numer nadany w ramach jednej lub więcej serii, który w sposób jednoznaczny identyfikuje fakturę;

- imiona i nazwiska lub nazwy podatnika i nabywcy towarów lub usług oraz ich adresy;

- numer, za pomocą którego podatnik jest zidentyfikowany na potrzeby podatku;

- numer, za pomocą którego nabywca towarów lub usług jest zidentyfikowany na potrzeby podatku lub podatku od wartości dodanej, pod którym otrzymał on towary lub usługi;

- datę dokonania lub zakończenia dostawy towarów lub wykonania usługi lub datę otrzymania zapłaty, o której mowa w art. 106b ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT, jeżeli taka data jest określona i różni się od daty wystawienia faktury;

- nazwę (rodzaj) towaru lub usługi;

- miarę i ilość (liczbę) dostarczonych towarów lub zakres wykonanych usług;

- kwotę należności ogółem;

- w przypadku dostawy towarów lub świadczenia usług, w odniesieniu do których obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 1 lub art. 21 ust. 1 ustawy o VAT (tj. według metody kasowej) – wyrazy „metoda kasowa";

- w przypadku faktur, o których mowa w art. 106d ust. 1 ustawy o VAT (tj. w sytuacji, gdy fakturę na podstawie porozumienia w sprawie samofakturowania wystawia nabywca) – wyraz „samofakturowanie"

Powinna także zawierać odpowiednio wyrazy „procedura marży – towary używane", "procedura marży – dzieła sztuki" lub „procedura marży – przedmioty kolekcjonerskie i antyki".

Uwaga! Faktury dokumentujące dostawy towarów opodatkowane w formie marży nie powinny zawierać:

- ceny jednostkowej towaru lub usługi bez kwoty podatku (ceny jednostkowej netto);

- kwot wszelkich opustów lub obniżek cen, w tym w formie rabatu z tytułu wcześniejszej zapłaty, jeżeli nie zostały one uwzględnione w cenie jednostkowej netto;

- wartości dostarczonych towarów lub wykonanych usług, objętych transakcją, bez kwoty podatku (wartości sprzedaży netto);

- stawki podatku;

- sumy wartości sprzedaży netto, z podziałem na sprzedaż objętą poszczególnymi stawkami podatku i sprzedaż zwolnioną od podatku;

- kwoty podatku od sumy wartości sprzedaży netto, z podziałem na kwoty dotyczące poszczególnych stawek podatku.

15 dni na wystawienie dokumentu

W jakim terminie powinna zostać wystawiona faktura dokumentującą sprzedaż opodatkowaną w formie marży?

Ustawodawca nie określił w szczególny sposób terminu na wystawienie faktury potwierdzającej sprzedaż towaru opodatkowanego w formie marży.

Zgodnie z art. 106i ustawy o VAT, fakturę wystawia się nie później niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym miała miejsce dostawa towaru.

Przykładowo - dostawy zrealizowane w październiku powinny być zafakturowane najpóźniej do 15 listopada.

Zasada ta znajduje zastosowanie, gdy nabywcą jest podatnik (ewentualnie osoba prawna niebędąca podatnikiem), a także osoba indywidualna, która zgłosi żądanie otrzymania faktury w miesiącu nabycia towaru. Gdy osoba indywidualna zgłosi takie żądanie w jednym z trzech kolejnych miesięcy, to sprzedawca na wystawienie faktury ma 15 dni od zgłoszenia żądania (zob. art. 106i ust. 6 ustawy o VAT).

Uwaga! Faktury te nie mogą być wystawione wcześniej niż 30. dnia przed dostawą towaru (zob. art. 106i ust. 7 ustawy o VAT).

Marcin Szymankiewicz, doradca podatkowy

podstawa prawna: ustawa z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn. DzU z 2016 r., poz. 710 ze zm.)

podstawa prawna: rozporządzenie ministra finansów z 14 marca 2013 r. w sprawie kas rejestrujących (DzU z 2013 r., poz. 363)

Decyduje status nabywcy

Prowadzę działalność gospodarczą w zakresie handlu detalicznego. Jestem zobowiązany do stosowania kasy rejestrującej. Czy sprzedaż towarów opodatkowanych w formie marży na podstawie art. 120 ustawy o VAT powinienem ewidencjonować na kasie fiskalnej?

Pozostało 98% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Prawo karne
CBA zatrzymało znanego adwokata. Za rządów PiS reprezentował Polskę
Spadki i darowizny
Poświadczenie nabycia spadku u notariusza: koszty i zalety
Podatki
Składka zdrowotna na ryczałcie bez ograniczeń. Rząd zdradza szczegóły
Ustrój i kompetencje
Kiedy można wyłączyć grunty z produkcji rolnej
Sądy i trybunały
Sejm rozpoczął prace nad reformą TK. Dwie partie chcą odrzucenia projektów