Spółka (podatnik VAT czynny) w ramach prowadzonej działalności świadczy usługi szkoleniowe oraz usługi organizacji konferencji i kongresów. Zapewnia dla ich uczestników (w miarę zapotrzebowania) także noclegi oraz wyżywienie w trakcie tych przedsięwzięć. Spółka ponosi koszty zakupu noclegów oraz usług gastronomicznych na szkolenia, konferencje i kongresy, które następnie są składnikiem ceny końcowej usługi. Zarówno oferta szkoleniowa (jak i organizacji konferencji i kongresów), jak i zamówienie dotyczące danego przedsięwzięcia są jednolitą niepodzielną usługą. Za świadczone usługi spółka wystawia fakturę z 23-proc. stawką VAT. Czy ma prawo do odliczenia VAT naliczonego z faktur dokumentujących zakup usług hotelowych oraz gastronomicznych na potrzeby szkoleń, konferencji lub kongresów dla uczestników? – pyta czytelnik.
Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy o VAT, w takim zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych (zob. art. 86 ust. 1 in principio ustawy o VAT).
Innymi słowy, odliczenie jest możliwe, jeśli dokonuje go podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest więc związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.
Przepisy wykluczają odliczenie podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych z VAT i niepodlegających temu podatkowi. W przedstawionym stanie faktycznym usługi gastronomiczne i noclegowe są związane z usługami opodatkowanymi podstawową, 23-proc. stawką VAT, a zatem warunek określony w art. 86 ust. 1 ustawy o VAT jest spełniony.
Istnieją jednak wyjątki od tej zasady. Zgodnie bowiem z art. 88 ust. 1 pkt 4 lit. b ustawy o VAT, obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się do nabywanych przez podatnika usług noclegowych i gastronomicznych, z wyjątkiem nabycia gotowych posiłków przeznaczonych dla pasażerów przez podatników świadczących usługi przewozu osób.