Zmiana przeznaczenia budynku a VAT

Zmiana przeznaczenia budynku, np. z działalności opodatkowanej na zwolnioną, wymaga skorygowania VAT w momencie podjęcia decyzji o innym wykorzystaniu nieruchomości. Nawet jeśli nie została ona jeszcze oddana do użytku.

Publikacja: 19.09.2018 06:30

Zmiana przeznaczenia budynku a VAT

Foto: Fotorzepa, Radek Pasterski

- Przedsiębiorca prowadzi działalność (handel) od 2008 r. i od początku ma status podatnika VAT czynnego. W 2015 r. rozpoczął budowę budynku mieszkalno-usługowego (dom opieki dla osób starszych z częścią mieszkalną). Wartość tego środka trwałego zdecydowanie przekroczy 15 000 zł. Ponieważ pierwotnie budynek miał być przeznaczony pod wynajem (tj. służyć działalności opodatkowanej VAT – w zakresie zakwaterowania osób w podeszłym wieku), przedsiębiorca odliczał 100 proc. podatku naliczonego z faktur dokumentujących wydatki inwestycyjne. W najbliższym czasie budynek ma zostać oddany do używania i wprowadzony do ewidencji środków trwałych. Ponieważ nie znalazł się odpowiedni najemca, przedsiębiorca zdecydował się na zmianę przeznaczenia budynku i prowadzenie domu opieki dla osób starszych samodzielnie, w wykonywanej działalności gospodarczej, która korzysta ze zwolnienia z VAT. Czy w związku z tym powinien skorygować podatek naliczony? – pyta czytelniczka.

Czytaj także: Sprzedaż działki z niezakończoną budową bez zwolnienia z VAT

Zasady korekty podatku naliczonego zostały określone w art. 91 ustawy o VAT. Są one dość złożone i sformułowane mało przystępnie, ale dla pełnej odpowiedzi na pytanie ich przytoczenie jest niezbędne. I tak, korekta ma zastosowanie, gdy podatnik miał prawo do obniżenia kwot podatku należnego o całą kwotę podatku naliczonego od wykorzystywanego przez siebie towaru lub usługi i odliczył podatek, albo nie miał takiego prawa, a następnie zmieniło się prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tego towaru lub usługi (art. 91 ust. 7 ustawy o VAT w zw. z art. 91 ust. 1–6 ustawy o VAT).

Dla środków trwałych pięć lub dziesięć lat

Dla towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, a także gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli zostały zaliczone do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych nabywcy, z wyłączeniem tych, których wartość początkowa nie przekracza 15 000 zł, okres korekty obejmuje pięć kolejnych lat, a w przypadku nieruchomości i praw wieczystego użytkowania gruntów – 10 lat. Okres ten liczy się od roku, w którym te składniki majątku zostały oddane do użytkowania. Roczna korekta dotyczy jednej piątej lub odpowiednio jednej dziesiątej kwoty podatku naliczonego, odliczonego przy ich nabyciu lub wytworzeniu.

Korektę robi się przy każdej kolejnej zmianie prawa do odliczenia, jeżeli zmiana ta następuje w okresie korekty (art. 91 ust. 7a zdanie drugie ustawy o VAT).

W której deklaracji

Jeżeli zmiana prawa do obniżenia podatku należnego wynika z przeznaczenia środków trwałych (o wartości powyżej 15 tys. zł) i nieruchomości wyłącznie do wykonywania czynności niedających prawa do odliczenia lub wyłącznie do czynności, w stosunku do których takie prawo przysługuje – korektę wykazuje się w deklaracji podatkowej składanej za okres rozliczeniowy, w którym wystąpiła ta zmiana.

Uwaga! Jeżeli od końca okresu rozliczeniowego, w którym wydano towary lub usługi do użytkowania, upłynęło 12 miesięcy, to korekty nie trzeba robić (art. 91 ust. 7c ustawy o VAT).

Która data decyduje

Jeżeli towary i usługi nabyte do wytworzenia m.in. środków trwałych, których wartość przekracza 15 000 zł oraz nieruchomości, zostały zbyte lub zmieniono ich przeznaczenie przed oddaniem do użytkowania, to korekta także jest konieczna (zob. art. 91 ust. 8 ustawy o VAT).

Przedsiębiorca odliczał 100  proc. VAT od nakładów inwestycyjnych związanych z budową budynku, bo miał on służyć działalności opodatkowanej VAT, tj. oddaniu w najem. Wątpliwości przedsiębiorcy dotyczą ustalenia, czy w związku ze zmianą przeznaczenia budynku (planował oddać go w najem) i prowadzeniem przez niego samodzielnie domu opieki dla osób starszych, powinien on skorygować odliczony przy zakupach inwestycyjnych VAT naliczony.

Jeśli przedsiębiorca zamiast oddania budynku w najem podejmie decyzję o wykorzystaniu inwestycji w wykonywanej działalności gospodarczej, korzystającej ze zwolnienia z  VAT, to zmieni się przeznaczenie wykorzystania, które spowoduje zmianę w zakresie prawa do odliczenia. Przedsiębiorca będzie więc zobowiązany do skorygowania odliczonego podatku.

Inwestycja nie została jeszcze zakończona, ale podejmując decyzję o zmianie przeznaczenia budowanego budynku przed oddaniem go do użytkowania, przedsiębiorca także zobowiązany jest do skorygowania odliczonego uprzednio podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z wytworzeniem tego budynku na podstawie art. 91 ust. 8 ustawy o VAT, z uwzględnieniem zasad z art. 91 ust. 7d ustawy o VAT. Korekta odliczonego VAT powinna być więc wykazana jednorazowo, w deklaracji składanej za okres rozliczeniowy, w którym podjęto decyzję o zmianie przeznaczenia budynku na cele wykonywanej działalności gospodarczej, korzystającej ze zwolnienia z VAT.

Przykład

Przedsiębiorca wznosił budynek z zamiarem przeznaczenia tego środka trwałego do działalności opodatkowanej VAT (najem) i odliczał podatek naliczony od materiałów inwestycyjnych. We wrześniu 2018 r., jeszcze przed zakończeniem budowy i oddaniem nieruchomości do używania, zdecydował, że będzie ona służyć działalności zwolnionej (prowadzenie domu opieki dla seniorów). Takie okoliczności powodują obowiązek korekty odliczonego VAT, w deklaracji VAT-7 za wrzesień 2018 r.

Zaprezentowane stanowisko podzielają organy podatkowe, np. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji z 25 maja 2018 r. (0114- KDIP1-2.4012.114.2018. 1.JŻ). ?

Autor jest doradcą podatkowym

podstawa prawna: ustawa z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn. DzU z 2017 r., poz. 1221 ze zm.)

- Przedsiębiorca prowadzi działalność (handel) od 2008 r. i od początku ma status podatnika VAT czynnego. W 2015 r. rozpoczął budowę budynku mieszkalno-usługowego (dom opieki dla osób starszych z częścią mieszkalną). Wartość tego środka trwałego zdecydowanie przekroczy 15 000 zł. Ponieważ pierwotnie budynek miał być przeznaczony pod wynajem (tj. służyć działalności opodatkowanej VAT – w zakresie zakwaterowania osób w podeszłym wieku), przedsiębiorca odliczał 100 proc. podatku naliczonego z faktur dokumentujących wydatki inwestycyjne. W najbliższym czasie budynek ma zostać oddany do używania i wprowadzony do ewidencji środków trwałych. Ponieważ nie znalazł się odpowiedni najemca, przedsiębiorca zdecydował się na zmianę przeznaczenia budynku i prowadzenie domu opieki dla osób starszych samodzielnie, w wykonywanej działalności gospodarczej, która korzysta ze zwolnienia z VAT. Czy w związku z tym powinien skorygować podatek naliczony? – pyta czytelniczka.

Pozostało 85% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Prawo karne
CBA zatrzymało znanego adwokata. Za rządów PiS reprezentował Polskę
Spadki i darowizny
Poświadczenie nabycia spadku u notariusza: koszty i zalety
Podatki
Składka zdrowotna na ryczałcie bez ograniczeń. Rząd zdradza szczegóły
Ustrój i kompetencje
Kiedy można wyłączyć grunty z produkcji rolnej
Sądy i trybunały
Sejm rozpoczął prace nad reformą TK. Dwie partie chcą odrzucenia projektów