Tak wynika z wyroku TSUE z 7 sierpnia 2018 r. w sprawie TGE Gas Engineering GmbH – Sucursal em Portugal (C-16/17).
Czytaj także: Odliczenia VAT dla oddziału spółki zagranicznej
Stan faktyczny
Spółka prawa niemieckiego, jako niebędący rezydentem podmiot bez stałego zakładu, uzyskała w Portugalii numer identyfikacji podatkowej, gdyż miała przeprowadzić jednorazową transakcję polegającą na nabyciu udziałów. Następnie oddział spółki prawa niemieckiego został zarejestrowany w Portugalii i został mu nadany odrębny numer identyfikacji podatkowej jako stałemu zakładowi tej spółki. Spółka prawa niemieckiego, korzystając z pierwszego z numerów identyfikacji podatkowej, zawarła z innym przedsiębiorstwem umowę założycielską zgrupowania interesów gospodarczych (ZIG) celem wykonania umowy na roboty budowlane w Portugalii. Zgodnie z przepisami dotyczącymi podatku dochodowego, zyski lub straty osiągnięte w trakcie danego roku obrachunkowego ZIG powinien refakturować na strony, które go utworzyły, w proporcjach uzgodnionych w umowie założycielskiej. Następnie oddział spółki niemieckiej, używając własnego numeru identyfikacji podatkowej, zawarł z ZIG umowę podwykonawstwa, która przewidywała świadczenia wzajemne pomiędzy tym oddziałem a ZIG oraz to, że ZIG będzie refakturował poniesione przez niego koszty w uzgodnionych proporcjach. W celu rozliczenia tych kosztów oraz refakturowania ZIG uwzględnił numer identyfikacji podatkowej oddziału, a nie portugalski numer VAT spółki niemieckiej. ZIG wskazał numer identyfikacji podatkowej oddziału w wysłanych do niego notach debetowych i naliczył na tej podstawie VAT.
Organ podatkowy zakwestionował prawo do odliczenia VAT przez oddział, gdyż stwierdził, że jedynie spółka niemiecka stanowiła część ZIG, zatem oddział nie miał prawa do przejęcia kosztów ZIG i odliczenia VAT przypadającego na te koszty. Zdaniem portugalskiego organu podatkowego oddział stanowił stały zakład posiadający osobowość prawną i zdolność podatkową odrębną od spółki niemieckiej. Ponadto, zdaniem organu, okoliczność, że przy fakturach ZIG stosowano procent podziału przewidziany w jego umowie założycielskiej, nie miała znaczenia w tym zakresie. Z wnioskiem o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym wystąpił portugalski sąd arbitrażowy do spraw podatkowych.
Wyrok Trybunału
Trybunał wskazał, że źródłem sporu w postępowaniu głównym były co do zasady wnioski wyciągnięte przez właściwy organ administracji podatkowej z okoliczności, iż spółka niemiecka oraz jej oddział posiadają odrębne numery identyfikacji podatkowej. Ponadto, w trakcie utworzenia ZIG posłużono się portugalskim numerem identyfikacji podatkowej spółki niemieckiej, podczas gdy dla wystawienia faktur dotyczących podziału kosztów związanych ze wspomnianym zgrupowaniem, zgrupowanie to posłużyło się numerem identyfikacji podatkowej oddziału. W pierwszej kolejności Trybunał powołał się na art. 168 lit. a dyrektywy VAT, zgodnie z którym, jeżeli towary i usługi wykorzystywane są na potrzeby opodatkowanych transakcji podatnika, to podatnik jest uprawniony do odliczenia od kwoty VAT, którą jest zobowiązany zapłacić, kwoty należnego lub zapłaconego VAT od towarów lub usług, które zostały mu dostarczone lub wyświadczone przez innego podatnika. Odbiorca danych usług musi być zatem podatnikiem w rozumieniu tej dyrektywy.
