- Uniwersytet (podatnik VAT czynny) organizuje konferencje naukowe. Uczestnikami konferencji są najczęściej studenci, doktoranci i nauczyciele akademiccy uniwersytetu i innych uczelni, a także środowisko sektora prywatnego, w tym darczyńcy lub sponsorzy, osoby z zewnątrz prowadzące działalność gospodarczą lub nieprowadzące takiej działalności. Uczestnicy konferencji naukowych uiszczają opłatę, a uniwersytet przekazuje im nieodpłatnie nośniki danych, tj. pendrive'y, z różnymi materiałami dydaktycznymi związanymi z daną konferencją. Pendrive'y są oznakowane logo uniwersytetu. Ich zakup został sfinansowany ze środków własnych uniwersytetu.
Czy nieodpłatne przekazanie pendrive'ów uczestnikom odpłatnych konferencji z materiałami dydaktycznymi dotyczącymi danej konferencji należy opodatkować VAT? – pyta czytelnik.
Aby rozstrzygnąć wątpliwości czytelnika należy ustalić, czy nieodpłatne wydanie pendrive'ów w ramach odpłatnych konferencji naukowych jest elementem świadczenia złożonego, czy może stanowi odrębną czynność, tj. dostawę towarów.
Jak klasyfikować
Zazwyczaj każde świadczenie dla celów opodatkowania VAT powinno być traktowane jako odrębne i niezależne. Jednak w sytuacji, gdy kilka świadczeń obejmuje z ekonomicznego punktu widzenia jedną usługę, usługa ta nie powinna być sztucznie dzielona dla celów podatkowych. Innymi słowy, z ekonomicznego punktu widzenia usługi nie powinny być dzielone dla celów podatkowych wówczas, gdy będą tworzyć jedną usługę kompleksową, obejmującą kilka świadczeń pomocniczych. Jeżeli jednak w skład świadczonej usługi będą wchodzić czynności, które nie służą wyłącznie wykonaniu czynności głównej, zasadniczej, lecz mogą mieć również charakter samoistny, to wówczas nie ma podstaw dla traktowania ich jako elementu usługi kompleksowej. Pojedyncze świadczenie ma miejsce wtedy, gdy jedną lub więcej części składowych uznaje się za usługę zasadniczą, podczas gdy inny lub inne elementy traktuje się jako usługi pomocnicze, do których stosuje się te same zasady opodatkowania, co do usługi zasadniczej. Usługę należy uznać za pomocniczą w stosunku do usługi zasadniczej, jeśli nie stanowi ona dla klienta celu samego w sobie, lecz jest środkiem do lepszego wykorzystania usługi zasadniczej. Wnioski takie płyną z orzecznictwa TSUE (por. wyrok z 25 lutego 1999 r., w sprawie C-349/96, Card Protection Plan Ltd przeciwko Commissioners of Customs and Excise; wyrok z 27 października 2005 r. w sprawie C 41/04, Levob Verzekeringen BV, OV Bank NV przeciwko Staatssecretaris van Financiën; wyrok z 29 marca 2007 r. w sprawie C 111/05, Aktiebolaget NN przeciwko Skatteverket).
Jak ścisły jest związek
W pierwszej kolejności należy poszukiwać elementów charakterystycznych dla rozpatrywanej transakcji celem określenia, czy podatnik zapewnia klientowi kilka odrębnych świadczeń głównych, czy tylko jedno świadczenie. Jedno świadczenie występuje wtedy, gdy co najmniej dwa elementy albo co najmniej dwie czynności dokonane przez podatnika na rzecz klienta są ze sobą tak ściśle związane, że tworzą obiektywnie tylko jedno nierozerwalne świadczenie gospodarcze, którego rozdzielenie miałoby charakter sztuczny. O świadczeniu złożonym można zatem mówić, jeśli istnieje funkcjonalny związek pomiędzy poszczególnymi elementami świadczenia na tyle ścisły, aby nie można było wydzielić z tego świadczenia jego poszczególnych elementów i potraktować ich jako świadczeń odrębnych. Muszą one stanowić jedną nierozerwalną całość.