Złożenie należności do depozytu sądowego jest uregulowaniem długu

Gdy wierzyciel pozostawi przedmiot świadczenia w depozycie sądowym, nie jest zobowiązana do korekty odliczonej kwoty podatku naliczonego na podstawie przepisów o uldze na złe długi.

Publikacja: 09.09.2019 02:00

Złożenie należności do depozytu sądowego jest uregulowaniem długu

Foto: 123RF

- Spółka (podatnik VAT czynny) na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej nabyła towary od firmy A (podatnik VAT czynny). Nabycie zostało udokumentowanej fakturą. Ze względu na wątpliwości spółki co do osoby wierzyciela, przedmiotową wierzytelność spółka przekazała (przed upływem terminu zapłaty) do depozytu sądowego. Jednocześnie spółka wystosowała do sądu rejonowego wniosek o zezwolenie na złożenie przedmiotu świadczenia do depozytu sądowego. Spółka nie kwestionowała i nie kwestionuje istnienia zobowiązania. Sąd rejonowy wydał postanowienie zezwalające spółce na złożenie do depozytu sądowego spornej kwoty. Toczące się przed sądem postępowanie w sprawie złożenia depozytu zbiegło się z upływem 90 dni od terminu płatności określonego na wystawionej fakturze. Czy spółka powinna skorygować odliczoną kwotę podatku wynikającą z tej faktury w trybie przepisów o uldze na złe długi? – pyta czytelniczka.

Czytaj także: Dłużnik wygrał z sądem proces o odszkodowanie za przetrzymywanie pieniędzy w depozycie

Stosownie do art. 89b ust. 1 ustawy o VAT, w przypadku nieuregulowania należności wynikającej z faktury dokumentującej dostawę towarów lub świadczenie usług na terytorium kraju w terminie 90 dni od dnia upływu terminu jej płatności określonego w umowie lub na fakturze, dłużnik jest obowiązany do korekty odliczonej kwoty podatku wynikającej z tej faktury, w rozliczeniu za okres, w którym upłynął 90. dzień od dnia upływu terminu płatności określonego w umowie lub na fakturze.

Termin „należność uregulowana" obejmuje zaspokojenie wierzyciela powodujące wygaśnięcie jego roszczeń wobec dłużnika. W znaczeniu językowym „uregulować" oznacza m.in. „uiścić jakąś należność" (https://sjp.pwn.pl).

W świetle wykładni literalnej art. 89b ust. 1 ustawy o VAT, uregulowanie należności w jakiejkolwiek formie odbywa się więc poprzez zaspokojenie całości lub części roszczeń wynikających z wierzytelności wskutek uiszczenia należności przez dłużnika bądź przez osobę trzecią na rzecz wierzyciela. W rezultacie, za jedną z takich form uregulowania należności, obok np. potrącenia czy świadczenia w miejsce wykonania, należy uznać złożenie kwoty należności do depozytu, w tym sądowego. W tym przypadku, pomimo iż kwota należności nie trafia bezpośrednio do rąk wierzyciela, dochodzi niewątpliwie do spełnienia świadczenia przez nabywcę (por. interpretację dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 16 stycznia 2018 r., IPTPP1/443-481/14-3/18/S/MH).

Uzasadnione jest zatem twierdzenie, że pozostawienie przez spółkę przedmiotu świadczenia w depozycie sądowym jest uregulowaniem należności. W konsekwencji, spółka nie jest zobowiązana do korekty odliczonej kwoty podatku naliczonego na podstawie art. 89b ust. 1 ustawy o VAT.

Autor jest doradcą podatkowym

podstawa prawna: art. 98b ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn. DzU z 2018 r., poz. 2174 ze zm.)

podstawa prawna: ustawa z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (tekst jedn. DzU z 2019 r., poz. 1145)

podstawa prawna: ustawa z 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (tekst jedn. DzU z 2019 r., poz. 1460)

Na czym polega złożenie depozytu sądowego

Zgodnie z art. 467 kodeksu cywilnego, poza wypadkami przewidzianymi w innych przepisach, dłużnik może złożyć przedmiot świadczenia do depozytu sądowego, jeżeli:

1) wskutek okoliczności, za które nie ponosi odpowiedzialności, nie wie, kto jest wierzycielem albo nie zna miejsca zamieszkania lub siedziby wierzyciela;

2) wierzyciel nie ma pełnej zdolności do czynności prawnych ani przedstawiciela uprawnionego do przyjęcia świadczenia;

3) powstał spór, kto jest wierzycielem;

4) z powodu innych okoliczności dotyczących osoby wierzyciela świadczenie nie może być spełnione.

O złożeniu przedmiotu świadczenia do depozytu sądowego dłużnik powinien niezwłocznie zawiadomić wierzyciela, chyba że zawiadomienie napotyka trudne do przezwyciężenia przeszkody. Zawiadomienie powinno nastąpić na piśmie. W razie niewykonania tego obowiązku dłużnik jest odpowiedzialny za wynikłą stąd szkodę (art. 468 k.c.). Dopóki wierzyciel nie zażądał wydania przedmiotu świadczenia z depozytu sądowego, dopóty dłużnik może przedmiot złożony odebrać. Jeżeli dłużnik odbierze przedmiot świadczenia z depozytu sądowego, złożenie do depozytu uważa się za niebyłe (art. 469 k.c.). Ważne złożenie do depozytu sądowego ma takie same skutki jak spełnienie świadczenia i zobowiązuje wierzyciela do zwrotu dłużnikowi kosztów złożenia (art. 470 k.c.).

Złożenie przedmiotu świadczenia do depozytu sądowego może być dokonane dopiero po uzyskaniu zezwolenia sądu. Jeżeli jednak przedmiotem świadczenia są pieniądze polskie, to złożenie do depozytu może być dokonane również przed uzyskaniem zezwolenia sądu. W takim przypadku dłużnik powinien równocześnie ze złożeniem pieniędzy zgłosić wniosek o zezwolenie na złożenie do depozytu. W razie uwzględnienia tego wniosku złożenie do depozytu uważa się za dokonane w chwili, w której rzeczywiście nastąpiło (art. 6932 § 1 i 2 k.p.c.). Na żądanie dłużnika sąd zwróci mu depozyt, jeżeli wierzyciel nie zażądał wydania depozytu. Jeżeli wniosek dłużnika o zwrot depozytu i wniosek wierzyciela o wydanie zostały zgłoszone równocześnie, sąd postanowi wydać depozyt wierzycielowi (art. 69311 k.p.c.). W razie złożenia depozytu na skutek orzeczenia sądu lub innego organu, depozyt nie może być zwrócony dłużnikowi bez zezwolenia sądu lub innego organu, który wydał to orzeczenie, chyba że z orzeczenia wynika co innego (art. 69312 k.p.c.).

- Spółka (podatnik VAT czynny) na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej nabyła towary od firmy A (podatnik VAT czynny). Nabycie zostało udokumentowanej fakturą. Ze względu na wątpliwości spółki co do osoby wierzyciela, przedmiotową wierzytelność spółka przekazała (przed upływem terminu zapłaty) do depozytu sądowego. Jednocześnie spółka wystosowała do sądu rejonowego wniosek o zezwolenie na złożenie przedmiotu świadczenia do depozytu sądowego. Spółka nie kwestionowała i nie kwestionuje istnienia zobowiązania. Sąd rejonowy wydał postanowienie zezwalające spółce na złożenie do depozytu sądowego spornej kwoty. Toczące się przed sądem postępowanie w sprawie złożenia depozytu zbiegło się z upływem 90 dni od terminu płatności określonego na wystawionej fakturze. Czy spółka powinna skorygować odliczoną kwotę podatku wynikającą z tej faktury w trybie przepisów o uldze na złe długi? – pyta czytelniczka.

Pozostało 83% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Kup teraz
Praca, Emerytury i renty
Płaca minimalna jeszcze wyższa. Minister pracy zapowiada rewolucję
Prawo dla Ciebie
Nowe prawo dla dronów: znikają loty "rekreacyjne i sportowe"
Prawo karne
Przeszukanie u posła Mejzy. Policja znalazła nieujawniony gabinet
Sądy i trybunały
Trybunał Konstytucyjny na drodze do naprawy. Pakiet Bodnara oceniają prawnicy
Mundurowi
Kwalifikacja wojskowa 2024. Kobiety i 60-latkowie staną przed komisjami