Bezgotówkowa likwidacja szkody komunikacyjnej. Co z VAT?

Poszkodowany nie może wnioskować o pokrycie przez ubezpieczyciela kwoty daniny z faktury za naprawę pojazdu, jeżeli jest zarejestrowany jako podatnik i miał prawo do obniżenia podatku należnego o naliczony przy nabywaniu usługi.

Publikacja: 05.09.2016 08:36

Bezgotówkowa likwidacja szkody komunikacyjnej. Co z VAT?

Foto: www.sxc.hu

Popularną formą likwidacji szkód komunikacyjnych jest tryb bezgotówkowy, w którym warsztat naprawiający samochód rozlicza się bezpośrednio z firmą ubezpieczeniową likwidującą szkodę. Warto się zatem zastanowić czy w takiej sytuacji poszkodowany jest uprawniony do wnioskowania o pokrycie przez ubezpieczyciela kwoty VAT wskazanej na fakturze dokumentującej naprawę.

Rozpatrując możliwość wnioskowania przez poszkodowanego o pokrycie przez ubezpieczyciela kwoty VAT, należy mieć na uwadze fundamentalną zasadę VAT, jaką jest zasada neutralności wyrażona w art. 86 ust. 1 ustawy o VAT. Zasada ta przewiduje możliwość odliczenia przez podatnika VAT naliczonego na poprzednim etapie obrotu gospodarczego. Co za tym idzie, wystąpienie do firmy ubezpieczeniowej z wnioskiem o pokrycie kosztu usługi warsztatu w kwocie brutto związane jest ze statusem poszkodowanego (zarejestrowania jako podatnika VAT) oraz istnieniem po jego stronie prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabywaniu usługi.

Orzecznictwo sądowe związane z tą tematyką potwierdza, że odszkodowanie za szkodę poniesioną przez podatnika VAT obejmuje VAT w zakresie, w jakim poszkodowany nie może obniżyć podatku od niego należnego o kwotę podatku naliczonego (tak m.in. w uchwale siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z 17 maja 2007 r., III CZP 150/06).

Wobec tego, poszkodowany niebędący zarejestrowanym podatnikiem VAT, w związku z likwidacją szkody komunikacyjnej powinien mieć możliwość wnioskowania o pokrycie przez firmę ubezpieczeniową kwoty VAT wskazanej na fakturze wystawionej przez warsztat.

Odnosząc się natomiast do poszkodowanych będących zarejestrowanymi podatnikami VAT, należy wskazać, że kwestia możliwości wystąpienia o pokrycie przez ubezpieczyciela kwoty VAT uzależniona jest od tego, czy poszkodowany ma prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabywaniu usługi świadczonej przez warsztat. Gdyby poszkodowany miał prawo obniżyć kwotę podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu zakupu usługi (tzn. gdyby zostały spełnione warunki wskazane w ustawie o VAT), ale nie skorzystał z tego uprawnienia, kwota odszkodowania powinna zostać wypłacona w kwocie netto. Jak wynika z wyroku Sądu Okręgowego w Gdańsku z 10 października 2012 r. (III Ca 215/12), do obowiązków poszkodowanego należy działanie zmierzające do ograniczenia rozmiarów szkody. Zaniechanie dążenia przez poszkodowanego do ograniczenia rozmiarów szkody nie może zwiększać zakresu obowiązku odszkodowawczego osoby obowiązanej do jej naprawienia.

podstawa prawna: ustawa z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn. Dz.U. z 2016 r., poz. 710 ze zm.)

Zasady rozliczeń zależą od statusu właściciela auta

Michał Orzoł, doradca podatkowy KPMG w Polsce, biuro w Gdańsku

W przypadku poszkodowanego niebędącego podatnikiem VAT, pokrycie kosztu likwidacji szkody w kwocie netto doprowadziłoby do sytuacji, w której szkoda nie zostałaby pokryta w całości. W takiej sytuacji VAT wykazany na fakturze wystawionej przez warsztat przeprowadzający naprawę samochodu, musiałby bowiem zostać pokryty ze środków poszkodowanego. Natomiast w przypadku poszkodowanego będącego zarejestrowanym podatnikiem VAT, posiadającego prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabywaniu usługi, działanie polegające na likwidacji szkody przez ubezpieczyciela w kwocie netto oraz rozliczenia kwoty VAT przez poszkodowanego jest zgodne z konstrukcją VAT. Kwota tego podatku wskazana na fakturze wystawionej przez warsztat powinna zostać, co do zasady, ujęta w rozliczeniach VAT podatnika jako kwota zwiększająca podatek naliczony (należy przy tym pamiętać o ewentualnych stosownych ograniczeniach odnoszących się do odliczenia VAT od wydatków związanych z eksploatacją samochodów użytkowanych do tzw. celów mieszanych).

Popularną formą likwidacji szkód komunikacyjnych jest tryb bezgotówkowy, w którym warsztat naprawiający samochód rozlicza się bezpośrednio z firmą ubezpieczeniową likwidującą szkodę. Warto się zatem zastanowić czy w takiej sytuacji poszkodowany jest uprawniony do wnioskowania o pokrycie przez ubezpieczyciela kwoty VAT wskazanej na fakturze dokumentującej naprawę.

Rozpatrując możliwość wnioskowania przez poszkodowanego o pokrycie przez ubezpieczyciela kwoty VAT, należy mieć na uwadze fundamentalną zasadę VAT, jaką jest zasada neutralności wyrażona w art. 86 ust. 1 ustawy o VAT. Zasada ta przewiduje możliwość odliczenia przez podatnika VAT naliczonego na poprzednim etapie obrotu gospodarczego. Co za tym idzie, wystąpienie do firmy ubezpieczeniowej z wnioskiem o pokrycie kosztu usługi warsztatu w kwocie brutto związane jest ze statusem poszkodowanego (zarejestrowania jako podatnika VAT) oraz istnieniem po jego stronie prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabywaniu usługi.

2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Kup teraz
Prawo karne
Przeszukanie u posła Mejzy. Policja znalazła nieujawniony gabinet
Prawnicy
Awans prokuratora szykanowanego za Ziobry i Święczkowskiego
Prawo karne
Prokuratura przeszukała dom Zbigniewa Ziobry. "Okien nie wybijano"
Edukacja i wychowanie
Rozporządzenie o likwidacji zadań domowych niezgodne z Konstytucją?
Praca, Emerytury i renty
Są nowe tablice GUS o długości trwania życia. Emerytury będą niższe